Aanpak van pesters
Naast een opvanggesprek van het slachtoffer, moet er ook gezorgd worden voor een tussenkomst om het ongewenst gedrag naar leerlingen toe aan te pakken. Daarbij is het belangrijk om de pestende leerling(en) met zijn/hun gedrag te confronteren en duidelijk aan te geven dat dit gedrag niet getolereerd wordt. Dit kan de eerste keer gebeuren wanneer men een pesterij opmerkt, maar ook achteraf wanneer men hierover met de pestende leerling(en) in gesprek gaat. Een gouden regel is wel dat men steeds voorrang geeft aan het gesprek met het slachtoffer. Hij of zij beslist mee welke informatie eventueel kan worden meegenomen naar het gesprek met de pestkop(pen). Daarnaast is pesten echt een groepsproces, voor een effectieve aanpak dient pesten in de groep aangepakt te worden.
Welke acties kan je inzetten tegen pesten
- Groene acties: vooruitzicht op succes veel, klein risico
- Rode acties: vooruitzicht op succes weinig, groot risico
- Gele acties: vooruitzicht op succes gemiddeld, klein tot gemiddeld risico
- Blauwe acties: vooruitzicht op succes weinig, klein risico
Groene acties: veel succes, klein risico
- De ouders van de pester uitnodigen voor een gesprek op school
- De directie praat met de pester
- Het gedrag van de pester in ‘t oog houden (wekelijkse gesprekken, volgkaart, begeleidingscontract, …)
Rode acties: weinig / geen succes, groot risico
- De sociale media (Instagram, Snapchat, WhatsApp, ...) van de pester controleren
- De pester laten nablijven
- Samen met pester en gepeste praten over de pestsituatie
- Tegen de pester zeggen dat die moet stoppen
- Aan heel de school duidelijk maken dat iemand een pester is
De pester en gepeste samen aan een taak laten werken in de klas
Gele acties: gemiddeld succes en klein tot gemiddeld risico
- De politie laten komen
- De pester tijdelijk schorsen
- De leerlingenbegeleider praat met de pester
- Pester leren begrijpen dat pesten kwetsend is
- Te weten komen waarom iemand pest
- Meer toezicht op de speelplaats en in de gangen
- Meteen reageren als iemand iets gemeens zegt in de klas of op de speelplaats
- Vrienden van de gepeste vragen om op te komen voor de gepeste
- directiie praat met de pester
Blauwe acties: weinig succes, klein risico
- Een groepsgesprek doen met de klas over de pestsituatie
- Klasafspraken maken om het pesten te doen stoppen
- Tegen de hele klas zeggen dat pesten niet oké is
Meer over acties en de vooruitzichten op succes met de risico's met tips en adviezen voor:
- Acties (uitgevoerd door volwassenen) leerkrachten, leerlingbegeleiders, secretariaatsmedewerkers of directie OP'ers & NOP'ers
- Peeracties (uitgevoerd door medeleerlingen)
- Zelfacties (wat kan de gepeste zelf beter wel/niet doen)
► Lees het volledige onderzoek met de adviezen die jongeren geven.
Wat zijn de aandachtspunten voor een gesprek met de pester?
- Neem de aangesproken leerling(en) apart;
- Spreek elke leerling aan over concreet gedrag dat men geobserveerd heeft of waarvan melding is geweest;
- Geef recht op anonimiteit van het slachtoffer;
- Wijs op de verantwoordelijkheid van de leerling die pest;
- Keur het gedrag af, maar niet de persoon;
- Blijf vertrouwen uitdrukken in de samenwerking met de pestende leerling(en). Toon begrip voor eventuele persoonlijke problemen van de pester, maar zie dit niet als een rechtvaardiging voor de pesterijen.
Het doel van dit gesprek
- De leerling confronteren met zijn gedrag en de pijnlijke gevolgen hiervan.
- Achterliggende oorzaken boven tafel proberen te krijgen.
- Het schetsen van de stappen die volgen wanner het pestgedrag niet stopt.
