Je kind kan op veel manieren worden gepest: fysieke uitingen zoals slaan, schoppen, expres de bal tegen je hoofd krijgen of geduwd worden in de gang zijn daar voorbeelden van. Dit pestgedrag is nog redelijk makkelijk op te merken door een leerkracht of sportcoach. Andere vormen van pesten zoals uitschelden en persoonlijke spullen van iemand anders kapot maken zijn ook vormen van 'openlijk pestgedrag.'
Maar een andere, minder in het oog springende, vorm van pesten richt net zoveel schade aan. Hierbij kan je denken aan roddelen, uitlachen, buitensluiten en het negeren van het gepeste kind. Sinds steeds meer kinderen een mobiele telefoon of laptop hebben, zien we dat het pesten via social media ook sterk toeneemt.
“Het pestgedrag ging geleidelijk van kwaad tot erger. Haar beste vriendin speelde steeds meer met het nieuwe meisje en zij mocht niet meedoen. Later bleek dat ze over Julie roddelden door briefjes in de klas door te geven die 'toevallig' op haar tafel belandden. Daarin stond dat ze lelijk was en een rare piepstem had. Met gym werd ze altijd als laatste gekozen. Als ze bij andere vriendinnen uit de klas ging staan, liepen zij allemaal steevast weg zodat ze letterlijk alleen stond. De andere meisjes uit de klas waren ook bang voor het nieuwe meisje en deden alles om maar niet zelf gepest te worden.”
De gevolgen van pesten hebben veel invloed op het gepeste kind. Ook als het pesten inmiddels is gestopt heeft het zelfvertrouwen een flinke deuk opgelopen. Veel kinderen krijgen een laag zelfbeeld en willen het liefs onzichtbaar zijn. Dit gebrek aan zelfvertrouwen kan ook in de puberteit en zelfs als volwassene zorgen voor veel verdriet en onzekerheid.
‘Gevolgen van sociale uitsluiting en pesten zijn zichtbaar in de hersenen.’ Jongeren die lang gepest zijn, zijn bijvoorbeeld extra gevoelig voor uitsluiting. Het alarmsysteem in hun hersenen slaat eerder aan, zegt onderzoeker Geert-Jan Will van de Universiteit van Leiden. Een goede reden dus om de gevolgen van pesten niet te onderschatten. Onderzoek naar pesten laat keer op keer zien dat pesten slecht voor je is en dat mensen niet ‘harder’ worden van dit soort negatieve ervaringen, stelt Will. ‘Je krijgt geen eelt op je ziel door pesten. Nee, integendeel. Wanneer je herhaaldelijk en voortdurend door iemand met een hogere status wordt gepest dan maakt dat je alleen maar gevoeliger voor vergelijkbare situaties. Ik wil graag laten zien dat pesten een vorm van agressie is en geen normaal sociaal proces is wat er nu eenmaal bij hoort op school.’
Lees meer >> Sociale uitsluiting heeft een grote impact op de hersenen