Manipulatie en uittingsvormen

Verwar assertiviteit en overtuigingskracht niet met manipulatie. Hoewel het in beide gevallen om beïnvloeding gaat, is er een belangrijk verschil. Sociale invloed tussen mensen is normaal en gezond. Dat maakt immers deel uit van de balans van geven en nemen. Die dynamiek vormt de basis in constructieve relaties. Bij manipulatie is die balans uit evenwicht. De één misbruikt de ander doelbewust om er zelf beter van te worden.

Manipulatie

  • Bij manipulatie gaat het om subtiele, misleidende, psychologische spelletjes waarbij iemand doelgericht aftast hoe hij macht krijgt over jou om zelf iets te bereiken.  
  • Hij charmeert, belooft van alles of doet alsof hij handelt vanuit jouw belang. Of hij liegt, vertelt fantastische verhalen, prijst je de hemel in om je even later af te blaffen of te kwetsen.  
  • Hij past zijn strategie vlot aan: werkt iets niet, dan vindt hij wel een andere manier. Daarbij let hij goed op jouw reacties en gevoelens. Niet om er rekening mee te houden, maar wel om de druk op te bouwen, jouw zwakke plek te vinden en zijn doel te bereiken. 

Emotionele chantage

  • Emotionele chantage is een krachtige vorm van manipulatie. Daarbij probeert iemand je direct of indirect te bedreigen of te straffen als je niet doet wat hij wilt.
  • De basis van chantage is altijd een dreigement. Vaak gaat het om een als … dan … redenering. Ook hier vindt de persoon snel jouw zwakke plek en speelt die goed in op jouw verlangens, angsten, schuldgevoelens en geweten.
  • Hij straft je bijvoorbeeld door je onbekwaam, gevoelloos, slecht of egoïstisch te noemen. Of hij legt de schuld voor jullie verslechterde relatie of voor zijn problemen bij jou.  

Intimidatie

  • Intimidatie is een andere vorm van manipulatie. Daarbij probeert iemand je gedrag te beïnvloeden door je doelbewust af te schrikken, voor schut te zetten, bang te maken, in verwarring of verlegenheid te brengen of te verlammen.
  • Soms intimideert iemand openlijk, bijvoorbeeld door je te beschuldigen, te dreigen met negatieve gevolgen zoals lichamelijk geweld, reputatieschade, straf, ontslag,... door doelbewust heel explosief te communiceren (schreeuwen, roepen, schelden) of door te gooien met spullen.
  • Soms gebeurt de intimidatie meer bedekt door het op de man of de vrouw te spelen en de eigen macht te benadrukken.