Het gaat echt om een trend, zegt Arda Gerkens, directeur van het Expertisebureau online kindermisbruik (EOKM) en het bijbehorende Meldpunt Kinderporno. ‘Naast materiaal dat voortkwam uit ‘hands on’-misbruik, zien we dat mensen nu veel vaker materiaal krijgen door kinderen te verleiden voor de webcam.’ De beelden zijn te classificeren als kinderporno, maar worden gemaakt door kinderen zelf. ‘Zelfgeproduceerd materiaal’, is de term die ze er bij het Meldpunt Kinderporno voor gebruiken.
Het zijn geposeerde foto’s, met nadruk op de genitaliën. ‘Of ze verrichten solo-activiteiten’, zegt Arda Gerkens. ‘Dan zie je dat kinderen seksuele handelingen verrichten bij zichzelf op aanzet van iemand aan de andere kant. Het grootste gedeelte van wat wij zien is eigenlijk pre-puberaal, dus kinderen die vlak voor de puberteit zitten. Maar er zitten ook 6-, 7-jarige kinderen bij.’ Die webcambeelden worden dan aan de andere kant opgenomen.
‘Dit is schering en inslag’, zegt Ben van Mierlo, hoofd van het Team Kinderporno en Kindersekstoerisme van de politie. ‘Zodra je je op internet kenbaar maakt als jongere, en zeker als meisje van 12 of 13 jaar, duurt het niet lang tot je contact hebt met iemand die graag wat meer foto’s van jou wil zien dan je zelf bereid bent om te delen. We noemen dat officieel grooming.Ik noem het liever manipulatie of misleiding van kinderen.’
De toename van dit soort materiaal heeft volgens Van Mierlo deels te maken met de opkomst van smartphones. ‘Een afbeelding in seksuele pose is zo gemaakt.’ Als die eenmaal naar iemand is verstuurd, is het kind de controle kwijt. ‘Wat we helaas veel zien is dat het beeldmateriaal niet blijft bij diegene naar wie het is toegestuurd. Je ziet het opduiken op alle plekken waar je het maar tegen kunt komen.’