In het woordenboek staan bijna 600 cybersecurity woorden uitgelegd in begrijpelijke taal. Op deze manier wordt het voor gebruikers van cybersecuritydiensten makkelijker om met specialisten het gesprek aan te gaan, technische rapporten en adviezen te begrijpen en offertes te beoordelen.
Het woordenboek is gemaakt met de volgende uitgangspunten:
- De opgenomen termen worden veel gebruikt bij de afnemers van cybersecuritydiensten. Het woordenboek is daarom geschreven op een wijze dat niet-vakspecialisten de betekenissen goed kunnen begrijpen.
- In deze eerste druk hebben we vooral uitleg gegeven aan de termen (verklarend). We zijn minder bezig geweest om de exacte definities te bepalen waar iedereen zich aan moet houden (definiërend). We hopen natuurlijk wel dat een deel van de definities definiërend zal worden (bijvoorbeeld die over de verschillende vormen van dienstverlening).
- De termen in het woordenboek gaan uit van de context van cybersecurity. Daarom hebben we zo veel mogelijk de toevoeging ‘cyber’ weggelaten bij zowel de uitleg als de opgenomen vaktermen (met uitzondering van de woorden cyberaanval en cybersecurity).
- Algemene IT termen die niet cybersecurity specifiek zijn of geen sterke link hebben met cybersecurity zijn weggelaten. Zo zijn bijvoorbeeld router, switch en browser niet opgenomen, maar wel cloud computing, cookie en domeinnaam.
- Algemene termen die nog niet erg lang worden gebruikt binnen het cybersecuritydomein hebben we in deze eerste druk opgenomen. Voorbeelden zijn OT, SCADA, quantum computing en blockchain. Bij een nieuwe editie worden deze heroverwogen.
- Overheidsorganisaties die als wettelijke (dienstverlenende) taak een sterke link hebben met cybersecurity zijn opgenomen. Bijvoorbeeld: het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), het Digital Trust Centre (DTC) en de Autoriteit Persoonsgegevens. Niet opgenomen zijn: Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en Agentschap Telecom.
- Certificeringen op het gebied van cybersecurity die vaak worden gebruikt in offerteaanvragen en aanbestedingen hebben we opgenomen. De certificerende instanties die deze certificering bekrachtigen zoals SANS, ISACA, ISC2, EC-Council, IAPP zijn niet opgenomen.
- In het woordenboek geven we een uitleg bij de Nederlandse termen. De Engelse termen verwijzen naar de Nederlandse. Uitzonderingen zij de termen die geen Nederlandse variant kennen, zoals Chief Information Security Officer (CISO). Dan is alleen de Engelse term opgenomen.
- Voorbeelden van kwetsbaarheden zijn niet allemaal opgenomen, wel de vaktermen die voorkomen in de uitleg van de OWASP top 10 2017.
- Namen van aanvallen en malware zijn niet opgenomen in de lijst. Ook niet wanneer deze veel media-aandacht hebben gekregen zoals Stuxnet, Wanacry en Nonpetya.
- Niet alle securityprotocollen zijn opgenomen. We hebben ons beperkt tot de protocollen op internet.nl en de protocollen die vaak in gesprekken tussen aanbieders en afnemers van cybersecurydiensten worden besproken. Voorbeelden zijn: TLS, SPF, DKIM, SSL.
- Niet alle normenkaders zijn opgenomen. We hebben ons beperkt tot de ISO/IEC 27000 serie. Specifieke normen die alleen in bepaalde sectoren worden gebruikt, zoals NEN 7510 (zorg) en BIO (overheid) zijn daarom niet opgenomen.
- Er is een fopwoord opgenomen in het woordenboek, vergelijkbaar met de fopwoorden uit vroegere woordenboeklijsten.
- Als in de uitleg van de termen een “hij” staat wordt niet een man bedoeld, maar een persoon in het algemeen.
- We gebruiken bij de uitleg van de termen “digitaal systeem” als verzamelnaam voor woorden als computer, computersysteem, computernetwerk. Dit hebben we besloten omdat bijna alle digitale systemen onderling verbonden zijn. In de meeste gevallen kan “digitaal systeem” dus ook gelezen worden als digitaal genetwerkt systeem.
Tot slot wil ik zeggen dat de inhoud van dit woordenboek met de grootste zorg en een enorme inzet van veel experts uit het werkveld is samengesteld. Ik wil iedereen heel hartelijk bedanken voor hun inzet die vaak tot in de nachtelijke uren doorging! Natuurlijk valt er ook nog veel te verbeteren aan de woordenlijst. Dat zullen we gaan doen in nieuwe edities. Alle feedback is daarom zeer welkom!
Download het Woordenboek Cybersecurity hier
Petra Oldengarm
Directeur Cyberveilig Nederland
