Waarom een Week tegen Pesten?
De anti-pestweek is een jaarlijks evenement in vele landen, zoals Verenigd Koninkrijk, België, Verenigde Staten, Canada, Australië, Nieuw Zeeland en Nederland en heeft tot doel leerlingen leren dat ook zij iets kunnen doen tegen pesten. Ook in kleine acties kunnen leerlingen laten zien dat ze pestgedrag afkeuren.
Overzicht Nationaal & Internationaal
Verschillende landen over de hele Wereld organiseren bewustwordingscampagnes en evenementen om pesten tegen te gaan. Hier zijn enkele voorbeelden van wereldwijde initiatieven met bronnen waar je meer informatie kunt vinden:
Australië ~ Dag tegen Pesten (maart)
National Day of Action against Bullying and Violence (maart): Een jaarlijkse dag waarop scholen in het hele land activiteiten organiseren om pesten tegen te gaan. Meer informatie is te vinden op de officiële website: www.bullyingnoway.gov.au/NationalDay
België ~ Week tegen Pesten (februari)
In België wordt de Vlaamse Week tegen Pesten jaarlijks georganiseerd om scholen, clubs en verenigingen met elkaar in contact te brengen om de problematiek https://tumult.be/week-tegen-pesten-2023
Canada ~ Dag tegen Pesten (februari)
Pink Shirt Day (februari): Een dag waarop mensen door het dragen van roze shirts hun solidariteit tonen met slachtoffers van pesten. Kijk voor meer informatie op de officiële website: www.pinkshirtday.ca
Denemarken ~ Dag tegen Pesten
Anti-Mobbing Dag (Anti-Bullying Day): Een dag gewijd aan het voorkomen van pesten en het bevorderen van respect en empathie op scholen. Bezoek de website voor meer informatie: www.antimobbing.dk
Ierland ~ Dag tegen Pesten (november)
National Stand Up Against Bullying Day: Een jaarlijkse dag waarop scholen en gemeenschappen samenkomen om pesten aan te pakken. Kijk voor meer informatie op de website: www.standup.ie
Noord-Ierland ~ Week tegen Pesten (november)
Anti-Bullying Week: Een week waarin scholen, organisaties en gemeenschappen samenwerken om pesten te bestrijden en een positieve sfeer te bevorderen. Kijk voor meer informatie op de website: https://www.ncb.org.uk/about-us/who-we-are/our-ncb-family/northern-ireland-anti-bullying-forum
India ~ Dag tegen Pesten (mei)
National Anti-Bullying Day: Een dag waarop het bewustzijn rond pesten wordt vergroot en er wordt aangedrongen op respect en vriendelijkheid. Meer informatie is te vinden op de website: www.safeindianow.org/antibullying-day
Nederland ~ Dag tegen Pesten (19 april)
Op 19 april vieren we de 'Landelijke Dag tegen Pesten' om samen een vuist te maken tegen deze walgelijke praktijken. Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om de verwoestende gevolgen van pesten te stoppen en te voorkomen dat het zich verspreidt. Landelijke Dag tegen Pesten
Nederland ~ Week tegen Pesten (4e week van september)
Week Tegen Pesten en maak een goede start in het nieuwe schooljaar, waarin je met elkaar zorgt voor een fijne en veilige school https://www.weektegenpesten.nl/
Nieuw-Zeeland ~ Dag tegen Pesten (mei)
Pink Shirt Day (mei): Een dag waarop mensen worden aangemoedigd om roze te dragen en pesten te bestrijden. Bezoek de website voor meer informatie: www.pinkshirtday.org.nz
Noorwegen ~ Week tegen Pesten (augustus)
Mobbingforebyggende Uke (Anti-Bullying Week): Een jaarlijkse nationale week gewijd aan het voorkomen van pesten en het bevorderen van een veilige schoolomgeving. Meer informatie is te vinden op de website: www.utdanningsdirektoratet.no
Portugal ~ Week tegen Pesten (mei)
Dia Nacional de Luta contra o Bullying (National Day to Fight Against Bullying): Een dag die zich richt op het voorkomen en bestrijden van pesten op school. Kijk voor meer informatie op de website: www.apav.pt/apav_v3/index.php/pt
Schotland ~ Week tegen Pesten (november)
Anti-Bullying Week: Een week die zich richt op het vergroten van het bewustzijn rond pesten en het bevorderen van respect en veiligheid op scholen. Bezoek de website voor meer informatie: https://respectme.org.uk/
Singapore ~ Week tegen Pesten
Anti-Bullying Week: Een week die zich richt op het vergroten van het bewustzijn rond pesten en het bevorderen van respect en veiligheid op scholen. Bezoek de website voor meer informatie: https://www.moe.gov.sg/
