Wat doen mensen precies als ze ingrijpen bij een straatgevecht? En maken deze moedige acties daadwerkelijk een verschil? NSCR-promovendus Peter Ejbye-Ernst onderzocht hoe voorbijgangers op straat reageren als ze een escalerend conflict zien.
Hiervoor analyseerde hij videobeelden van bewakingscamera's in Amsterdam. Hij verdedigt zijn proefschrift 'Intervention in (inter)action:
Stel je voor dat je door een straat loopt en je ziet twee mannen ruzie maken. Terwijl je langsloopt, escaleert het conflict en voor je het weet, zijn de twee mannen verwikkeld in een fysiek gevecht. Wat zou jij doen? En maakt het uit of je het gevecht probeert te stoppen?
Systematisch observeren van echte gevechten
Promovendus Peter Ejbye-Ernst analyseerde en codeerde (van seconde tot seconde) bewakingsbeelden van conflicten op straat in Amsterdam, om te onderzoeken wat mensen doen als ze in deze situatie terechtkomen. Zijn bevindingen zijn dus gebaseerd op het systematisch observeren van echte gevechten. Uit eerder onderzoek is gebleken dat bij de meeste conflicten in de openbare ruimte iemand ingrijpt. Maar er is heel weinig bekend over wat mensen doen als ze ingrijpen en of deze moedige acties daadwerkelijk een verschil maken.
Buitenstaander moet fysiek tussen partijen instappen
Ejbye-Ernst laat zien dat de manier waarop mensen ingrijpen wordt beïnvloed door het geslacht van de mensen die vechten, de ernst van de situatie, hun eigen gedrag in het verleden in zo'n situatie en of ze een van de betrokken partijen kennen. Mensen die tussenbeide komen in een gevecht, vertrouwen dus op een brede selectie van sociale factoren wanneer ze beslissen hoe ze moeten ingrijpen. Ejbye-Ernst ontdekte dat ingrijpen in een conflict invloed heeft op de manier waarop het conflict zich ontwikkelt, maar dat deze invloed meerdere interventies en het fysiek tussen de partijen instappen vereist. De herhaalde interventie is nodig omdat de vechtende partijen doorgaans erg geagiteerd zijn en zullen proberen het conflict opnieuw op te starten nadat ze uit elkaar zijn gehaald.
Wees besluitvaardig en volhardend
Een gevecht stoppen is dus meestal geen gemakkelijke taak. Het vereist doorzettingsvermogen en de bereidheid om fysiek betrokken te raken. Hoewel op basis van het promotietraject niet kan worden geconcludeerd of iemand actie moet ondernemen of niet, geeft het wel aan wat nodig is om succesvol te zijn in het de-escaleren van een conflict: je moet besluitvaardig en volhardend zijn.
Publicatiegegevens en verder lezen
Ejbye-Ernst, P. (2022). Intervention in (inter)action. A video-based analysis of the role of third parties in interpersonal conflicts. NSCR/UvA.
Promotor: Marie Rosenkrantz Lindegaard
Co-promotor: Wim Bernasco
Bron NSCR
Tussenkomen bij een straatruzie: het helpt, maar hoe doe je het?
Een succesvolle interventie bestaat volgens Ejbye-Ernst uit drie stappen.
- “Spreek de agressievelingen aan en laat duidelijk blijken dat je de situatie afkeurt.” Dat klinkt banaal, maar soms volstaat het. “
Vaak is het daarmee niet opgelost. - “Dan kan het nodig zijn om mensen fysiek van elkaar te scheiden, en uit elkaars buurt te proberen houden. Het lijkt soms alsof een elastiek beide partijen telkens weer naar elkaar toe trekt, tot je erin slaagt die te breken en ze elk hun eigen weg kunnen gaan.”
- De derde stap bestaat erin de kemphanen te kalmeren. “Het is opvallend hoe volslagen vreemden daarbij vrij intiem met elkaar omgaan. Zo aaien ze mensen over het gezicht of de schouders. Wat ook helpt, is mensen afleiden door hen bijvoorbeeld een sigaret aan te bieden.”
Ejbye-Ernst is naar eigen zeggen onder de indruk van wat hij zag. “Ik vind het erg indrukwekkend om te zien hoe empathisch mensen kunnen zijn ten opzichte van volslagen vreemden. Vaak zijn omstanders ook erg volhardend, en blijven ze tussenbeide komen wanneer een conflict weer opflakkert. Dit is best een mooi verhaal over de mens.”
Waarmee de onderzoeker niet gezegd wil hebben dat je je voortaan maar roekeloos in elk strijdgewoel moet werpen.
“Het is niet aan mij om te beslissen wat iemand moet doen. Maar het is wel belangrijk om te weten wat je kunt doen, en dat het kan helpen.”
Zie ook:
Ejbye-Ernst, P., Lindegaard, M.R. & Bernasco, W. (2020). A CCTV-based analysis of target selection by guardians intervening in interpersonal conflicts. European Journal of Criminology.