Confronteren
Confronteren en kritiek geven is niet hetzelfde. Confronteren is:
- Probleemgericht en richt zich op het gedrag wat waar te nemen is. Zorg dat je niet persoonsgericht bezig bent en interpreteer niet.
- Relatiegericht. Je bent duidelijk op de inhoud, in wat je wilt en niet wilt, maar met behoud van de relatie. Praten vanuit jezelf helpt hierbij: ́Ik vind.. ́
- Specifiek blijven. Je benoemt de situatie waar het over gaat en vermijdt woorden als altijd, vaak en meestal. Kritiek wordt algemeen.
- Veranderingsgericht. Je stelt zaken vast en gaat vervolgens inventariseren hoe het anders kan.
Achterliggende oorzaken
Nadat het probleem benoemd is, richt jij je op het waarom? Hoe komt het dat je dit gedrag nodig hebt? Wat levert het jou op? Wat reageer je af op die ander? Maak duidelijk dat er een tekort aan empathisch vermogen zichtbaar wordt in dit gedrag. Wat ga je eraan doen? Biedt zo nodig hulp.
Belangrijk is eerst een sanctie geven voor. het wangedrag alvorens de pester hulp aan te bieden,
Het pestgedrag moet stoppen
Wees duidelijk over de stappen die volgen, wanneer het pestgedrag niet stopt.
Begeleiding van de pester
Belangrijk is eerst een sanctie geven voor. het wangedrag alvorens de pester hulp aan te bieden,
- Praten en zoeken naar de reden van de ruzie maken/ pesten (baas willen zijn, jaloezie, verveling, buitengesloten voelen).
- Laat inzien wat het effect van zijn/ haar gedrag is voor de gepeste.
- Oprechte excuses aan laten bieden bijvoorbeeld aan de hand van een reflectie opdracht.
- Pesten is verboden in en om de school: wij houden ons aan deze regel; straffen als het kind wel pest belonen (schouderklopje) als kind zich aan de regels houdt.
- Kind leren om niet meteen kwaad te reageren, leren beheersen, de ‘stop-eerst nadenken- houding’ of een andere manier van gedrag aanleren.
- Contact tussen ouders en school; elkaar informeren en overleggen. Inleven in het kind; wat is de oorzaak van het pesten?.
- Inschakelen hulp; sociale vaardigheidstrainingen; Jeugdgezondheidszorg; huisarts; GGD.
Suggesties voor straf bij pesten
Hier volgt een overzicht van mogelijke straffen wanneer er sprake is van pesten. Zinvolle straffen zijn straffen die in relatie staan tot het vergrijp, in dit geval pesten, en de leeftijd van de pester. Wanneer we de houding van de pester willen veranderen, is het noodzakelijk dat oog hebben voor de drie verschillende componenten: cognitieve component, conatieve (wils- of streef)component en een emotioneel-affectieve component. De straf is afhankelijk van hoelang de pester al pest en met zijn pestgedrag doorgaat. De directie beslist samen met de leerkrachten wat de consequentie is voor de pester.
- De pester apart zetten/buitensluiten in vrije situaties: niet mee laten gymmen, niet buiten laten spelen, niet mee naar de speeltuin of niet computeren.
- Boek: Een (gedeelte van een) boek over pesten lezen. Hiervan een verslag maken of een spreekbeurt over pesten houden.
- Brief: Brieven van gepeste kinderen overschrijven of lezen.
- Complimenten: De pester maakt een lijst van complimenten voor het gepeste kind. Blijf als leerkracht er alert op dat jij de pester niet uitschakelt bij het geven van complimenten tijdens lesactiviteiten!
- Excuus: Laat de pester een excuusbrief voor het slachtoffer schrijven. Deze brief kan ook klassikaal voor gelezen worden. Maak hierbij gebruik van en aantal punten die aan de orde moeten komen (Buro Halt)
- Regels: Laat de pester nadenken over welke regels hij heeft overtreden.
- Interview: De pester een interview laten houden bij een volwassene over pesten.
- Een gesprek met de ouders.
- Niet deelnemen aan een groepsactiviteit.
- In extreme gevallen treedt het protocol ‘Schorsing en verwijdering’ in werking.