Verenigd Koninkrijk ~ Week tegen Pesten (november)
Anti-Bullying Week (november): Een nationale campagne gericht op het bewustmaken van pesten en het bevorderen van respect en inclusie in scholen en gemeenschappen. Bezoek de officiële website voor meer informatie: www.anti-bullyingalliance.org.uk/anti-bullying-week
Verenigde Staten ~ Dag tegen Pesten (mei)
Deze maand wordt erkend als een dag van bewustwording en actie tegen pesten. Je kunt meer informatie vinden op de website https://nationaltoday.com/anti-bullying-day/#history
Verenigde Staten ~ Maand tegen Pesten (oktober) ~ Week tegen PestenNational Bullying Prevention Month (oktober): Deze maand wordt erkend als een periode van bewustwording en actie tegen pesten. Je kunt meer informatie vinden op de website van PACER's National Bullying Prevention Center: www.pacer.org/bullying/nbpm/
World Anti Bullying Forum (oktober - every other year)
Om het jaar wordt ergens op het Wereld het World Anti Bullying Forum georganiseerd, zie hier het YouTube kanaal. Het World Anti-Bullying Forum is een ontmoetingsplaats voor onderzoekers, beleidsmakers en praktijkmensen in de strijd tegen pesten. Om een einde te maken aan geweld tegen en tussen kinderen heeft de Zweedse ngo Friends in 2017 het World Anti-Bullying Forum opgericht. https://worldantibullyingforum.com/
Zuid-Afrika ~ Week tegen Pesten (juni)
National Bullying Prevention Week: Een week waarin scholen en gemeenschappen worden aangemoedigd om pesten te voorkomen en een positieve omgeving te bevorderen. Bezoek de website voor meer informatie: https://www.childlinesa.org.za/children/for-children/issues-affecting-you/bullying/
Zweden ~ Week tegen Pesten (mei)
Friends' Week (Vänliga Veckan): Een week die zich richt op het promoten van vriendelijkheid en het tegengaan van pesten en uitsluiting. Bezoek de website voor meer informatie: www.friends.se/
Zwitserland ~ Dag tegen Pesten
Journée Nationale contre le Harcèlement à l'École (National Day against Bullying at School): Een nationale dag waarop activiteiten worden georganiseerd om pesten tegen te gaan en een veilige omgeving te bevorderen. Meer informatie is te vinden op de website: www.stop-harcelement.ch
Onderneem altijd actie
Download ook dit interessante rapport Pesten gebeurt niet in een vacuüm (World Anti Bullying Forum) Onderzoekers over hun resultaten en de stemmen van kinderen op de reis van gepest naar erkend. Het is geen toeval dat pesten in een groep de kop opsteekt. De kennis over zowel de oorzaken van pesten als hoe het kan worden voorkomen, is de afgelopen decennia sterk toegenomen. We weten tegenwoordig meer over pesten dan ooit tevoren. Deze kennis is essentieel voor de ontwikkeling en het leren van kinderen en jongeren. In deze bloemlezing wordt pesten vanuit verschillende perspectieven bekeken. Onderzoeksresultaten worden afgewisseld met getuigenissen van jongeren over wat er in hun situatie is veranderd. De bijdragen van de onderzoekers komen uit verschillende theoretische velden, wat een breder en dieper begrip van het probleem mogelijk maakt. De onderzoeksbijdragen van de bloemlezing moeten eerder als complementair aan elkaar dan als tegengestelden worden gezien. Ze dragen allemaal bij met uitleg en begrip van pesten in verschillende contexten.
Het is belangrijk om pesten als groepsproces te zien. Er zijn meer leerlingen bij pesten betrokken dan alleen daders en slachtoffers (rollen bij pesten). Andere leerlingen dragen ertoe bij dat het pesten in stand blijft of zelfs toeneemt. Meelopers en aanmoedigers zorgen ervoor dat daders zich gesterkt voelen. Doordat buitenstaanders niet ingrijpen, stemmen ze impliciet in met het pesten. Hun rol is daardoor minder onbelangrijk dan die op het eerste gezicht lijkt. Verdedigers zijn belangrijk voor slachtoffers, maar ze kunnen het pesten in een klas vaak niet helemaal stoppen. Wel voelen slachtoffers zich een stuk beter in een klas met veel verdedigers. RUG - Socioloog Gijs Huitsing
“Onderzoek laat zien dat als een peer group ingrijpt, pesten binnen tien seconden afgelopen kan zijn in 57% van de gevallen."
