Oorzaken van pesten op het werk: de groep

• het zondebokfenomeen,

• afgunst,
• de strijd om de gunst van de meerdere,
• het anders zijn dan de anderen,
• een gespannen werksfeer,
• het slechte bedrijfsklimaat.

Zondebokfenomeen

Welke groepsmechanismen spelen een rol in het pestproces ? Hoe wordt iemand tot pestslachtoffer geselecteerd ? Zo komen we bij het zondebokfenomeen.

Groepen zouden angst en conflicten en de spanning die dit meebrengt, afreageren op een zondebok als een vorm van omgaan met de druk waaraan ze zijn blootgesteld. Dat kan ook als een manier van overleven worden beschouwd. Hoe meer angst en stress er is in het werkmilieu en hoe meer conflicten er zijn, hoe groter de kans dat pesten voorkomt.

Het verband tussen deze groepsreacties en de organisatorische factoren is duidelijk.

Niet accepteren van het ‘anders’ zijn

Mensen die anders zijn dan de anderen lopen meer kans om gepest te worden, bijvoorbeeld gehandicapten.

Er zijn heel wat risicosituaties en -personen :

• atypische personen (vb. de atypische mannelijke kinderverzorgers),
• ‘sterke’ persoonlijkheden,
• mensen die té bekwaam zijn of die te veel ruimte innemen,
• mensen die niet de goede ‘kaart’ of niet het goede netwerk hebben,
• minder presterende mensen,
• mensen die tijdelijk kwetsbaar zijn.

Competitie om privileges

Privileges zijn bijvoorbeeld status, promotie, een betere werkruimte of computer. Er zijn verschillen tussen mensen in het nastreven van zulke privileges.

Sommigen zijn daarin agressiever en zelfverzekerder dan anderen. Pestgedrag kan dan helpen om de eigen positie te versterken. De pester zal overigens trachten om de rest van de groep mee te krijgen door bijvoorbeeld het slachtoffer in een kwaad daglicht te stellen.

Aanpassen aan groepsnormen

Indien een individu zich niet aan de normen en waarden of de machtsstructuur van de groep aanpast, is er meer kans op pestgedrag.

Bron