18-jarige jongen: Ik was anoniem aan het chatten op Omegle met een mooie vrouw. Ze had alleen een beha aan. Ze zei dat ik me ook uit moest kleden en m’n piemel moest laten zien. Daarna zou zij haar billen en borsten laten zien. Ze heeft dit stiekem gefilmd en dreigt dit nu naar al m’n Facebookvrienden te sturen als ik niet betaal. Ik wil echt niet dat het filmpje verstuurd wordt. Ik schaam me echt. Help, wat te doen bij chantage!

Stel, je hebt op een chatsite je webcam aangedaan en tijdens het chatten heb je je kleren uitgetrokken, nu blijkt diegene het te hebben opgenomen en wil hij of zij veel geld van jou….
Of je hebt een naaktfoto van jezelf naar iemand gestuurd en diegene dreigt het nu door te sturen naar al je vrienden op Facebook.

Dit wordt ook wel ‘sextortion’ genoemd, of chantage via internet.

Het is belangrijk te beseffen dat jij niet de enige bent die dit meemaakt. Het is natuurlijk wel heel vervelend.

Wat kan ik doen tegen sextortion?

Sextortion is afpersing met een seksueel getinte foto of video van het slachtoffer. Dit kan een naaktfoto of video van het slachtoffer zijn, maar het kan ook zijn dat webcambeelden van iemand zo gemonteerd worden dat het lijkt alsof het slachtoffer seks heeft met een minderjarige, zodat ook op deze manier gechanteerd wordt met het online zetten van materiaal.

De afperser wil meestal geld of juist meer pikante foto's of video's van het slachtoffer. Vaak zijn de foto's en video's gestolen via social media, e-mails, door het overnemen van webcams of door het stelen van apparatuur. Van sextortion kun je aangifte doen.

Ga niet in op de bedreigingen.
Wanneer je doet wat er van jou wordt gevraagd, kan diegene jou verder chanteren. Het is geen garantie dat de chantage stopt als jij doet wat er gevraagd wordt.
Verzamel bewijs. Bewaar berichten. En staat er iets vervelends van jou online? Maak daar dan screenshots van waarop het website-adres (URL) te zien is. Dit kan helpen wanneer je nu of later naar de politie gaat, want van sextortion kun je aangifte doen bij de politie.
Verwijder en blokkeer de persoon overal.
Zoek jezelf op internet via zoekmachines.
Kom je jouw foto of video online tegen? Neem dan zo snel mogelijk contact op met die site. Vaak vind je onderaan een site een link naar 'help', 'abuse' of 'contact'. Leg in je mail uit dat je erop te zien bent en voor de plaatsing ervan geen toestemming hebt gegeven. Als je aangifte doet, doe dit dan in overleg met de politie.
Let op, sommige sites zijn in het Engels, je kunt je mail dan het beste in het Engels schrijven.

Toch mis gegaan? Dit kun je doen…

Word jij gechanteerd met een foto? Of dreigt iemand een filmpje van jou online te zetten? Dit kun je doen:

Praat erover
Neem iemand in vertrouwen en praat erover. Zo blijf je er niet alleen mee zitten en kunnen jullie samen een oplossing zoeken. Ben je jonger dan 18? Neem dan een volwassene in vertrouwen. Het liefst je ouders, maar als dat niet kan of lukt, bespreek het dan met een andere volwassene die jij vertrouwt.

Ga er niet op in
Ga niet in op de bedreigingen en doe niet wat hij of zij jou vraagt te doen. Als je geld overmaakt dan kan hij/zij het alsnog verder verspreiden. En, gelukkig verspreiden zij meestal de foto of het filmpje uiteindelijk helemaal niet. Stuur ook niet meer foto’s of video’s van jezelf door als daar om wordt gevraagd.

Blokkeer en verwijder

Blokkeer diegene overal en verwijder hem/haar uit je contactenlijst. Zo voorkom je dat je nog berichten van hem/haar kunt ontvangen.Het komt vaak voor dat degene die jou probeert te bedreigen op andere manieren ook contact met je probeert te zoeken. Zorg er daarom voor dat je de instellingen van je sociale media aanpast, zodat vreemden geen contact met je kunnen opnemen.