Scholenadviseur Van de Sande en Stop Pesten NU-directeur Bolwerk hanteren allebei een helder onderscheid tussen plagen en pesten. Beide experts zijn het erover eens dat pesten geen individueel probleem is, een verhaal van één gemene pestkop waar iets aan gedaan moet worden, maar altijd binnen de context van een groep gezien moet worden. Daarom is het zo belangrijk om de hele groep bewust te maken, dan zijn we zo veel sneller dan alle pestprotocollen bij elkaar. De groep zelf staat er altijd met de neus bovenop.
Week tegen Pesten Nationaal en Internationaal 2023
Overzicht (les)materialen Week tegen Pesten Nationaal & Internationaal i
Kijk, luister en sta op tegen pesten #jijbentmijnheld
Zowel Bolwerk als Marije van de Sande pleiten er dan ook voor om pesten bespreekbaarder te maken, ook voor pesters. Beide experts zijn het erover eens dat pesten geen individueel probleem is, een verhaal van één gemene pestkop waar iets aan gedaan moet worden, maar altijd binnen de context van een groep gezien moet worden.
“Pesten is een groepsprobleem: binnen de groep is iets aan de hand waardoor iemand behoefte voelt om te pesten, een pester voelt zichzelf niet veilig.” Bolwerk benadrukt nogmaals dat het belangrijk is om pesten in de groep oplossen, het liefst zelfs dóór de groep. Als een groep zelf alert is op pesten, is ingrijpen van een leraar of leidinggevende niet nodig. En dat is ook goed, want pesten gebeurt immers vaak buiten het zicht. “Onderzoek laat zien dat als een peer group ingrijpt, pesten binnen tien seconden afgelopen kan zijn. Daarom is het zo belangrijk om de hele groep bewust te maken, dan zijn we zo veel sneller dan alle pestprotocollen bij elkaar. De groep zelf staat er altijd met de neus bovenop.” Bron Nationale Onderwijsgids
Wanneer wordt plagen pesten?
'Het gaat er niet om wat jij doet, maar hoe het bij de ander binnenkomt'. Wanneer gaat een onschuldige grap te ver en valt iets onder pestgedrag? Het lijkt een moeilijke vraag, waar geen eenduidig antwoord op te geven is. Toch is het antwoord volgens directeur Patricia Bolwerk van Stop Pesten Nu juist heel simpel.
"Je vertoont pestgedrag als ook maar één iemand dat gedrag niet fijn vindt", zegt directeur en oprichter Patricia Bolwerk van Stop Pesten Nu. "Mensen zeggen wel eens: 'ik plaag met zo nu en dan een ruw randje', maar dat soort plagen bestaat niet. Op het moment dat er 'een ruw randje' aan zit, is het pestgedrag. Door plagen wordt niemand verdrietig."
Kijk naar de ander
Per klas worden zo'n twee tot drie leerlingen dagelijks gepest, zegt Stop Pesten Nu. Op de werkvloer zijn zo'n 500 duizend mensen jaarlijks slachtoffer van pesten. En ook bij ouderen komt het voor: een op de vijf ouderen in het bejaardentehuis wordt gepest.
"Het gaat er niet om wat jij wel of niet doet, het gaat erom hoe dat bij een ander binnenkomt." Dat maakt pesten zo complex, zegt onderwijsdeskundige Marcel van Herpen.
Spannend
"Jij gaat er niet over of je pest of niet", legt hij uit. "Daar gaat de ander over. Het verschil tussen pesten en plagen hangt niet af van wat jij erover zegt, denkt, vindt of voelt. Dat hangt af van hoe het aan de andere kant beleefd wordt. Wat voor jou een grapje is, kan voor iemand anders vervelend zijn."
"Als jij met vrienden bent, kun je elkaar voor rotte vis uitmaken, dat kan grappig zijn. Dat heeft niets met pesten te maken. Maar op het moment dat er bijvoorbeeld culturele verschillen zijn, of wanneer iemand het gevoel heeft dat hij of zij niet bij de groep hoort, dan worden grapjes heel spannend."
Pesten voorkomen
Wat volgens Bolwerk belangrijk is op scholen, is dat leerkrachten niet in lange gesprekken terechtkomt met leerlingen over pesten. "Reageer op het moment dat het gebeurt", raadt ze aan. "Uit onderzoek blijkt dat kinderen dat het fijnst vinden. Het is effectief. Daarnaast hebben leerkrachten vaak de tijd niet om lange gesprekken te voeren met vragen zoals: waarom doe je dit, hoe is dat gekomen, etcetera."
