Helpwanted.nl heeft voor docenten een digitaal lespakket ontwikkeld (ook geschikt voor digibord) als hulpmiddel bij lessen over internet veiligheid.
Het lespakket bestaat uit drie lessen over:
Jonger dan 26 jr? Advies over:
- online verspreide naaktbeelden
- als iemand je online seksueel benadert
- afpersing met naaktbeelden
- alle vormen van online seksueel misbruk
Openingstijden
Helpwanted.nl is op werkdagen tussen 9:00 en 16:00 telefonisch en per mail bereikbaar. Onze chat voor jongeren is elke werkdag tussen 16:00 en 19:00 geopend. In het weekend is Helpwanted.nl gesloten. Voor hulpvragen kun je 24/7 terecht bij onze adviesmodule.
Digitaal lespakket “Online…Weet wat je doet!” - deel 3/3 Sextortion:
Doelgroep: Kinderen onderbouw voortgezet onderwijs
Doelstelling: Kinderen bewust maken van wat sextortion is en wat je kunt doen wanneer je slachtoffer bent geworden.
Achtergrondinformatie - Voorbereiding door de docent
Sextortion betekent dat iemand wordt gechanteerd en afgeperst met naaktbeelden die van hem of haar zijn gemaakt, bijvoorbeeld via de webcam. ‘Sextortion’ is een samentrekking van de Engelse woorden ‘sex’ en ‘extortion’, wat afpersing betekent. Sextortion kan op verschillende manieren plaatsvinden. Wij onderscheiden twee vormen van sextortion:
De dader is uit op geld. We spreken in dit geval ook wel van financial sextortion. Vooral jongens en mannen worden slachtoffer. Zij worden online benaderd door een onbekende dame en gaan over op webcamseks. Vervolgens blijken de beelden te zijn opgenomen en wordt het slachtoffer gedwongen om geld over te maken. Wanneer dat niet gebeurt, zullen de beelden online worden gezet en/of naar vrienden worden gestuurd. Meer informatie hierover is te vinden op http://www.helpwanted.nl/jongeren/sextortion/.
De dader is uit op meer (naakt)beelden, seksueel contact of een relatie met het slachtoffer. De dader dreigt bijvoorbeeld om naaktfoto’s van het slachtoffer op internet te zetten als diegene niet nog meer naaktfoto’s stuurt. Een voorbeeld van een slachtoffer is de Canadese Amanda Todd die door de Nederlandse Aydin C. is gechanteerd nadat zij naaktbeelden van zichzelf naar hem had gestuurd. Amanda pleegde uiteindelijk zelfmoord omdat zij geen andere uitweg zag (meer info: http://zembla.vara.nl/dossier/uitzending/de-dood-van-amanda-todd).
Benodigdheden
- Smartboard of projector
- Digiboard pagina: Sextortion
- Werkblad ‘sextortion’ gekopieerd voor elk groepje van 2 à 3 leerlingen.
- Docenten handleidinig
Opbouw van de les
Laat 2 video’s zien.
- De video ‘sextortion’. Klik daarvoor op de digibord pagina op ‘Wat is sextortion?’ en kies dan voor het filmpje ‘sextortion’.
- De uitzending van Zembla over Amanda Todd: http://zembla.vara.nl/dossier/uitzending/de-dood-van-amanda-todd. (LET OP: DE UITZENDING DUURT 33 MINUTEN. DEZE VIDEO KUN JE STOPPEN NA 1.30 MINUUT.)
Vraag de leerlingen wat ze van deze video’s vinden. En, wat zijn de gelijkenissen? Antwoord: Chantage. In beide gevallen vindt chantage plaats.
Vragen aan de klas
Klik op de digibord pagina van sextortion op “Welke foto’s zet jij online”.
Je komt op de pagina https://play.kahoot.it/#/k/ee3660bc-1762-4004-9efc-4ba271292082 terecht waar je een aantal vragen kunt stellen. Zorg ervoor dat de leerlingen via hun mobiel/laptop/Ipad naar kahoot.it gaan en het boxnummer invullen. De leerlingen kiezen een nickname. De antwoorden zijn niet te herleiden tot de persoon. De resultaten worden alleen van de hele klas getoond. De individuele antwoorden zijn niet zichtbaar. Bespreek na elke vraag de resultaten. Hieronder vind je wat vragen die je aansluitend aan de klas kunt stellen.
Vragen:
- Heb je wel eens 1 op 1 gechat met iemand die je niet kende?
