Is pesten op het werk strafbaar? | Stop Pesten NU

Is pesten op het werk strafbaar?

Pesten op het werk is helaas een probleem dat vaker voorkomt dan we denken. In Nederland wordt ongeveer één op de tien werknemers slachtoffer van pestgedrag op de werkvloer. Dat varieert van roddelen en beledigen tot buitensluiten en zelfs fysiek of seksueel geweld. Maar wanneer is pesten strafbaar? En wat kun je doen als het jou of een collega overkomt? In deze blog duiken we dieper in de juridische kant van pesten op de werkvloer en geven we praktische tips.

1. Wat valt onder pesten op het werk?

Pesten op de werkvloer komt in verschillende vormen voor. Denk bijvoorbeeld aan collega’s die iemand voortdurend uitsluiten, beledigen, belachelijk maken of roddels verspreiden. Maar het kan ook zo ver gaan dat er sprake is van fysiek of seksueel geweld. Ook leidinggevenden kunnen betrokken zijn, bijvoorbeeld door onterecht kritiek te leveren, rotklusjes te geven, of iemand buitensporig streng te beoordelen.

Voorbeelden van pestgedrag:

    •    Door collega’s: Beledigen, negeren, persoonlijke opmerkingen maken, spullen kapot maken, fysiek of seksueel geweld.

    •    Door leidinggevenden: Onredelijke opdrachten geven, slechte beoordelingen zonder reden, openlijk kritiek geven of iemand anders behandelen dan de rest van het team.

2. Is pesten op het werk strafbaar?

Of pesten strafbaar is, hangt af van het soort gedrag. Het verspreiden van roddels of iemand negeren is bijvoorbeeld vervelend, maar het valt niet direct onder strafbare feiten. Wanneer pestgedrag uitmondt in intimidatie, stalking, fysiek geweld of seksuele intimidatie, dan is er wél sprake van een misdrijf. In zulke gevallen kun je aangifte doen bij de politie, en het bedrijf kan passende maatregelen nemen, zoals schorsing of ontslag.

Wettelijke kaders voor pesten op het werk:

  • Psychosociale arbeidsbelasting (PSA): Volgens de Arbowet zijn werkgevers verplicht om pestgedrag te voorkomen en risico’s in kaart te brengen via een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E).
  • Wet Gelijke Behandeling: Deze wet biedt bescherming als je gepest wordt op basis van kenmerken zoals religie, geslacht, afkomst of seksuele geaardheid.
  • Burgerlijk Wetboek: De zorgplicht van de werkgever verplicht hen om te zorgen voor een veilige werkomgeving.

3. Wat kun je doen als je gepest wordt?

Pesten op het werk heeft vaak een grote impact op het slachtoffer, maar ook op de algehele werkomgeving. Medewerkers voelen zich minder veilig, minder creatief en het ziekteverzuim kan toenemen. Het is daarom belangrijk om in actie te komen.

Tips voor slachtoffers van pesten:

    •    Bespreek het: Probeer de situatie bespreekbaar te maken, zowel met de pester als met je leidinggevende of HR.

    •    Zoek steun: Zoek collega’s die je vertrouwt en bespreek samen de mogelijkheden om actie te ondernemen.

    •    Neem contact op met een vertrouwenspersoon: Bij ernstige gevallen kun je naar een vertrouwenspersoon stappen of juridische hulp inschakelen.

4. Wat als je werkgever niets doet?

Wanneer een werkgever niet ingrijpt, kan dit verstrekkende gevolgen hebben. Blijf je situatie altijd documenteren en bespreek het met HR of een vertrouwenspersoon. Als er sprake is van discriminatie, kun je een klacht indienen bij het College voor de Rechten van de Mens. En als het pestgedrag strafbaar is, zoals bij fysiek of seksueel geweld, kun je aangifte doen bij de politie.

Veelgestelde vragen over pesten op het werk

  1. Wat is de definitie van pesten op het werk?
    Pesten op het werk omvat elke vorm van intimidatie, buitensluiting, verbaal geweld of fysiek geweld door collega’s of leidinggevenden, die leidt tot een onveilige of onprettige werkomgeving.
     
  2. Wat zijn mijn rechten als ik gepest word op het werk?
    Als werknemer heb je recht op een veilige werkomgeving. De Arbowet verplicht werkgevers om een beleid te voeren ter bescherming tegen psychosociale arbeidsbelasting, inclusief pesten. Daarnaast heb je bescherming onder de Wet Gelijke Behandeling en de zorgplicht van de werkgever volgens het Burgerlijk Wetboek.
     
  3. Is pesten op het werk strafbaar?
    Niet alle vormen van pesten zijn wettelijk strafbaar. Gedrag zoals roddelen of buitensluiten valt niet direct onder de strafwet. Ernstigere vormen van pesten, zoals fysiek geweld, intimidatie, of stalking, zijn wel strafbaar en kunnen leiden tot aangifte en strafrechtelijke vervolging.

Patricia Bolwerk van Stichting Stop Pesten Nu

Als directeur en oprichter van Stichting Stop Pesten Nu zie ik dagelijks hoeveel impact pesten op het werk kan hebben. Het is belangrijk om te weten wat je rechten zijn en hoe je in actie kunt komen. Met de juiste informatie en steun kun je zorgen voor een veilige werkplek, voor jezelf en je collega’s.