Waarom SterkWerk? | Stop Pesten NU

084-8340086

Moeilijk om populaire pesters te veranderen

Populariteit hangt samen met negatief gedrag

Naarmate kinderen ouder worden, wordt populariteit steeds belangrijker. Zo zijn kinderen van een jaar of negen al veel bezig met hun aanzien in de groep. De behoefte aan aanzien is menselijk, maar te vaak wordt die behoefte op een negatieve manier vervuld. Zo kunnen kinderen anderen buitensluiten of uitschelden om stoer te doen. Als negatief gedrag ertoe leidt dat kinderen populairder worden, wordt het negatieve gedrag beloond. Dit maakt dat het vaak moeilijk is om zulk gedrag te doorbreken. 

Moeilijk om populaire pesters te veranderen

Het doorbreken van de macht van populaire pesters is een uitdaging voor programma’s die werken aan sociale veiligheid. Aangezien pesten een groepsproces is, proberen de beste programma’s het pesten met de groep op te lossen. Ze spelen in op de kracht van de groep om slachtoffers van pesten te verdedigen en dus pesten tegen te gaan. Als de pesters echter de meest populaire kinderen in de klas zijn, is dit vaak een lastige opgave. Zo durven de meeste kinderen niet tegen de populaire pester in te gaan omdat ze bang zijn om dan zelf buitengesloten te worden. Verder zijn populaire kinderen ook vaak rolmodellen. Zij bepalen welk gedrag in de klas als “cool” of stoer wordt gezien. De kans is dan ook groot dat andere kinderen dit gedrag nadoen. 

Nieuwe aanpak in het basisonderwijs

Sociologen van de Rijksuniversiteit Groningen zijn sinds twee jaar bezig met de ontwikkeling en implementatie van SterkWerk. Deze aanpak biedt een manier om actief te werken met verantwoordelijkheid, eigenaarschap en status in de bovenbouw van het basisonderwijs. SterkWerk heeft als doel om op een positieve manier invulling te geven aan de statusbehoeftes van leerlingen. Bij SterkWerk krijgen leerlingen gedurende het jaar rollen. Zo zijn er kinderen verantwoordelijk voor het opnemen van de telefoon, het bespreken van actualiteit, het netjes houden van de gang en een fijne sfeer op het plein. Kinderen nemen ook rollen zoals gastheer/gastvrouw op zich tijdens een tentoonstelling of maandsluiting.In wekelijkse groepsvergaderingen nemen leerlingen samen belangrijke beslissingen. Door de verantwoordelijkheid en eigenaarschap die deze rollen met zich meebrengen willen de onderzoekers positieve interacties in de klas stimuleren.  Het doel van SterkWerk is dat kinderen voortaan aanzien en populariteit verkrijgen doormiddel van positief gedrag, in plaats van negatief gedrag. Dit doet SterkWerk door op een tactische manier rollen te verdelen, door kinderen eigenaarschap te geven, en door positief gedrag op een gestructureerde manier te bevestigen met complimenten van medeleerlingen. Ook beoogt SterkWerk dat kinderen een verhoogd zelfvertrouwen krijgen en meer betrokken zijn bij de school. 

SterkWerk is positief ontvangen door twee pilotscholen en wordt in het schooljaar 2019-2020 op een grotere schaal onderzocht op Nederlandse basisscholen.

SterkWerk is een programma voor de bovenbouw (groep 5 t/m 8). Het programma is gericht op het  verbeteren van de onderlinge relaties in de groep en het geven van verantwoordelijkheden aan kinderen. 

 

Wat we met SterkWerk proberen te bereiken is meer prosociaal gedrag tussen kinderen. Prosociaal gedrag is positief gedrag, bijvoorbeeld elkaar helpen, goed samenwerken, elkaar complimenten geven en aardig zijn voor elkaar. Ook onderzoeken we of kinderen door het programma minder pesten, een verhoogd zelfvertrouwen krijgen en meer betrokken zijn bij de school.


Implementatie in de klas

Alle kinderen krijgen gedurende het jaar rollen, met deze rollen kunnen ze een waardevolle bijdrage leveren aan de groep of aan school. Het kan gaan om relatief simpele rollen, zoals het verzorgen van de planten in de klas of nieuwslezer in de klas, maar ook ingewikkeldere raken zoals gastheer of gastvrouw zijn op een open dag.

  • Het is de bedoeling dat kinderen verantwoordelijkheid krijgen, hun schooltijd vorm geven en het gevoel krijgen dat ze een betekenisvolle bijdrage leveren in de klas en in de school.
  • De kinderen kunnen op rollen solliciteren door een korte motivatiebrief te schrijven. Het idee is dat kinderen hun talenten leren herkennen en deze op een positieve manier leren in te zetten. In de meeste gevallen verdeeld de leerkracht uiteindelijk de rollen.
  • Complimenten zijn een belangrijk onderdeel van het programma. Sociaal en aardig gedrag krijgt volop aandacht. Kinderen leren gericht complimenten te schrijven, maar ook de leerkracht schenkt consequent aandacht aan positief gedrag.
  • De kinderen organiseren wekelijkse vergaderingen, waarin ze met elkaar bespreken hoe het gaat in de klas.
  • Door onderlinge waardering op basis van positief gedrag, is het de verwachting dat het voor kinderen niet nodig is om op een negatieve manier aandacht te vragen (bijvoorbeeld door te pesten).
SterkWerk is geen lesprogramma en kan als aanvulling op bestaande programma’s worden gebruikt. 

 

Bron

 
Doelgroep: 
Professionals

Tip van de redactie

Heb je haast? Navigeer dan snel naar:Angela

► Scholen & Professionals Kenniscentrum Pesten in het Onderwijs

► Sportverenigingen Kenniscentrum Pesten in de Sport

► Werkgevers Kenniscentrum Pesten op het WerkJan Joost

► Ouderen Kenniscentrum Pesten in Woonzorgcentra

Tip Stop Pesten Nu

 

Breng snel een bezoekje aan ...

Kenniscentrum (Klassiek) Pesten 

Kenniscentrum Online pesten (cyberpesten)

Kennisbank & Downloadcentrum o.a. Beleid & Factsheets  / Handleidingen / Lesmaterialen Posters / Wetenschappelijke Onderzoeken 

► Ik word gepest, wat kan ik doen

 

 

Stichting Stop Pesten Nu is het enige Erkende Goede Doel tegen Pesten in Nederland!

CBFGoede Doelen NederlandANBIKBUnesco