Pesten komt voor op plekken waar mensen zich niet veilig voelen, zegt Bolwerk. Waar je als leerkracht kunt reageren op pestgedrag, moet je dat in omgevingen met volwassen op dezelfde manier doen. "Je moet je oren en ogen ophouden. En als je iets ziet wat iemand anders niet fijn vindt, zeg je meteen op dat moment: 'Wat ik hier zie, vind ik niet oké. Ik accepteer dat niet'. Als iets een vreemd gevoel bij je oproept, is dat ook zo."
Empathisch vermogen ontwikkelen
Deze vaardigheid om het te signaleren moet je volgens Van Herpen al vroeg ontwikkelen. "Dat kan alleen maar als er in een vroeg-schoolse ontwikkeling, vanaf de basisschool, kinderen geleerd wordt het perspectief van anderen in te nemen. En dat ontbreekt op heel veel scholen."
Omdat bijna alle scholen met vaste programma's werken, krijgen kinderen vaak allerlei vaardigheden aangeleerd, zowel cognitief als sociaal-emotioneel. "En daar gaat het helemaal niet over", zegt hij. "Het gaat erom dat je in een activiteit, waar je iets aan het doen bent dat voor jou goed of fijn is, rekening houdt met hoe dat voor anderen zal zijn. Het is het ontwikkelen van je empathische vermogen."
Week tegen Pesten
Het is niet voor niks (afgelopen) deze week de Week tegen Pesten. Uit onderzoek blijkt dat in de eerste 6 weken van het schooljaar de groepsindeling wordt bepaald. In deze weken kun je nog invloed uitoefenen voor een positieve sfeer in de groep. Vandaar dat de Week tegen Pesten nu begint.
'Mijn kind pest niet'
Op scholen is het lastige dat er veel mensen bij betrokken zijn. De leerkrachten, de leerlingen, maar zeker ook de ouders. Bolwerk ziet dat veel ouders zeggen: 'mijn kind pest niet.' Maar de kans dat je een pester of meeloper hebt als kind, is veel groter dan dat je een gepest kind hebt. "De pesters en meelopers vallen vaak in die 90 procent die niet gepest wordt."
Als ouder kun je ook niet weten dat jouw kind meedoet aan pestgedrag. "Kinderen die thuis hondsbrutaal zijn, zijn in een groep misschien de rustigste kinderen en andersom. Groepsdruk doet zo veel met een kind. Zeg als ouder gewoon als je hoort dat jouw kind pest: wat vervelend, ik ga het gesprek erover aan. En vraag je kind: ik heb gehoord dat je dit doet, waarom doe je dit? Ik accepteer het niet."
Opdracht voor pester en gepeste
Van Herpen ziet het liefst dat kinderen inzicht krijgen, zowel de pester als degene die gepest wordt. Als voorbeeld noemt hij twee kleuters die ruzie maken over een bal. "Je kunt tegen die ene kleuter zeggen: 'ja, ik begrijp wel dat het jouw bal is, maar die heb je zelf weggegooid.'. En tegen die ander kun je zeggen: 'ik begrijp wel dat het jouw bal is, want je zag hem gewoon liggen.' Dat is de kern van de hele interventie."
"In die interventie krijgen allebei de kinderen een opdracht: jij moet zorgen dat je hier tegen gaat kunnen, want er komen nog heel veel mensen die dit soort dingen gaan zeggen", zo krijgt het gepeste kind te horen. "En jij moet zorgen dat je er rekening mee houdt dat iemand anders geen aanstoot kan nemen", is de boodschap aan de pester. "En die opdracht krijgen ze tegelijk", zegt hij met nadruk.
'Sla een keer van je af', werkt niet
"Zeg niet dat jouw kind een keer een duw terug moet geven of van zich af moet bijten", zegt Bolwerk tegen ouders van een gepest kind. "Want als je dat als kind niet durft te doen, voel je je nog een grotere kneus dan je je al voelt omdat je gepest wordt."
Om pesten te stoppen moet meerdere mensen met elkaar iets veranderen. "Begin met het openen van je oren en ogen. Er is altijd iemand die pestgedrag ziet."
Wij verzamelen nationaal & internationaal lesideëen, lesmaterialen & werkvormen om op een creatieve manier met Pesten & Online Pesten (cyberpesten) aan de slag te kunnen. Op dit moment staan er ruim 450 gratis les materialen, lesideëen, & werkvormen van diverse organisaties nationaal & internationaal die zich inzetten tegen pesten.
Allemaal suggesties om met je klas in gesprek te gaan over pesten, bijvoorbeeld voor de:
