We onderscheiden verschillende fases in het handelen van de leerkracht.
Signaleringsfase
stap 1: De leerkracht neemt de klachten over pesten serieus en probeert het probleem helder te krijgen en achter de mogelijke oorzaak te komen.
stap 2: De leerkracht biedt hulp aan gepeste kind en ook aan pester.
stap 3: De leerkracht neemt contact op met de ouders van het gepeste kind en ook met de ouders van de pester.
stap 4: De leerkracht maakt het pestgedrag in de groep bespreekbaar.
Waarschuwingsfase
De betreffende leerling wordt gewaarschuwd en bespreekt samen met de leerkracht de gesignaleerde pestsituatie. De leerling is op de hoogte van het feit, dat na deze waarschuwing bij een volgende pestsituatie de `Gele Kaart´ volgt.
Handelingsfase
stap 1: De pestsituatie wordt door de leerkracht of interne begeleider in kringgesprekken binnen de betreffende leerling- groep(en) besproken.
stap 2: De leerkracht maakt een schriftelijk verslag van de pestsituatie. Dit verslag wordt in de zorgmap van de leerling opgeborgen.
stap 3: Er volgt een gesprek. Dit kan een probleemoplossend gesprek zijn of een bestraffend gesprek met de gepeste, de pestkop, en de volgelingen. (de pester ontvangt een gele kaart) Wanneer een gele kaart aan een leerling wordt uitgereikt wordt er contact met de ouders opgenomen. De leerlingen spreken met elkaar aan het begin van het jaar af wanneer een gele kaart wordt uitgedeeld. Gele kaarten kunnen niet “ terug verdiend worden”.
stap 4: Indien de leerkracht geen duidelijke analyse van de pestsituatie kan maken en er geen duidelijkheid bestaat over de rollen van de betrokkenen (pester, gepeste, volgelingen) wordt, na overleg met en toestemming van de ouders, de OBD (Onderwijs Begeleidingsdienst) of de GGD ingeschakeld.
stap 5: Na twee gele kaarten volgt een rode kaart en wordt van de leerling verwacht dat de leerling een week op school nablijft. De tijd die de leerling op school is, gebruikt hij/zij om een keuze maken uit een literatuurlijst van kinderboeken, waarin het thema pestgedrag centraal staat om zo zijn gevoeligheid voor wat hij met het gepeste kind uithaalt te vergroten.
stap 6: De leerling maakt van het gelezen boek een boekverslag, of houdt een boek- bespreking. De leerling kan ook een videoband bekijken of brieven van gepeste kinderen lezen. De leerkracht bespreekt dit met de leerling.
stap 7: De pestsituatie wordt in de eerstvolgende zorgvergadering besproken.
stap 8: De leerkracht(en) van de betrokken leerling bespreekt de pestsituatie met de betrokken ouders van zowel gepeste leerling als de pester.
De betrokken ouders krijgen achtergrondinformatie en handreikingen met betrekking tot de aanpak van het pestgedrag.
stap 9: Er wordt gezamenlijk met de ouders en de betrokken leerling afspraken ten aanzien van het gedrag van de leerling gemaakt. Deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd en in de zorgmap van de groep opgeborgen. De leerkracht heeft hierbij de voortrekkersrol en nodigt de diverse partijen uit voor een gesprek.
stap 10: In die situaties, waarin de aanpak van het pestgedrag problemen geeft, wordt de assistentie van een of meer hulpverlenende instanties ) ingeschakeld.
stap 11: De leerkracht maakt de komende weken van pesten een lesthema. Hiervoor kan gebruikgemaakt worden van de materialen uit de orthotheek die voor het thema “Pesten” zijn aangeschaft.
stap 12: Indien de bovengenoemde stappen niet tot verandering leiden dan gaan wij over tot schorsing of verwijdering.
Stappenplan naar de ouders
Wanneer stappen worden ondernomen naar ouders wordt het volgende protocol gevolgd:
Leerkracht praat met leerling | Leerling praat met leerling |
Praten helpt niet. Leerling krijgt “gele kaart”*). Contact opnemen met ouders | Praten helpt niet. Leerkracht bemiddelt. Contact opnemen met ouders. Leerling krijgt gele kaart*) |
Houdt zich nog steeds niet aan afspraken. 2e gele kaart volgt. | Houdt zich nog steeds niet aan afspraken. 2e gele kaart volgt. |
Houdt zich nog steeds niet aan afspraken. Rode kaart en sancties volgen. | Houdt zich nog steeds niet aan afspraken. Rode kaart en sancties volgen. |
Na herhaaldelijk ernstig ongewenst gedrag volgt schorsing**) | Na herhaaldelijk ernstig ongewenst gedrag volgt schorsing**) |
Na uitblijven van verbetering van het gedrag kan de school tot verwijdering overgaan | Na uitblijven van verbetering van het gedrag kan de school tot verwijdering **) overgaan |
*) Bij het uitdelen van een gele kaart neemt de leerkracht contact op met de ouders. Na twee gele kaarten volgt een rode kaart en blijft de leerling gedurende een week iedere dag 1 uur na en krijgt gedrags-gerelateerd werk
**) zie Schorsing en verwijdering van leerlingen
Verantwoordelijkheid voor het voorkomen van pestgedrag
Alle bij de school betrokken professionals zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het voorkomen en zo nodig bestrijden van pestgedrag. We definieren deze verantwoordelijkheid als volgt:
- de directie: draagt zorg voor naleving en communicatie over dit pestbeleid.
- de intern begeleider: draagt zorg voor regelmatige evaluatie van het pestbeleid en pestprotocol en ondersteunt de leerkracht bij de eventuele uitvoering van het protocol.
- de leerkracht: is verantwoordelijk voor het jaarlijks opstellen van de regels van het protocol op groepsniveau. Volgt het pestbeleid /protocol bij signalering, communiceert dit met de IB- er en zo nodig de directie.
- leerlingen en ouders: ondertekenen het pestprotocol op groepsniveau. Bij signalering van pestgedrag signaleren zij dit bij de leerkracht.