Leraren pesten leraren, het belang van pesten op de werkvloer begrijpen

Het aanpakken van pesten onder leraren is niet alleen essentieel voor het creëren van een gezonde en ondersteunende werkomgeving, maar ook voor het hooghouden van de integriteit van het lerarenberoep en het waarborgen van het welzijn van studenten. Door pesten te erkennen als een groepsproces en het hele team te betrekken bij de inspanningen om het te bestrijden, kunnen scholen een cultuur van respect, empathie en samenwerking cultiveren waar alle betrokkenen baat bij hebben. 

Pesten op de werkplek is een wijdverbreid probleem dat individuen in verschillende beroepen treft, en het beroep van leraar vormt hierop geen uitzondering. Op scholen, waar leraren de taak hebben de geest en het hart van jonge leerlingen te koesteren, is de aanwezigheid van pesterijen onder leraren bijzonder ontmoedigend. Het benadrukt een fundamentele tegenstrijdigheid: hoe kunnen docenten pesten onder leerlingen effectief aanpakken als zij zelf het slachtoffer zijn van mishandeling door hun collega's?

De realiteit van leraren die leraren pesten

Pesten onder leraren kan zich in verschillende vormen manifesteren, waaronder verbale intimidatie, uitsluiting uit sociale kringen, ondermijning van autoriteit en het verspreiden van geruchten of roddels. Dergelijk gedrag ondermijnt niet alleen het moreel en het welzijn van de beoogde leraar, maar creëert ook een giftige werkomgeving die een negatieve impact kan hebben op de hele schoolgemeenschap. 

Voorbeelden van pestgedrag onder leraren

• Sociale uitsluiting: Sommige leraren kunnen buitengesloten worden uit informele groepen binnen de school, wat kan leiden tot gevoelens van isolatie en een gebrek aan ondersteuning.
• Roddel en kwaadsprekerij: Achterklap en roddels kunnen feitelijk zijn voor het vertrouwen en de samenwerking tussen leraren, waardoor een giftige sfeer ontstaat.
• Sabotage van werk: Leraren kunnen elkaars werk saboteren door bijvoorbeeld lesmaterialen te verbergen van informatie achter te houden, wat de impact van het onderwijs kan ondermijnen.
• Micro-agressies: Kleine, maar aanhoudende vormen van pestgedrag, zoals denigrerende opmerkingen of sarcastische opmerkingen, kunnen een negatieve invloed hebben op het zelfvertrouwen en de werkprestaties van leraren.

Pesten als een groepsproces

Het is van cruciaal belang om te erkennen dat pesten vaak een groepsproces is, waarbij meerdere individuen betrokken kunnen zijn als actieve deelnemers of passieve omstanders. Uit onderzoek is gebleken dat in veel gevallen van pesten op de werkplek omstanders een rol spelen bij het in stand houden van de mishandeling, door eraan deel te nemen of het gedrag stilzwijgend te vergoelijken. Om pesten effectief aan te pakken, is het nodig om deze groepsdynamiek te begrijpen en het hele team te betrekken bij het creëren van een cultuur van respect en steun.

Belang van een veilige omgeving voor leraren

Leraren spelen een cruciale rol bij het vormgeven van de toekomst van de samenleving door de volgende generatie te koesteren. Zij kunnen deze rol echter alleen effectief vervullen als zij zich veilig, gerespecteerd en ondersteund voelen in hun werkomgeving. Een veilige en ondersteunende werkplek stelt leraren in staat zich te concentreren op hun primaire missie: het onderwijzen van studenten zonder de afleiding of het leed veroorzaakt door interpersoonlijke conflicten of mishandeling.

Voorspelbare cyclus/stadia bij Pesten op het Werk 

Onderzoek verklaart de voorspelbare cyclus van pesten op de werkplek. Pesten op het werk begint als een blaar, klein en onopgemerkt. Na verloop van tijd kan het echter doelen onbeweeglijk maken, volledig in beslag genomen door pijn en volledig verrast door wat er gebeurde.

1. Doelidentificatie
   De pestkop selecteert een doelwit dat competent, creatief en succesvol is, terwijl de pestkop zelf vaak narcistisch en incompetent is.
    
2. Jaloezie en strijdplannen
   De pestkop probeert het vertrouwen van het doelwit te ondermijnen door persoonlijke informatie te verkrijgen en de sterke punten van het doelwit aan te vallen.
    
3. Neerslaande gebeurtenis
   Een gebeurtenis, zoals het behalen van een promotie door het doelwit, dient als aanleiding voor de pestkop om aanvallen te lanceren en anderen te rekruteren om deel te nemen.
    
4. Ondergrondse strijd
   De pestkop verspreidt roddels, zaait twijfel, en probeert het doelwit te isoleren door collega's te beïnvloeden en contact op te nemen met HR en hoger management.
    
5. Escalerende aanvallen en mobbing
   De pestkop intensiveert sabotage, verspreidt geruchten, sluit het doelwit uit van vergaderingen en sociale evenementen, en stelt onredelijke doelen.
    
6. Definitief ontslag, doofpot en herstel
   Na langdurig emotioneel misbruik wordt het doelwit vaak overgedragen, beëindigd of gedwongen tot ontslag. Sommige organisaties bieden compensatiepakketten aan om het misbruik te verdoezelen.
    
7. Hoop en verlossing
   Het doelwit kan genezing vinden door een nieuwe baan te vinden in een organisatie met een positieve cultuur. Ze kunnen zich ook inzetten voor het bevorderen van beschermende wetgeving en het ondersteunen van anderen die hetzelfde hebben meegemaakt.