Online pesten, ook wel cyberpesten genoemd, is een groot probleem. Het kan overal gebeuren, op sociale media, in chats, of via berichten. Dit soort pesten kan heel vervelend zijn en veel pijn doen. Maar er zijn dingen die je kunt doen om jezelf te beschermen en om anderen te helpen. In dit artikel leer je wat online pesten is, hoe je het kunt herkennen, en vooral: wat je kunt doen als je ermee te maken krijgt. We gaan samen op zoek naar oplossingen, zodat je je veilig en sterk kunt voelen, ook online.
Wat is online pesten?
Online pesten is wanneer iemand gemeen doet tegen een ander via het internet. Dit kan op verschillende manieren gebeuren:
- Gemene berichten sturen: Iemand stuurt vervelende of nare berichten naar jou of over jou.
- Foto’s of video’s verspreiden: Iemand deelt een foto of video van jou zonder jouw toestemming, vooral als het iets gênants is.
- Valse geruchten verspreiden: Iemand verspreidt leugens of roddels over jou om je reputatie te schaden.
- Uitsluiten van groepen: Iemand sluit je buiten van online groepen of chats, bijvoorbeeld door je uit te sluiten van een groepsapp of spel.
Dit soort gedrag kan erg pijnlijk zijn en je het gevoel geven dat je nergens veilig bent. Het kan gebeuren door iemand die je kent, zoals een klasgenoot, maar soms ook door vreemden.
Hoe herken je online pesten?
Het kan soms lastig zijn om te herkennen of iemand je online pest, vooral als het niet altijd direct gemeen lijkt. Hier zijn enkele signalen waar je op kunt letten:
- Steeds gemene opmerkingen: Als iemand steeds weer vervelende opmerkingen maakt, zelfs als het ‘grapjes’ lijken, kan dit pesten zijn.
- Constant controleren van je berichten: Als je steeds weer naar je telefoon kijkt omdat je bang bent voor een vervelend bericht, kan dat een teken zijn dat je wordt gepest.
- Je onzeker voelen over jezelf: Als iemand ervoor zorgt dat je je slecht voelt over jezelf door wat hij of zij online zegt of doet, is dat een vorm van pesten.
- Bang zijn om online te gaan: Als je je zorgen maakt over wat er online gaat gebeuren, kan dit een teken zijn dat je te maken hebt met online pesten.
Wat kun je doen als je online gepest wordt?
Online pesten kan erg eng zijn, maar er zijn stappen die je kunt nemen om jezelf te beschermen en het pesten te stoppen. Hier zijn enkele dingen die je kunt doen:
1. Praat erover met iemand die je vertrouwt
Dit is misschien wel de belangrijkste stap. Als je wordt gepest, is het heel belangrijk dat je niet in je eentje met dit probleem blijft zitten. Praat met iemand die je vertrouwt, zoals een ouder, verzorger, leerkracht of een goede vriend.
- Waarom praten helpt: Praten over wat er gebeurt, kan je helpen om je minder alleen te voelen en samen naar een oplossing te zoeken. Die persoon kan je ook helpen om stappen te nemen om het pesten te stoppen.
- Wie kun je vertellen?: Vertel het aan iemand die je vertrouwt en waarvan je denkt dat die je kan helpen. Dit kan een volwassene zijn, maar ook een vriend of vriendin die je begrijpt.
2. Bewaar de bewijzen
Het is belangrijk om bewijzen van het pesten te bewaren. Dit kan helpen als je het aan iemand vertelt of als je besluit om het te melden aan de website of app waar het pesten plaatsvindt.
- Maak screenshots: Maak screenshots van vervelende berichten, foto’s of video’s die zijn gestuurd. Dit kan later nuttig zijn als bewijs.
- Bewaar berichten: Verwijder vervelende berichten niet meteen. Het is belangrijk om ze te bewaren zodat je later kunt laten zien wat er is gezegd.
3. Blokkeer de pesters
De meeste sociale media en apps hebben een functie waarmee je iemand kunt blokkeren. Als iemand je pest, kun je deze persoon blokkeren zodat hij of zij geen berichten meer naar jou kan sturen.
- Hoe blokkeer je iemand?: Op de meeste sociale media apps kun je naar het profiel van de pester gaan en daar op ‘Blokkeren’ klikken. Dit zorgt ervoor dat die persoon je niet meer kan contacteren.
- Wat gebeurt er als je blokkeert?: Als je iemand blokkeert, kan die persoon geen berichten meer naar je sturen en kan hij of zij je profiel niet meer zien.
4. Meld het pesten aan de website of app
Veel websites en apps hebben regels tegen pesten. Je kunt het gedrag melden, zodat de website actie kan ondernemen tegen de pester.
- Waar meld je het?: De meeste sociale media en chat-apps hebben een optie om berichten of gebruikers te rapporteren. Dit kan vaak bij de instellingen van het bericht of profiel.
- Wat gebeurt er na de melding?: Nadat je het hebt gemeld, zal het platform de situatie onderzoeken. Soms kan dit leiden tot een waarschuwing voor de pester of zelfs tot het verwijderen van zijn of haar account.
