Doelstelling: De leerlingen leren hoe ze pesten kunnen herkennen en stoppen en hoe ze voor elkaar kunnen opkomen in situaties waarin er gepest wordt. Doelgroep: Leerlingen in de leeftijd van 12 tot 15 jaar Benodigdheden: Ruimte om de escape room in te

Doelstelling: De leerlingen leren hoe ze pesten kunnen herkennen en stoppen en hoe ze voor elkaar kunnen opkomen in situaties waarin er gepest wordt.

Doelgroep: Leerlingen in de leeftijd van 12 tot 15 jaar

Benodigdheden:

Ruimte om de escape room in te richten

• Aanwijzingen over pestgedrag op school (geschreven op kaartjes of op posters)
• Sloten en sleutels om kisten en deuren te vergrendelen
• Puzzels om op te lossen
• Materiaal om de leerlingen te belonen als ze ontsnappen uit de escape room

Aanwijzingen

Hieronder volgen een aantal mogelijke aanwijzingen voor pestgedrag die je in de escape room kunt verwerken:

1. Een briefje waarop staat: "Niemand wil met jou spelen". Dit kan bijvoorbeeld op een tafel liggen waar een puzzel op ligt die opgelost moet worden.

2. Een gescheurd stuk papier waarop staat: "Je bent lelijk en niemand vindt je aardig". Dit kan bijvoorbeeld in een gesloten kist liggen waarvoor een code gevonden moet worden.

3. Een briefje waarop staat: "We gaan je pakken in de pauze". Dit kan bijvoorbeeld in een boek verstopt zitten waarvan de titel een aanwijzing is voor een code.

4. Een aantal uitgeprinte foto's waarop te zien is dat een leerling gepest wordt door andere leerlingen. Deze foto's kunnen bijvoorbeeld aan de muur hangen en de leerlingen moeten ze in de juiste volgorde hangen om een code te krijgen.

5. Een briefje waarop staat: "Je bent zwak en je kan niks". Dit kan bijvoorbeeld in een afgesloten lade liggen waarvoor een sleutel gevonden moet worden.

6. Een briefje waarop staat: "Je bent zo anders dan wij, daarom willen we niet met je omgaan". Dit kan bijvoorbeeld in een boek verstopt zitten waarvan de titel een aanwijzing is voor een code.

7. Een aantal schoolboeken waarin tekeningen zijn gemaakt waarop een leerling belachelijk wordt gemaakt. Deze boeken kunnen bijvoorbeeld verstopt zitten in een kluis waarvoor een code gevonden moet worden.

8. Een briefje waarop staat: "We vinden jouw kleding zo lelijk, je ziet er niet uit". Dit kan bijvoorbeeld in een afgesloten kast liggen waarvoor een sleutel gevonden moet worden.

9. Een gesprek tussen leerlingen waarin de gepeste leerling belachelijk wordt gemaakt en uitgelachen. Dit kan bijvoorbeeld afgespeeld worden via een audiofragment dat gevonden moet worden.

10. Een briefje waarop staat: "We hebben een roddel over jou verspreid en nu lacht iedereen je uit". Dit kan bijvoorbeeld in een afgesloten kist liggen waarvoor een code gevonden moet worden.

Het is belangrijk om te benadrukken dat deze aanwijzingen zorgvuldig gekozen moeten worden, zodat ze niet te heftig of triggerend zijn voor de leerlingen. Daarnaast is het belangrijk om de aanwijzingen te bespreken na afloop van de escape room, zodat de leerlingen weten hoe ze hier in de praktijk op een respectvolle manier mee om kunnen gaan.

