Pestcoach Michel Lamine over pesten op het werk: "Het gaat vaak om subtiele, banale dingen en pas door de opeenstapeling van alles, heb je door dat er iets mis is"

Niet alleen bij kinderen, maar ook onder volwassenen wordt er gepest. Michel Lamine werd zelf gepest op het werk en is nu pestcoach. Hij vertelt over pestpatronen en zijn eigen ervaringen ermee bij 'De Madammen'. 

"Ik begeleid mensen in het helder krijgen en verwoorden van hun ervaringen met pesten", legt Michel zijn rol als pestcoach uit. "Omdat het zo complex is, is dat vaak een probleem. Samen stellen we een actieplan op om de situatie te verbeteren. Verbeteren in de meest brede zin van het woord, want we hebben spijtig genoeg niet altijd controle over wat er gebeurt op het werk qua organisatie. Maar hoe ga je er zelf mee om? Dat kan iemand al veel helpen.”

"Je begint te twijfelen aan je eigen competenties"

Ook voor Michel zelf begon het jaren geleden met iemand die hem het leven zuur maakte op zijn werkplek: “Op een gegeven moment werd een collega mijn rechtstreekse overste. Van de ene dag op de andere veranderde mijn leven. Ik zat in een normale situatie met positieve evaluaties en plots werd er mij gezegd dat ik al lang had moeten weg zijn. Ik verdiende het niet om ingenieur te zijn en zou beter naar het onderwijs of bij de overheid gaan, omdat daar toch niet gewerkt werd. Na een tijd begin je te twijfelen aan je eigen competenties en dat vreet aan je.”

Na 31 jaar kwam er een nieuwe collega bij. Zij heeft me zo zwaar gepest en mentaal gekraakt dat ik eraan dacht dat het beter zou zijn als ik er niet meer was. Iedereen op het bedrijf zag het gebeuren, maar slechts één persoon heeft zijn kop uitgestoken. Die persoon ben ik voor eeuwig dankbaar.

Anonieme Radio 2-luisteraar 

Pesten is een patroon

Na een tijd had Michel toch informatie gevonden die die patronen echt blootlegde: “Er zijn patronen van pesters, typische technieken die gebruikt worden. Je hebt de typische speelplaatspesterijen: roepen, schelden en practical jokes om je te vernederen. Die zijn het meeste zichtbaar. Maar degene die het meeste voorkomen, zijn de subtiele vormen. Je hebt er zo drie. Het aanvallen van je competenties, opeens doe je je werk niet meer goed. Ze gaan je saboteren: heel veel en moeilijk werk geven, maar ook deadlines verplaatsen. En je verbondenheid met je collega’s wordt verbroken door bijvoorbeeld niet meer met je te praten. Je wordt genegeerd en er wordt enkel nog maar via mail tegen jou gepraat.”

“Omdat het net een fenomeen van een patroon in de tijd is, is het typisch voor pesterijen op het werk dat elk incident op zich bijna banaal te noemen is. Het zijn dingen die perfect aanvaardbaar zouden kunnen zijn en waarvan er gezegd wordt: “Het is toch maar een klein grapje.” Maar door de opeenstapeling van de verschillende incidenten, heb je pas door dat er iets werkelijk mis is. Dan is het vaak al geëscaleerd.” 

Het pesten op het werk is begonnen rond mijn 54e, maar het werd zo erg dat ik nooit meer ben kunnen gaan werken. Nog steeds heb ik trauma's als ik aan die periode terug denk. Ik geraak er nooit meer vanaf. Gepest worden door een overste is enorm belastend voor je gezondheid. 

Anonieme Radio 2-luisteraar

Stel dat je je in deze verhalen herkent, is er wel een manier om hiermee om te gaan: “De beste manier om de situatie te verbeteren voor jezelf is ondersteuning zoeken. Praat erover! Als het kan, ga naar je leidinggevende. Maar in de statistieken zien we dat in drie vierde van de gevallen de leidinggevende de persoon is die je aanvalt. Als je dan naar de overste moet gaan, zit je al snel op een heel hoog niveau." 

"Maak je verhaal feitelijk, niet meer emotioneel"

"Maar dat is de kern van de zaak. Probeer op een manier je verhaal helder te krijgen zodat het niet meer emotioneel is, maar dat het feitelijk wordt. En zoek ondersteuning bij collega’s of een preventie-adviseur. Maar ook die mensen zijn een onderdeel van de organisatie. Als het bedrijf gefaald heeft, is het moeilijk om ook aan die mensen de echte waarheid te vertellen. Dat ondervinden wij dikwijls.”

Wat als je ziet dat er mensen gepest worden? Ook dat is geen makkelijke positie. “Je moet erover durven praten. Als je begint te vermoeden dat er pesterijen in het spel zijn, moet je die persoon durven aanspreken. Is dit wel oké? Het helpt als iedereen dezelfde taal spreekt. Daarom is het belangrijk dat er voldoende voorlichting en opleiding is. Je competenties in vraag stellen, is een vorm van pesterijen. Ook je afzonderen van je collega’s is een vorm van pesterijen. Als je dat begint te merken, kan je er intelligenter mee omspringen.”

Bron Radio2 be