- Heb je de privacy-instellingen van je social media of apps wel eens doorlopen en/of aangepast?
- Heb je wel eens webcamcontact gehad met iemand die je in het echt niet kende?
Bespreek na elke vraag de resultaten met de klas.
Casussen
Verdeel de klas in groepjes van 2 à 3 leerlingen. Deel het werkblad ‘sextortion’ uit. De kinderen lezen op het werkblad een aantal meldingen die Helpwanted.nl heeft ontvangen. Elk groepje behandelt de casussen en bedenkt welke adviezen zij de melder zouden geven.
Casus 1
17 jarig meisje: Ik had een leuke jongen ontmoet. Via Snapchat hebben we naaktfoto’s naar elkaar gestuurd. We hadden allebei beloofd alles te verwijderen en niks op te slaan. Nu word ik gechanteerd, hij heeft ze dus wel opgeslagen. Als ik er niet meer stuur, zet hij ze online en stuurt hij ze naar mijn vrienden en familie.
Wat adviseren jullie dit meisje? Ideeën voor adviezen:
- Verzamel bewijs (maak bijvoorbeeld screenshots van datgene wat er is gebeurd).
- Blokkeer en verwijder diegene en verbreek al het contact.
- Doe aangifte van afpersing en als video online is gezet ook van smaad.
- Scherm je vriendenlijst op Facebook af, zodat niemand kan zien met wie jij bevriend bent.
- Zoek jezelf via Google. Op naam maar eventueel ook op afbeelding.
- Stel een Google Alert in op jouw naam, dan krijgt je vanzelf een melding wanneer er iets over jou op
internet verschijnt.
- Zoek de foto op internet via bijvoorbeeld Google Afbeeldingen.
- Als de foto online staat, maak een screenshot met de URL in beeld en ga naar de politie.
- Bespreek het op school met je mentor of vertrouwenspersoon.
- Bespreek het met je ouders of een andere volwassene die jij vertrouwt.
- Neem contact op met Snapchat.
- Schakel professionele hulp in, en neem bijvoorbeeld contact op met Helpwanted.nl.
Casus 2
Anoniem: Ik zit met een probleem. Ik heb zitten chatten met een meisje en via de webcam is het intiem geworden. Het probleem is dat het een bende is. Ze willen 2000 euro van mij en anders sturen ze het naar mijn Facebook vrienden! Het staat al op YouTube! Ik heb al een klacht ingediend maar maak me erg veel zorgen. Ben superstom geweest. Kunnen jullie alsjeblieft wat hulp of advies geven. Ik moet geld overmaken naar Thailand!
Wat adviseren jullie deze persoon? Ideeën voor adviezen:
- Maak geen geld over. Daders zijn alleen maar uit op jouw geld. Als ze dat niet krijgen, dan zullen ze je
waarschijnlijk met rust laten.
- Verzamel bewijs (maak bijvoorbeeld screenshots van datgene wat er is gebeurd).
- Blokkeer en verwijder diegene en verbreek het contact.
- Doe aangifte van afpersing en als de video online is gezet ook van smaad.
- Meld het bij de website waar het contact is ontstaan (bijvoorbeeld aan Facebook via het
meldformulier).
- Scherm je vriendenlijst op Facebook af, zodat niemand kan zien met wie jij bevriend bent.
- Zoek jezelf via Google. Op naam maar eventueel ook op afbeelding.
- Stel een Google Alert in op jouw naam, dan krijgt je vanzelf een melding wanneer er iets over jou op
internet verschijnt.
- Als de foto online staat, maak een screenshot met de URL in beeld en ga naar de politie.
- Bespreek het met je ouders of een andere volwassene die jij vertrouwt.
Toneelstuk
Verdeel de klas in 2 à 3 groepen. Elke groep maakt een toneelstuk waarin ze laten zien wat sextortion is, wat er fout kan gaan en wat je moet doen als je ermee te maken krijgt. Na afloop laten de groepen het toneelstuk aan elkaar zien. Tips:
- Bedenk een verhaal wat je wilt gaan vertellen.
- Verdeel binnen de groep de rollen. Vergeet ook de regisseur niet.
- Zorg ervoor dat de andere groepen na afloop weten wat sextortion is en wat je moet doen.
Afsluiting
Is het doel bereikt?
Weten de kinderen wat sextortion is?
Weten ze wat ze kunnen doen als ze ermee te maken hebben?
Bron Helpwanted.nl