Pesten is een probleem van de hele groep' NPO1

Pesten moet op de agenda komen te staan van alle basisscholen en middelbare scholen, vindt Kaufman. Het wordt lang niet altijd opgemerkt door leerkrachten en medeleerlingen. "Het gebeurt vaak stiekem, en als het gebeurt, herken je het misschien niet als zodanig."

Het belangrijkste misverstand over pesten, zegt de onderzoeker, is dat het iets is wat alleen de pester en het slachtoffer aangaat. Terwijl het eigenlijk juist een probleem is van de hele groep. Meelopers en toekijkende buitenstaanders hebben er net zo goed mee te maken. Om het interview te beluisteren, klik hier

Alleen de pester aanpakken helpt niet

Meestal zijn pesters kinderen die heel goed weten hoe ze het gevoel van anderen moeten bespelen. Ze pesten vooral om het applaus van de groep te krijgen. Als je pesten wilt tegengaan, helpt het dan ook meestal niet goed om alleen de pester hard aan te pakken met bijvoorbeeld strafwerk. Daarmee haal je de motivatie voor het pesten namelijk niet weg.

Maar wat werkt dan wel? Pak de hele groep aan, zegt de onderzoeker, en maak afspraken met elkaar. "En dan begin je al bij een basis waarin je respect voor elkaar creëert, en het besef van ‘wij zijn een groep, en wij zijn er met z’n allen, en als we iets zien gebeuren dat vervelend is, dan grijpen we in.'"

Zelf verantwoordelijkheid nemen

Eigenlijk helpt het al om pesten überhaupt bespreekbaar te maken voor kinderen, zegt Kaufman, en ze te vragen verantwoordelijkheid te nemen om een ander kind te helpen. 

Maar kun je zoiets wel van kinderen vragen? Kaufman: "Ik denk dat kinderen dat heel erg fijn vinden, en ik denk dat het de basis is, ook al in de onderbouw, dat je kinderen aanleert om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Voor hun eigen gedrag en voor de hele groep, om op die manier elkaar te kunnen helpen." 

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van NPO Focus.