5. Verander je privacy-instellingen
Je kunt de privacy-instellingen van je sociale media aanpassen zodat alleen mensen die je kent, je berichten kunnen zien en met je kunnen praten.
- Wie kan je berichten zien?: Op veel sociale media kun je instellen dat alleen vrienden of mensen die je goedkeurt, je berichten kunnen zien of naar je kunnen sturen.
- Verander je wachtwoord: Als iemand je account heeft gehackt of probeert binnen te komen, verander dan onmiddellijk je wachtwoord en zorg ervoor dat het een sterk wachtwoord is.
6. Denk na voordat je reageert
Het kan verleidelijk zijn om boos te reageren als iemand je pest, maar dat kan de situatie vaak erger maken. Neem even de tijd om na te denken voordat je iets terug zegt.
- Waarom niet reageren?: Soms hopen pesters dat je boos of verdrietig reageert, omdat ze dan krijgen wat ze willen. Door niet te reageren, laat je zien dat je boven hun gedrag staat.
- Blijf kalm: Probeer rustig te blijven en je emoties onder controle te houden. Als je toch reageert, doe dat dan op een manier die respectvol is en laat zien dat je sterk bent.
7. Zoek steun bij vrienden
Je hoeft dit niet alleen te doen. Vertel je vrienden wat er aan de hand is en vraag om hun steun. Goede vrienden zullen er voor je zijn en je helpen om door deze moeilijke tijd heen te komen.
- Waarom vrienden helpen: Vrienden kunnen je steunen door je een goed gevoel over jezelf te geven en door samen te praten over wat je doormaakt. Ze kunnen ook helpen om het pesten te stoppen door het bijvoorbeeld aan een volwassene te vertellen.
- Maak samen een plan: Bespreek met je vrienden wat jullie kunnen doen als een van jullie online gepest wordt. Misschien kunnen jullie elkaar helpen door samen online te zijn, zodat niemand alleen hoeft te zijn.
8. Houd je offline leven leuk
Het is belangrijk om niet alleen met online pesten bezig te zijn. Zorg ervoor dat je genoeg leuke dingen doet in het echte leven, zoals sporten, met vrienden afspreken, of een hobby uitoefenen. Dit kan je helpen om je beter te voelen.
- Waarom offline leven belangrijk is: Door leuke dingen te doen, kun je even ontsnappen aan de online wereld en je weer gelukkig voelen. Het herinnert je eraan dat er veel meer is in het leven dan wat er online gebeurt.
- Zoek afleiding: Probeer afleiding te zoeken door iets te doen waar je van houdt. Dit kan je helpen om je gedachten van het pesten af te leiden en je energie op iets positiefs te richten.
Wat kunnen ouders doen?
Ouders kunnen een grote rol spelen in het beschermen van hun kinderen tegen online pesten. Hier zijn een paar tips voor ouders:
- Praat met je kind: Zorg ervoor dat je kind weet dat hij of zij altijd met je kan praten over online pesten. Vraag regelmatig hoe het gaat en of er iets vervelends online gebeurt.
- Houd toezicht: Het is belangrijk om te weten welke websites en apps je kind gebruikt. Houd toezicht, zonder te veel in te dringen, en zorg ervoor dat je weet wat er online gebeurt.
- Leer over de technologie: Zorg dat je weet hoe sociale media en apps werken, zodat je je kind kunt helpen als er iets misgaat. Weet hoe je iemand kunt blokkeren of een account kunt melden.
- Geef het goede voorbeeld: Laat zien hoe je op een respectvolle manier online kunt zijn. Praat over het belang van vriendelijkheid en respect, zowel online als offline.
Wat kunnen scholen doen?
Scholen spelen een belangrijke rol bij het aanpakken van online pesten. Hier zijn enkele manieren waarop scholen kunnen helpen:
- Voorlichting geven: Scholen kunnen lessen geven over wat online pesten is en hoe leerlingen zich kunnen beschermen. Dit kan helpen om bewustzijn te creëren en het pesten te verminderen.
- Een veilig klimaat creëren: Scholen moeten ervoor zorgen dat alle leerlingen zich veilig voelen, zowel op school als online. Dit betekent dat er regels moeten zijn tegen pesten, en dat deze regels duidelijk moeten worden gecommuniceerd.
- Ondersteuning bieden: Scholen moeten leerlingen die worden gepest, ondersteunen en helpen. Dit kan door hen een vertrouwenspersoon te geven met wie ze kunnen praten, of door acties te ondernemen om het pesten te stoppen.
Samen kunnen we online pesten stoppen
Online pesten is een serieus probleem, maar het is iets waar we samen tegen kunnen vechten. Of je nu een kind, jongere, ouder, of leerkracht bent, iedereen kan een verschil maken. Door te praten, te ondersteunen, en actie te ondernemen, kunnen we ervoor zorgen dat iedereen zich veilig voelt online.
Onthoud dat je niet alleen bent. Er zijn mensen die om je geven en die je willen helpen. Praat met iemand die je vertrouwt, bescherm jezelf door de juiste stappen te nemen, en wees vriendelijk tegen anderen. Samen kunnen we online pesten stoppen en van het internet een veiligere plek maken voor iedereen.