Een internetmeme is een populaire foto of video die viraal wordt verspreid. Het verschil bij een normale viral is dat het origineel door verschillende internetgebruikers wordt bewerkt, waardoor er nieuwe verschijningsvormen ontstaan. Bijvoorbeeld door een afbeelding te fotoshoppen of steeds andere teksten toe te voegen. De verspreiding en het in leven houden van dergelijke parodieën gebeurt vooral op sociale media en internetforums.
Het woord meme is een afgeleide van het Griekse mimesis, wat iets betekent als overdracht of nabootsing. Bij memes worden ideeën, stijlen of gedrag overgedragen binnen een cultuur of subcultuur. Vergelijkingen worden wel gemaakt tussen memes en genetica: de soort of familie wordt levend gehouden door het te reproduceren en bij elke nieuwe verschijningsvorm neemt de gedaante een iets andere vorm aan.
De drijfveer achter het ontstaan en voortbestaan van memes is meestal vermaak, maar soms worden memes gecreëerd of in leven gehouden met een bepaald centraal doel. Een voorbeeld hiervan is de Ice Bucket Challenge, bedoeld om bekendheid te geven aan en geld in te zamelen voor de ziekte ALS. Een meme proberen te creëren kan een vorm van guerilla marketing zijn.
Enkele voorbeelden van populaire verschijningsvormen van memes:
- Image macro: een foto die wordt voorzien van een gevatte tekst. Meestal weergegeven in witte letters boven en onderaan de afbeelding. Een subgenre binnen dit fenomeen is dat van Lolcats.
- In een bepaalde pose op de foto gaan, zoals planking.
- Een speciale hashtag op sociale media zoals Twitter, waarmee gebruikers gevatte opmerkingen plaatsen.
- Video’s waarin gebruikers of groepen een bepaalde act uitvoeren, zoals de Harlem Shake, Cup Song of Mannequin Challenge.
- Video’s waarin een bepaalde uitdaging wordt aangegaan, waarna anderen worden uitgedaagd, zoals de al genoemde Ice Bucket Challenge.
Als een bedrijf aandacht voor zichzelf probeert te genereren door middel van een meme die inhaakt op nieuwsberichten of actuele gebeurtenissen dan wordt wel gesproken van newsjacking.