Wat kun je precies doen als je slachtoffer wordt van doxing? We vroegen het aan Bart Schermer, hoogleraar privacy en cybercrime aan de Universiteit Leiden.
1. Wat is doxing?
"Zolang het internet bestaat, bestaat doxing", zegt Schermer. Het gaat om het achterhalen van iemands privégegevens en die vervolgens online openbaar maken. Daar zit, volgens de hoogleraar, vaak een bedoeling achter. Bijvoorbeeld om iemand aan de schandpaal te nagelen. Of om uit te lokken dat mensen een bezoekje aan diegene brengen. "Waarom zou men anders de informatie onthullen?", vertelt de hoogleraar.
De term komt van 'docs', oftewel documenten.
2. Er is een doxingwet in de maak, wat betekent dat?
Er wordt een maximale gevangenisstraf van een jaar voorgesteld voor het verzamelen, rond- en doorsturen van persoonsgegevens met als doel iemand te intimideren. Hiermee wil het ministerie van Veiligheid en Justitie het makkelijker maken om verdachten te vervolgen.
De bedoeling is dat het wetsvoorstel begin dit jaar voor advies naar de Raad van State wordt gestuurd. Het streven is dat de Tweede Kamer er dan rond de zomer naar kijkt.
3. Wat kun je zelf doen om je gegevens te beschermen?
Op dit moment kun je op grond van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) al tegen een instantie zeggen: 'haal dat offline'. Een bedrijf als Twitter of Facebook zou je dat kunnen vragen.
Dan zou je in theorie een schadeclaim kunnen eisen op grond van reputatieschade of gemaakte veiligheidskosten. Denk bij het laatste aan het plaatsen van camera's of een hek om je tuin. "Maar dat kost veel moeite en tijd, kortom bijna niemand doet dat", legt Schermer uit.
4. Is doxing nu al strafbaar?
Op dit moment is doxing op zichzelf nog niet strafbaar, toch doet Sigrid Kaag aangifte. Maar waarvan dan?
Schermer is niet betrokken bij haar aangifte, maar naar zijn mening kun je zeggen dat er in het geval van Kaag sprake kan zijn van smaad of laster (het opzettelijk aantasten van iemands reputatie). Willem Engel heeft in zijn tweet namelijk de link gelegd tussen Kaag en terroristische financiering.
Dit stond in de tweet van Engel: "Nog even over Sigrid Kaag: het is wellicht privé, bij voorbaat excuus. Gezien de terrorismefinanciering en de banden met de Open Society Foundation die ook in sommige landen als een terroristische organisatie wordt gezien, willen wij weten op wie zijn naam deze woning staat."
Daarnaast zou je de tweet kunnen aanmerken als bedreiging, legt Schermer uit. "Met het delen van het adres krijg je het gevoel, zoals we dat kennen als: hey, ik weet waar je huis woont. Dat kan als heel dreigend worden ervaren", zegt de hoogleraar.
Maar bewijzen is nog een hele kluif, vindt Schermer. "Enkel een adres delen is natuurlijk iets anders dan daadwerkelijk zeggen iemand bijvoorbeeld een kopje kleiner te willen maken." Degene die de informatie deelt, kan volgens Schermer immers altijd zeggen: ik kan er niets aan doen dat een gek met het adres aan de haal gaat.
5. Hoe vaak komt doxing voor?
Op dit moment wordt doxing niet geregistreerd, laat politiewoordvoerder Helma Huizing weten. Maar volgens haar is er wel sprake van een stijgende trend waarvan veelal mensen met een openbare functie last hebben. Denk naast politici ook aan journalisten, ambulancemedewerkers, wetenschappers en de politie zelf.
Huizinga: "Daar ga je een grens over die we niet moeten accepteren. Het is gewoon heel bedreigend als je werk je privéleven binnenkomt."
De politie heeft zich dan ook hard gemaakt voor de nieuwe wet.
6. Die nieuwe wet, een goed idee?
Voor het verspreiden van adresgegevens zoals bij Sigrid Kaag, vindt Schermer de nieuwe wet zeker een goede aanvulling. "Je wilt niet dat mensen privé worden lastiggevallen, omdat men het niet eens is met hun beleid."
Aan de andere kant is naar zijn mening voorzichtigheid geboden. De hoogleraar wijst daarbij op de vrijheid van meningsuiting. Denk aan klokkenluiders en onderzoeksjournalisten. Hun werk dient met deze wet niet onmogelijk te worden gemaakt. "Stel: een klokkenluider bij een groot bedrijf publiceert gegevens waarin onder meer het adres van de directeur staat. Dan zou die directeur aangifte kunnen doen, wat het werk van een klokkenluider lastiger maakt."
Het is ook belangrijk dat het handelen van de politie door het publiek gecontroleerd kan worden. Het moet volgens de hoogleraar niet zo zijn dat als iemand het handelen van de politie filmt, de politie de camera meteen in beslag kan nemen en de betreffende persoon kan aanhouden. Hij pleit er dan ook voor dat de mogelijkheid om het bestuur en overheid ter verantwoording te roepen, moet blijven bestaan.
Bron RTL Nieuws