Meld het
Meld diegene bij de website waar het contact is ontstaan. Misschien zijn er al meer klachten over diegene binnen gekomen en kunnen zij informatie doorgeven aan de politie. Op onze website staan voor meerdere websites handleidingen waarin staat hoe je dit kunt doen.

Zoek jezelf
Zoek jezelf op internet. Wanneer diegene toch een foto of video van jou online zet, dan vind je dat misschien door jezelf te zoeken. Als je het inderdaad vindt, maak dan eerst een screenshot en neem dan zo snel mogelijk contact op met die website. Vaak vind je onder- of bovenaan een site een link naar ‘abuse’, ‘help’ of ‘contact’. Laat in je melding weten om welke foto of video het gaat en dat je geen toestemming hebt gegeven om het op internet te plaatsen. Je kunt hiervoor ook de voorbeeld e-mail gebruiken die Helpwanted heeft ontwikkeld. Deze voorbeelden kan je hier vinden. Stel ook een Google Alert in. Je ontvangt dan een berichtje wanneer jouw naam op een website verschijnt.

Naar de politie
Geld vragen om te voorkomen dat iets op internet komt te staan, is strafbaar. De dader kan een straf krijgen. Dat heet officieel ‘afdreiging’ maar wordt ook ‘afpersing’ genoemd. Daar kun je dus aangifte van doen. Ga naar de politie in jouw woonplaats en vraag daar een intakegesprek aan. Neem zoveel mogelijk bewijs mee. Denk daarbij aan:

Chatgesprekken, smsjes, mailtjes of WhatsApp berichten waaruit blijkt dat iemand jou bedreigt of chanteert.
Zoveel mogelijk informatie over degene die jou bedreigt of chanteert: Naam, leeftijd, e-mailadres, woonplaats, nickname.

Contact met Western Union
Heb je geld overgemaakt via Western Union? In sommige gevallen kun jij je geld terug krijgen. Kijk daarvoor hier.

Sextortion, oftewel iemand afpersen met naaktfoto’s. In Nederland is dit een steeds groter probleem.

Wat houdt sextortion precies in?

Nikki: “Bij sextortion wordt een slachtoffer afgeperst met seksueel beeldmateriaal. Dit beeldmateriaal hebben ze in eerste instantie zelf gestuurd of hebben hackers verkregen toen ze het slachtoffer hackten. We kennen twee verschillende soorten sextortion: de ‘financial’, dus afgeperst worden voor geld of Bitcoins en de ‘andere vormen.’ Hierbij wordt het slachtoffer bijvoorbeeld om meer foto’s, video’s of zelfs seksafspraakjes gevraagd. Bij sextortion word je in ieder geval altijd gechanteerd. Als je niets doet wordt je beeldmateriaal online gezet of verspreid. Meiden worden voornamelijk gechanteerd om meer beeldmateriaal te sturen. Jongens hebben vaak te maken met financial sextortion. Waarom jongens meer financieel worden afgeperst weten we niet. Mensen verwachten dit namelijk meer bij meiden. De bedragen kunnen oplopen van honderden tot duizenden euro’s. Ik ben zelf ook afgeperst. Ik zou in totaal zo’n 4500 euro aan Bitcoins moeten overmaken. Gelukkig heb ik dit niet gedaan.’’

Jij bent dus niet op de dreigingen ingegaan. Zou je dat wel moeten doen?

Nikki: ‘’Nee, absoluut niet. Betaal niet en stuur zeker niet nóg meer beelden. Uiteindelijk wil de dader jou chanteren. Hij of zij heeft beeldmateriaal van jou en jij wil natuurlijk voorkomen dat het verspreid wordt. Dat weet de dader en hij kan hierdoor steeds verder gaan. Dan is het einde zoek. Want het betekent niet dat dreigingen zullen stoppen als je hebt gedaan wat je gevraagd wordt. De kans bestaat nog steeds dat jouw beeldmateriaal toch online wordt gezet. Als je niet ingaat op de dreigingen, is de ‘lol’ er gauw af voor de dader. Wij zien vaak dat de dader dan op zoek gaat naar een ander slachtoffer. Vaak zijn het criminele bendes die achter sextortion zitten. Zij hebben nog genoeg andere potentiële slachtoffers.’’
Frederiek: ‘’En zolang je geld blijft sturen, zullen criminelen dit blijven vragen. De politie adviseert ook altijd om niet op de dreigementen in te gaan. Door te betalen houd je het verdienmodel van de criminele bendes in stand. Dat willen we natuurlijk niet.’’

