Oorzaken van pesten op het werk : de dader

De dader is erop uit om zijn eigen invloed en macht te vergroten. Het slachtoffer is een storend element in het realiseren van daders eigen doelen en belangen. De wettelijke en moreel aanvaardbare middelen ontbreken om die belangen te beschermen en dus gaat men pesten.

In het geval van pesten door leidinggevenden is de grens met organisatorische maatregelen niet altijd gemakkelijk te trekken, bijvoorbeeld wanneer de werkgever iemands uurrooster opzettelijk wijzigt.

Pesten omwille van persoonlijke redenen

Het willen herstellen van een minderwaardigheidsgevoel en onzekerheid over zichzelf kan tot pesten leiden. Onzekerheid over zichzelf kan ervoor zorgen dat men anderen overdreven gaat controleren. Een gebrek aan zelfvertrouwen bij leidinggevenden kan ertoe leiden dat ze op een agressieve manier de anderen van hun gelijk proberen te overtuigen.

Mensen willen hun zelfwaardegevoel in stand houden en vermeerderen. Dat kan via prestatie, belang enbetrokkenheid. In het werkmilieu zijn deze drie elementen aanwezig, zeker voor de leidinggevende van een afdeling. Presteren is uiterst belangrijk (niet alleen de eigen prestatie maar ook het beter presteren van een medewerker); de prestaties van de afdeling zijn voor de leidinggevende van groot belang want zijn eigen aanzien hangt ervan af en er is in een afdeling uiteraard een grote betrokkenheid.

Alle elementen voor een hoog zelfwaardegevoel zijn dus aanwezig. Dat zelfwaardegevoel wordt dan ook zwaar op de proef gesteld als iemand anders beter presteert. Via roddel of allerlei maatregelen in de organisatie kan men de prestaties van die ander onrecht aandoen of men gaat die ander uitschakelen door hem weg te pesten.

Pesten wordt aldus een manier om het zelfwaardegevoel in stand te houden. Er is dus een verhoogd risico voor pesten in een omgeving met een zwak presterende leidinggevend een sterk presterende medewerkers. Anderzijds kan ook een hoog zelfwaardegevoel bij de leidinggevende tot tiranniek gedrag leiden want in sommige gevallen gaat dit gepaard met perfectionisme, arrogantie en narcistisch gedrag.

Onbewuste pesten

Soms zijn daders zich niet bewust van de effecten van hun gedrag op het slachtoffer, vooral wanneer er door een slechte communicatie geen of weinig reactie komt op hun gedrag.

De daders beschouwen de reacties die ze krijgen op hun gedrag niet als een gevolg van hun eigen daden, maar vinden dat het de slachtoffers zijn die overdreven, ongepast en onverstandig reageren. Dat komt omdat mensen vlugger geneigd zijn om de oorzaken van gebeurtenissen toe te schrijven aan de karaktereigenschappen van personen dan aan de omgeving rondom hen, zelfs als de invloed van de omgeving overduidelijk is.

Bron