Humor in de les? Geen lachertje!

Over het gebruik van humor in de les zijn de meningen verdeeld. Het is immers niet zo dat humor sowieso een positief effect met zich meebrengt, hoewel lesgevers humor ook kunnen inzetten om de motivatie en het leerproces van studenten te bevorderen. Wil je een positief effect bereiken, dan is het belangrijk dat je humor op een doordachte manier gebruikt. Denk vooraf dus na over hoe en waarom humor tijdens je les op zijn plaats is. Wees je ook bewust van de mogelijke valkuilen en vermijd gevoelige onderwerpen. 

Ga voor ‘positieve’ humor, vermijd ‘negatieve’ humor 

In een lescontext is het belangrijk om steeds rekening te houden met de context waarin humor plaatsvindt. Maak daarom gebruik van positieve humor zoals grappige verhalen, opmerkingen en professionele humor, die gelinkt zijn aan de lesinhoud. Vermijd negatieve humor zoals sarcasme en seksuele, etnische en agressieve humor. Dat zorgt namelijk voor meer negatieve gevolgen.  

Gebruik humor met mate 

Studenten zijn op zoek naar antwoorden en verbanden tijdens de les. Humor gebruiken kan ervoor zorgen dat het verhaal aan hen voorbij gaat. Relateer humor daarom steeds aan het onderwerp van de les. Vergezochte grappen kunnen namelijk voor verwarring zorgen. Dat vermijd je beter. 

Weet: een goede les hoeft niet grappig te zijn 

Humor past niet bij ieders doceerstijl. Voor sommige lesgevers hoort het er als vanzelfsprekend bij, anderen kost het meer moeite om grappig te zijn. Probeer humor zeker niet te forceren, kies voor humor die bij je eigen persoonlijke stijl past. Er zijn verder genoeg andere manieren om de aandacht te trekken tijdens de les.  

Vermijd humor in evaluatiemomenten 

Evaluatiemomenten zijn stresssituaties. Studenten staan op die momenten vaak niet open voor humor, waardoor ze een grap vaker verkeerd begrijpen. In het slechtste geval kan verkeerd begrepen humor zelfs de examenresultaten (negatief) beïnvloeden. Vermijd humor tijdens evaluaties dus helemaal, omdat elke student er anders op reageert.  

Tips  

• Kies voor humor die bij je persoonlijke stijl aansluit. 
• Vermijd negatieve humor, specifiek waarbij studenten worden geïsoleerd of ontmoedigd.  
• Relateer humor steeds aan de aangeboden inhoud. 
• Zorg ervoor dat je humor verstaanbaar is voor iedereen.  
• Creëer een informele en veilige leeromgeving. 
• Maak gebruik van ‘veilig’ humoristisch materiaal (zoals cartoons). 

Meer weten? 

Lees de bronnen waarop deze onderwijstip is gebaseerd:

Banas, J. A., Dunbar, N., Rodriguez, D., & Liu, S. J. (2011). A review of humor in educational settings: Four decades of research. Communication Education, 60(1), 115–144. https://doi.org/10.1080/03634523.2010.496867
Torok, S. E., McMorris, R. F., & Lin, W. C. (2004). Is Humor an Appreciated Teaching Tool? Perceptions of Professors’ Teaching Styles and Use of Humor. College Teaching, 52(1), 14–20. https://doi.org/10.3200/CTCH.52.1.14-20
Lucy, C.A., (2002). Using humor to teach. The right type of humor can help student relate to instructors and material. University of Alberat (Canada), Analytical chemistry, p. 342-343
Ziv, A., (1998). Teaching and Learning with Humor: Experiment and Replication. Tel aviv University; Journal of Experimental Education, 57:1, p.5-15
Summerfelt, H., Lippman, L., Hyman, I, E, Jr., (2010). The Effect of Humor on Memory: Contrained by the Pun. Wester Washington University, The Journal of General Psychology, 137(4), p. 376-394.

Bron Universiteit Gent