Is er vaak een relatie tussen afperser en slachtoffer?

Nikki: ‘’Het is lastig om hier iets over te zeggen. Het kan totaal random zijn maar het kan ook ontstaan uit een oude vriendschap of relatie. Wij zien in onze meldingen wel vaker dat het een onbekend persoon is. Slachtoffers ontmoeten de daders vaak via social media, Omegle of datingsites. Hun gesprekken gaan na flirten over tot webcamseks of het uitwisselen van naaktfoto’s. Pas daarna blijkt die leuke jongen of dat lieve meisje anders te zijn dan je dacht.’’
Frederiek: ‘’We zien vaak dat die bendes toegang proberen te verkrijgen tot computers met gelekte inloggegevens. Als er seksueel beeldmateriaal wordt gevonden is sextortion voor criminelen een optie om makkelijk geld te verdienen.’’

Wat zijn de gevolgen voor het slachtoffer?

Nikki: ‘’Uit onderzoek blijkt dat de gevolgen van online en offline seksueel misbruik even heftig zijn voor de slachtoffers. Toch zijn de reacties hierop heel anders. Als jij vertelt dat je verkracht bent, zal niemand eraan twijfelen hoe heftig dit voor jou is. De reacties als je vertelt dat je wordt afgeperst om je naaktfoto’s zijn veel minder meelevend. Je wordt heel vaak als dader neergezet. Want jij hebt die foto of dat filmpje gemaakt.. Het is in deze maatschappij heel normaal om sexy beeldmateriaal uit te wisselen. Op dat gebied hebben wij dus nog heel wat te winnen. Als het beeldmateriaal online komt te staan zijn de gevolgen nog heftiger voor het slachtoffer. Ikzelf werd gehackt. Hierdoor kreeg de hacker een filmpje in handen die ik naar mijn vriend had gestuurd. Mijn hacker heeft deze op Dumpert gezet. Binnen 36 uur was hij al een miljoen keer bekeken. Ga dat als accountmanager en gezicht van een bedrijf maar eens aan je baas vertellen. Het is dus niet alleen voor jou als slachtoffer heftig. Jouw hele omgeving krijgt er uiteindelijk mee te maken. Het is heel heftig om te zien hoe erg mensen hiermee worstelen.’’

Waarom moeten slachtoffers naar de politie stappen?

Frederiek: ‘’Zonder aangifte of melding kan de politie namelijk geen opsporingsonderzoek doen. We snappen dat de drempel om aangifte te doen hoog is. Daarom vinden wij het erg belangrijk dat er over sextortion wordt gepraat.. Niet alleen om de daders te pakken, maar ook om de slachtoffers te helpen. En om te voorkomen dat er nog meer slachtoffers vallen. Een aangifte kan een stukje in een puzzel zijn wat misschien wel leidt naar een nieuwe groep cybercriminelen.’’
Nikki: ‘’Wat Frederiek zegt geldt vooral voor de politie. Maar het is ook belangrijk voor jezelf. Je wil dat het afpersen en de zorgen ophouden. En ook daarom is aangifte doen belangrijk. Je bent niet de enige die slachtoffer is, vergeet dat niet. ’’

‘Sextortion’ betekent dat iemand wordt gechanteerd en afgeperst met naaktbeelden die van hem of haar zijn gemaakt, bijvoorbeeld via de webcam. ‘Sextortion’ is een samentrekking van de Engelse woorden ‘sex’ en ‘extortion’, wat afpersing betekent. Vaak dreigt de afperser de opgenomen beelden door te sturen naar vrienden of familie, tenzij het slachtoffer geld naar de afperser overmaakt. We spreken daarom ook wel van ‘financial sextortion’. Bekijk hier het stroomschema om te controleren of je slachtoffer bent en wat je kunt doen.