Codes kraken

Enkele code-opdrachten over het stoppen van pesten:

Code-opdrachten over het stoppen van pesten, schrijf het antwoord op met de toelichting hoe je tot dit antwoord bent gekomen:

1. Code: LWKLQ LV IRU UHFLSLHQWV 
    
2. Code: L ORYHV WKH YHUWLFDO RQH RI WKH ZRUOGV 
    
3. Code: RQH FRGHG WKH VDPH WKDW ZDV QRW D FKDQFHG WR KDQG ZLWK KHU 
    
4. Code: QXPHULF LQWHJUDWHG QRZ 
    
5. Code: WKH VWXGLR RI WKH JLUO LV WKH VSLULW RI WKH JLUO 
    
6. Code: WKDW'V WKH H[DPSOH RI HQKDQFHG SODFH 
    
7. Code: DQG WKH FRXQWULHV LV WKH YDOXHV RI WKH FRXQWULHV 
   ​
8. Code: RQH FRGHG WR KDQG KHU YHUWLFDOO  

zie de antwoorden met toelichting op deze pagina onderaan

Rollenspellen

Hieronder zijn enkele voorbeeldrollenspellen waarin leerlingen kunnen oefenen hoe ze pesten kunnen stoppen en opkomen voor de gepeste. Bij elke rollenspel geef ik ook voorbeeldvragen en antwoorden die gebruikt kunnen worden tijdens het oefenen.

• Ga naar deze pagina voor de uitgebreide beschrijving van onderstaande rollenspellen voorbeeldvragen: 

1. Rollenspel: Iemand buitensluiten
   Scenario: Een groep leerlingen wil een bepaalde leerling niet uitnodigen voor een feestje..
    
2. Rollenspel: Belachelijk maken
   Scenario: Een groep leerlingen maakt een andere leerling belachelijk om zijn/haar kleding.
    
3. Rollenspel: Fysiek lastigvallen
   Scenario: Een groep leerlingen duwt en trekt aan een andere leerling en noemt hem/haar namen.
    
4. Rollenspel: Geruchten verspreiden
   Scenario: Een groep leerlingen verspreidt geruchten over een andere leerling, waardoor deze zich buitengesloten voelt.

Voorbeeld opdrachten voor in Escape room

Geef de leerlingen opdrachten waarin ze leren hoe ze pestgedrag kunnen signaleren en hoe ze hier hulp bij kunnen zoeken bij een volwassene. Bijvoorbeeld door een lijst te maken van volwassenen op school bij wie ze terecht kunnen met dit soort problemen.

Voorbeeldopdrachten

1. Maak een lijst van 5 volwassenen op school bij wie je terecht kan met problemen over pesten.
2. Bedenk 3 manieren waarop je kunt signaleren dat iemand gepest wordt.
3. Schrijf een brief aan een gepeste leerling waarin je laat weten dat je er voor hem/haar bent en wat je kunt doen om te helpen.

Antwoorden voorbeeldopdrachten

1. Maak een lijst van 5 volwassenen op school bij wie je terecht kan met problemen over pesten.
   • Mentor/klasleraar
   • Vertrouwenspersoon
   • Schoolmaatschappelijk werker
   • Schoolpsycholoog
   • Directeur

2. Bedenk 3 manieren waarop je kunt signaleren dat iemand gepest wordt.

1. Iemand wordt buitengesloten in de pauzes.
2. Iemand wordt belachelijk gemaakt op sociale media.
3. Iemand wordt fysiek lastiggevallen of bedreigd.

3. Schrijf een brief aan een gepeste leerling waarin je laat weten dat je er voor hem/haar bent en wat je kunt doen om te helpen.

Beste [naam gepeste leerling],

Ik wil graag laten weten dat ik er voor je ben als je hulp nodig hebt. Het is niet oké dat je gepest wordt en ik begrijp dat het een moeilijke situatie voor je is. Ik wil graag mijn steun aanbieden en je helpen waar mogelijk. Misschien kunnen we samen praten over wat er gebeurt en wat we kunnen doen om het te stoppen. Als je dat fijn vindt, kun je me altijd aanspreken in de pauzes of na schooltijd. Ik ben er voor je.

