Mogen anderen zomaar foto's van jouw posten

‘Mam, hier hebben we het over gehad. Je mag niks van mij plaatsen zonder toestemming’, reageerde Apple onder de foto van haar moeder, waarop je de twee in een skilift ziet zitten. Paltrow reageerde daar weer op: ‘Maar je kunt je gezicht niet eens zien!’, zei ze, omdat Apple een grote skibril droeg. De twee kregen beide kritiek: Paltrow had de foto niet moeten plaatsen en Apple had haar moeder niet openbaar moeten aanspreken. Justine Pardoen van Bureau Jeugd & Media is het eens met de eerste groep. ‘Het is natuurlijk wel een beetje gênant voor haar moeder, maar ik vind dat Apple het goed gedaan heeft. Haar moeder is duidelijk over haar grens gegaan. Apple ergert zich daaraan en zegt er wat van. Ik vind dat fantastisch!’

Eigen regie 

Dit soort situaties komt in veel gezinnen voor, maar er wordt nu over gesproken omdat het bij een bekend gezin gebeurt. Pardoen is blij met de aandacht voor dit onderwerp. ‘Er is in Nederland geen wet die over onze online omgangsvormen gaat en het zou erg zijn als de overheid dat gaat bepalen. Dat stukje wordt overgelaten aan onze eigen fatsoen en beschaving. Als je het echt zou willen, zou je het bijvoorbeeld op portretrecht of auteursrecht kunnen gooien, maar in principe zijn er geen regels over het online plaatsen van elkaars foto’s.’ Daarom moeten ouders zich er wel van bewust zijn dat ze niet zomaar alles online zetten: ‘Ouders plaatsen de foto’s omdat ze trots zijn en niet omdat ze hun kinderen kwaad willen doen. En vaak is het ook gewoon heel leuk. Volwassenen kunnen zich niet zo goed voorstellen dat hun kinderen het vervelend kunnen vinden. Sommige ouders beginnen er al mee als hun kind nog maar een baby is. Daardoor sleept er een lange online geschiedenis achter ze aan.’  

Digitaal spoor 

Er zijn genoeg foto’s van jezelf die jij liever niet online ziet. Een blootfoto van jezelf als kind of een foto van die avond waarop je net iets te veel hebt gedronken bijvoorbeeld. Door zulke foto’s kan iemand makkelijk een verkeerd beeld van jou krijgen. Daarom is het volgens Pardoen belangrijk om ervoor te zorgen dat je de baas blijft over je eigen online reputatie. ‘Je laat online een digitaal spoor van jezelf achter dat je zelf hebt getrokken. Maar daarnaast heb je ook nog je digitale schaduw: dat is het spoor dat andere mensen voor jou hebben getrokken. Maar daar kun je helemaal geen behoefte aan hebben. Stel dat jij bijvoorbeeld verliefd wordt of later ergens wilt solliciteren, dan wil je toch zelf bepalen wat die mensen over jou zien?’

'Altijd online'

Jill (14) uit Helmond is het met haar eens: ‘Ik vind dat mijn ouders toestemming moeten vragen als ze iets willen plaatsen, omdat het mijn hoofd is. Mijn moeder postte een keer een foto van ons op een terras, maar daar stond ik niet mooi op. Dat heb ik gezegd en ze heeft de foto verwijderd. Ik vind dat ik zelf mag beslissen wat er van mij op internet staat. De foto’s blijven namelijk altijd online.’ Maar dat is niet eens de enige reden dat jongeren toestemming willen geven, vertelt Dagmar (16) uit IJsselstein: ‘Het account van mijn ouders staat niet op privé, want ze hebben het nodig voor hun werk. Ik wil niet dat mijn klasgenoten mijn ouders gaan opzoeken en dan foto’s van mij zien die ik niet leuk vind. Als ik dom lach of mijn haar plat zit bijvoorbeeld. Daarom wil ik dat ze toestemming vragen. Dat doe ik zelf ook bij anderen.’

Sven (18) uit Apeldoorn vertrouwt zijn ouders daar wat meer in: ‘Ik vind niet dat mijn ouders voor elke foto toestemming moeten vragen. Meestal vind ik het leuk wat ze plaatsen en ze bedoelen het goed. Als ik er lelijk op sta geef ik dat aan en dan kunnen ze de foto altijd nog bijsnijden of een andere foto plaatsen.’ 

Video

We waren natuurlijk nieuwsgierig wat nog meer jongeren hiervan vinden. Samen met AT5 gingen we op pad. Het resultaat zie je in de video hieronder.

Vraag je vrienden 

Om goed de regie te houden over je online reputatie, moet je volgens Pardoen niet alleen bij je ouders zijn, maar ook bij je opa en oma, je school en je vrienden. Volgens Daan (16) uit Baak kan dat best dat best lastig zijn als er veel mensen op een foto staan: ‘Het kan dan zijn dat de één het wel leuk vindt en de ander niet, dus ik vind niet dat je dan van iedereen toestemming moet hebben. Maar als er maar één persoon op staat moet je wel toestemming vragen. Mijn vrienden doen dat gelukkig altijd.’ Ook Jill vindt dat weleens lastig: ‘Eigenlijk vind ik dat mijn vrienden ook toestemming moeten vragen, maar als de foto na 24 uur verdwijnt, zoals bij Instastories, vind ik dat minder erg’.

Volgens Pardoen is dat alvast een goed begin. ‘Die foto’s staan uiteindelijk nog wel ergens op een server van Instagram en je weet nooit wat daarmee gaat gebeuren, maar je vrienden kunnen ze inderdaad niet meer zien.’ Volgens Pardoen is het belangrijk om er stil bij te staan wat je van wie plaatst. ‘We moeten eerst nadenken en dan keuzes maken.’ 

Bron Seven Days