Zelf slachtoffer geworden van sextortion? Dit kun je doen

Blokkeer en verwijder de persoon die jou afperst overal. Ga niet in op de bedreigingen.
Maak geen geld over! Je krijgt geen enkele garantie dat de beelden niet online worden gezet en de kans is groot dat ze nog meer geld willen.
Controleer welke gegevens de dader van jou heeft en verander die. Mocht diegene bijvoorbeeld jouw Skype gegevens hebben, verwijder jouw Skype account. Datzelfde geldt voor jouw e-mailadres, Facebook account, telefoonnummer, etc. Mocht je jouw social media account echt niet willen verwijderen, deactiveer deze dan voor in elk geval 2 weken.
Controleer de instellingen van al jouw social media accounts. Zorg er voor dat onbekenden jouw profiel niet kunnen bekijken. Maak ook je vriendenlijst onzichtbaar voor anderen. Hoe je dit kunt doen kan je hier vinden.
Rapporteer het profiel van degene die jou afperst via social media. Tips hiervoor vind je hier. Facebook heeft een apart meldformulier voor sextortion waar je het profiel van de afperser kunt rapporteren. Deze kun je hier vinden.
Doe aangifte bij de politie. Afpersing (eigenlijk heet dit ‘afdreiging’) is strafbaar. Neem zoveel mogelijk informatie mee over degene die jou afperst. Denk hierbij aan chatgesprekken, telefoonnummer, naam, username op Skype en rekeningnummer. Wanneer de beelden online zijn gezet kan er ook sprake zijn van smaad. Dit houdt in dat jouw imago wordt aangetast doordat de beelden online zijn gezet.
Als je toch geld hebt overgemaakt, neem dan contact op met de bank of het wisselkantoor (bijvoorbeeld Western Union) waar je dit hebt gedaan. Laat de bank weten wat jou is overkomen, en wie degene is die jou probeert af te persen. Mogelijk kan de bank een onderzoek naar deze persoon instellen. Neem hier contact op met Western Union.
Stel een Google Alert in op je naam of andere informatie die diegene van jou heeft. Denk aan jouw Facebook account, jouw e-mailadres, jouw Skype username. Je krijgt dan bericht van Google wanneer er ergens op internet iets over jou wordt geplaatst met één van die gegevens erbij, bijvoorbeeld de naaktbeelden. Doe dit hier.
Zoek jezelf regelmatig op internet. Mocht het om een foto gaan, dan kan je ook via Tineye zoeken.
Als de beelden toch online komen, dan kun je het beste zo snel mogelijk contact opnemen met de website en verzoeken om de beelden te verwijderen. Als je jonger bent dan 18 jaar, vermeld dat dan duidelijk in je bericht, en laat de website weten dat de beelden tegen jouw zin in geplaatst zijn.

Hoe kan je sextortion tegengaan?

Nikki: ‘’Tegengaan is lastig. Online experimenteren is onderdeel van ons leven. Maar als je ervoor kiest om sexy foto’s of fimpjes te sturen, zorg dan dat je zeker weet naar wie je het stuurt.. Wij zeggen nooit: doe het niet. Alles wat je niet mag doen is juist interessanter. En als het dan misgaat is de schaamte voor het slachtoffer nog groter, want iedereen heeft jou gewaarschuwd.’’
Frederiek: ‘’Eenmaal online is het lastig om dit soort beelden te verwijderen. Mensen vinden het ook ‘geinig’ om het door te blijven sturen. Zorg dus dat je pikante bestanden goed op slot staan. En Houd je social media-accounts privé. Zorg dat je vriendenlijsten niet zichtbaar zijn. Maak een goed wachtwoord met tweestapsverificatie. Installeer software-updates en denk tot slot twee keer na voor je op links klikt die je ontvangt. Zo maak je het moeilijk voor hackers.’’

*HelpWanted.nl is een website en adviesbureau voor kinderen en jongeren die slachtoffer zijn geworden van online seksueel misbruik.

Bronen NPO 3, HelpWanted, Europol, Politie

Bedreigd, gechanteerd met foto of video | Sextortion | Online Pesten