Mark was 25 en had al sinds zijn kindertijd een passie voor voetbal. Toen hij zich aansloot bij zijn lokale voetbalvereniging in Amsterdam, was hij opgetogen. Eindelijk kon hij zijn liefde voor de sport combineren met een gevoel van gemeenschap. Maar het duurde niet lang voordat dingen veranderden. In het begin merkte hij subtiele hints; teamleden die hem negeerden of sarcastische opmerkingen maakten over zijn speelstijl. Al snel werd het erger. Tijdens de trainingen maakten sommige spelers opzettelijk harde tackles tegen hem, soms zelfs leidend tot verwondingen. Ze lachten het weg als "een deel van het spel", maar Mark wist beter.
Toen begon het online pesten. Foto's van Mark werden bewerkt om hem er belachelijk uit te laten zien en gedeeld in een WhatsApp-groep waarin alle teamleden zaten. Niemand nam het voor hem op; integendeel, het leek erop alsof iedereen zich bij de pestkoppen aansloot uit angst zelf het volgende doelwit te worden. De coach, die vaak druk was met administratieve taken en het coördineren van wedstrijden, had weinig aandacht voor wat er gebeurde. En als Mark probeerde het aan te kaarten, kreeg hij te horen dat hij "niet zo gevoelig moest zijn" en "dat het gewoon mannen onder elkaar zijn."
Het meest pijnlijke moment kwam tijdens een uitwedstrijd. Mark werd in de bus volledig genegeerd, en toen ze bij het sportveld aankwamen, kwam hij erachter dat zijn sporttas met opzet was achtergelaten bij de sportvereniging. Hij kon niet spelen en werd publiekelijk vernederd. Het was de druppel; Mark besloot het team te verlaten.
Mark wist dat hij de juiste beslissing had genomen toen hij het team verliet. Na een paar weken van zoeken, vond hij een andere club in een naburige stad. Het was als dag en nacht vergeleken met zijn vorige ervaring. De coach was ondersteunend, de teamleden waren inclusief, en de sfeer was gefocust op samenwerking en sportiviteit. Het voelde eindelijk alsof hij de gemeenschap had gevonden waar hij naar verlangde, en het herstelde zijn liefde voor het voetbal.
Als je een trainer of coach bent, vraag jezelf dan af
Observeer je de groepsdynamiek?
Pesten begint vaak subtiel en kan gemakkelijk over het hoofd worden gezien als je niet actief op zoek bent naar tekenen.
Sta je open voor feedback?
Zorg ervoor dat je benaderbaar bent, zodat leden zich comfortabel voelen om problemen aan te kaarten.
Praktische tips voor trainers en coaches (met beperkte tijd)
Snelle scan
Begin elke training of wedstrijd met een 'snelle scan' van de groep. Let op lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen en algemene sfeer. Zijn er spelers die zich geïsoleerd lijken te voelen?
Korte teamgesprekken
Houd korte, maar directe gesprekken aan het begin en/of einde van elke training en wedstrijd. Benoem hierin dat respect en fair play net zo belangrijk zijn als winnen.
Doucheroutine
Pesten gebeurt (ook bij volwassenen) vaak in minder zichtbare ruimtes zoals de doucheruimte. Loop zo nu en dan langs, zeker als je merkt dat er daar pestgedrag kan ontstaan. Zorg dat iedereen weet dat je op elk moment binnen kunt lopen.
Captains
Wijs twee verantwoordelijke spelers aan die een extra oogje in het zeil houden, vooral als jij er niet bent. Dit kunnen aanvoerders zijn of spelers met natuurlijk leiderschap.
WhatsApp-groep
Als er een teamchat is, wordt deze vaak alleen gebruikt voor praktische zaken. Stuur af en toe een bericht dat gaat over de teamcultuur en wat wel en niet acceptabel is.
Anonieme feedback
Geef spelers de mogelijkheid om anonieme tips of klachten achter te laten. Dit kan zelfs zo simpel zijn als een doos of envelop waar ze briefjes in kunnen stoppen.
Catch them being good
Wanneer je goed gedrag ziet, benoem het. Als je iemand een ander ziet steunen of complimenteren, laat dan zien dat je dat waardeert.
Korte check-in met ouders en opvoeders
Als veel trainers en coaches zelf ouders zijn, gebruik dan de momenten tijdens het brengen en ophalen van de kinderen om even kort te polsen hoe het gaat.
Laatste vijf minuten
Besteed de laatste 5 minuten van een training aan een korte reflectie. Vraag bijvoorbeeld: "Wat was het hoogtepunt van vandaag?" of "Hoe kunnen we als team verbeteren?"
Dit zijn niet alleen vragen om te overwegen, maar actiepunten om op te nemen in je dagelijkse taken als trainer of coach. Het is jouw verantwoordelijkheid om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren waarin iedereen de kans krijgt om te floreren.
Pesten aanpakken in de Sport https://www.stoppestennu.nl/pesten-de-sport-0
Ik word gepest, wat kan ik doen?
https://www.stoppestennu.nl/ik-word-gepest-0
#pesten #sport #voetbal #gepest #stoppestennu #trainer #coach