Met vriendelijke groet, [Je naam]

Start Escape room lesactiviteiten

Introductie (15 minuten)

Leg de leerlingen uit wat de bedoeling is van de escape room en wat ze kunnen verwachten. Vertel hen dat ze als team moeten samenwerken om aanwijzingen te vinden en puzzels op te lossen om te ontsnappen uit de kamer. Leg uit dat het thema van de escape room 'pesten' is en dat ze tijdens het spel meer zullen leren over dit onderwerp.

Starten van de escape room (60 minuten)

Laat de leerlingen de escape room betreden en verdeel ze in groepjes. Leg uit dat ze moeten samenwerken om alle aanwijzingen te vinden en alle puzzels op te lossen om te ontsnappen uit de kamer. Zorg ervoor dat de aanwijzingen en puzzels gerelateerd zijn aan pestgedrag op school. Zorg ervoor dat er sloten en sleutels gebruikt worden om kisten en deuren te vergrendelen en dat de leerlingen deze moeten openen om verder te kunnen gaan in de escape room.

Bespreken van de aanwijzingen (20 minuten)

Als de leerlingen ontsnapt zijn uit de escape room, bespreek dan de aanwijzingen die ze hebben gevonden. Bespreek hoe deze aanwijzingen gerelateerd zijn aan pestgedrag op school en hoe ze deze aanwijzingen kunnen gebruiken om pesten te stoppen en voor elkaar op te komen.

Bespreking aanwijzingen

Hieronder volgen een aantal mogelijke manieren om dit te doen:

Groepsgesprek: Start een groepsgesprek waarin je de aanwijzingen bespreekt. Vraag de leerlingen bijvoorbeeld of ze zich kunnen voorstellen hoe het zou voelen om deze opmerkingen te krijgen. Bespreek samen hoe dit soort opmerkingen kunnen leiden tot pestgedrag en wat de gevolgen hiervan zijn voor de gepeste leerling.

Voorbeeldvragen:

1. Wat zou je voelen als je te horen krijgt dat niemand met jou wil spelen?
2. Waarom denk je dat sommige leerlingen gepest worden?
3. Wat zijn de gevolgen van pestgedrag voor de gepeste leerling?

Mogelijke antwoorden:

1. Wat zou je voelen als je te horen krijgt dat niemand met jou wil spelen?

• Eenzaamheid
• Verdriet
• Boosheid
• Teleurstelling

2. Waarom denk je dat sommige leerlingen gepest worden?

• Omdat ze anders zijn (bijv. uiterlijk, interesses, culturele achtergrond)
• Omdat ze kwetsbaar zijn (bijv. verlegenheid, gebrek aan zelfvertrouwen)
• Omdat ze populair zijn en daarom jaloersheid opwekken

3. Wat zijn de gevolgen van pestgedrag voor de gepeste leerling?

• Verminderd zelfvertrouwen
• Angst en stress
• Depressie
• Gezondheidsproblemen (hoofdpijn, buikpijn, etc.)
• Verminderde schoolprestaties
• Sociale isolatie

Reflectie (20 minuten)

Vraag de leerlingen om te reflecteren op de escape room. Laat hen vertellen wat ze hebben geleerd over pesten en hoe ze hier in de praktijk mee om kunnen gaan. Bespreek ook hoe ze elkaar kunnen steunen en helpen als er gepest wordt op school.

Afsluiting (5 minuten)

Rond de les af door de leerlingen te bedanken voor hun deelname aan de escape room en hen te belonen met materiaal als een certificaat of een stukje snoep.

Tips:

Zorg ervoor dat de aanwijzingen en puzzels geschikt zijn voor de leeftijd van de leerlingen.
Zorg voor voldoende begeleiding en supervisie tijdens de escape room.
Bespreek na afloop van de les met de leerlingen hoe ze de geleerde vaardigheden en kennis kunnen toepassen in de praktijk.