Een vaak gebruikte definitie van pesten komt van Dan Olweus (1993, o.a. in Veenstra, 2005): ‘Iemand wordt gepest wanneer hij of zij herhaaldelijk en langdurig wordt blootgesteld aan negatieve handelingen door één of meer personen’. Deze definitie is door verschillende bronnen aangevuld met de volgende criteria:
- er is sprake van een negatieve bedoeling;
- de negatieve handelingen zijn structureel en tegen dezelfde persoon gericht;
- er is sprake van machtsongelijkheid. Pesters staan hoger in de sociale groepshiërarchie en/of hebben meer medestanders dan de gepeste.
Definitie Pesten
Pesten is een voortdurend en opzettelijk machtsmisbruik in relaties door herhaald verbaal, fysiek en/of sociaal gedrag met de bedoeling fysieke, sociale en/of psychologische schade te veroorzaken. Het kan gaan om een individu of een groep die hun macht, of waargenomen macht, misbruikt over een of meer personen die het gevoel hebben niet in staat te zijn dit te voorkomen.
Pesten kan persoonlijk of online gebeuren, via verschillende digitale platforms en apparaten en kan duidelijk (openlijk) of verborgen (verborgen) zijn. Pesten wordt in de loop van de tijd herhaald of kan herhaald worden (bijvoorbeeld door het delen van digitale documenten).
Pesten, in welke vorm of om welke reden dan ook, kan onmiddellijke, middellange en lange termijn gevolgen hebben voor de betrokkenen, inclusief omstanders.
Enkele incidenten en conflicten of gevechten tussen gelijken, zowel persoonlijk als online, worden niet gedefinieerd als pesten.
Wat pesten niet is?
- af en toe - sociale afwijzing of afkeer
- af en toe - narigheid of wrok
- willekeurige daden van agressie of intimidatie
- onderlinge ruzies, meningsverschillen of ruzies.
Deze acties kunnen veel leed veroorzaken. Ze passen echter niet in de definitie van pesten en het zijn geen voorbeelden van pesten, tenzij iemand ze opzettelijk en herhaaldelijk doet.
Pesten creëert een onveilige sfeer in de groep (organisatie, vereniging, school, klas, team of afdeling), die het werk-, leer- & sportklimaat op een negatieve wijze aantast.
Pesten is een vorm van herhaaldelijk agressief gedrag dat wordt gekenmerkt door machtsonbalans en intentionele schade veroorzaken aan een individu of een groep. Het is een doelbewuste daad waarbij een persoon herhaaldelijk anderen lastigvalt, intimideert, bedreigt of kwetst, zowel fysiek, verbaal als psychologisch.
Misverstanden over pesten
“Pesten is goed voor je karaktervorming en helpt je om je uit moeilijke situaties te redden”
NIET WAAR!
Van systematisch gepest worden leer je namelijk helemaal niets.
"Voor mensen die zeggen 'Ik ben vroeger ook gepest maar dat heeft geen enkel effect op me gehad'
NIET WAAR!
Pesten laat ALTIJD zijn sporen na, de wetenschap gaat zelfs zover en vraagt dan aan die personen: Was het wel écht pesten?
"Als je gepest wordt, moet je juist leren om van je af te bijten”
NIET WAAR!
Dit is nagenoeg onmogelijk door het machtsverschil en het meer tegen 1.
Belangrijke elementen van pesten zijn
- Herhaaldelijk gedrag
Pesten is geen eenmalige gebeurtenis, maar een patroon van terugkerend gedrag dat zich over een langere periode voordoet. Het kan zich voordoen op verschillende plaatsen, zoals op school, op het werk, in de buurt of online. Machtsongelijkheid
Pesten houdt in dat de pester meer macht heeft dan het slachtoffer. Deze machtsverhouding kan gebaseerd zijn op fysieke kracht, sociale status, leeftijd, populariteit of andere factoren die de pester in staat stellen controle uit te oefenen over het slachtoffer.Opzettelijke schade
Pestgedrag is intentioneel en heeft tot doel schade, leed of angst toe te brengen aan het slachtoffer. Het kan zich uiten in verschillende vormen, zoals beledigingen, uitsluiting, vernedering, roddelen, bedreigingen, fysiek geweld of het verspreiden van geruchten online.
Pesten gebeurt bewust en structureel
Bij pesten is de sfeer nooit positief en er is altijd sprake van meer tegen één. Bij pesten is er altijd sprake van een machtsverschil.
Pesten heeft ernstige gevolgen voor zowel het slachtoffer als de pester. Slachtoffers kunnen emotionele problemen ontwikkelen, zoals angst, depressie, een laag zelfbeeld, sociaal isolement en zelfs suïcidale gedachten. Pesters kunnen ook negatieve gevolgen ondervinden, zoals problemen op school of werk, antisociaal gedrag op latere leeftijd en moeite hebben met het aangaan van gezonde relaties.
Wat pesten niet is?
Het is belangrijk om te begrijpen dat enkele incidenten, conflicten of gevechten tussen gelijken, zowel persoonlijk als online, niet als pesten worden gedefinieerd. Hoewel deze acties veel leed kunnen veroorzaken, voldoen ze niet aan de definitie van pesten en zijn ze geen voorbeelden van pesten, tenzij ze opzettelijk en herhaaldelijk plaatsvinden. Enkele voorbeelden van wat geen pesten is:
Af en toe sociale afwijzing, afkeer, narigheid of wrok
Willekeurige daden van agressie of intimidatie
Pesten, de rollen, gevolgen en meer ...
Onderlinge ruzies of meningsverschillen