Humor balanceert altijd tussen ‘leuk’ en ‘niet leuk’ Kinderhumor

Niets zo leuk als een schaterlachende peuter. Wat betekent humor voor kinderen, en wat moeten ze nog leren?

Humor balanceert altijd tussen ‘leuk’ en ‘niet leuk’: angst versus iets spannends. Teruggetrokken, angstige kinderen hebben daarom vaak minder gevoel voor humor dan kinderen die ervan houden op de voorgrond te treden en de clown uit te hangen.

Aandacht trekken

Kinderen lachen veel meer dan volwassenen. Dat komt omdat ze meer nieuwe ervaringen opdoen, en die vallen buiten hun verwachtingspatroon. Ze gaan zelf grappen uithalen als ze meer controle hebben over hun omgeving. Als een kind zich verveelt, kan hij grappige situaties uitlokken. Hij gooit bijvoorbeeld iets om of gaat iets ‘stouts’ doen. Je kind gebruikt humor namelijk ook om jouw aandacht te trekken.

Zelfbedachte woorden

Dreumesen vinden vooral de practical joke erg leuk. Peuters beginnen met het maken van woordgrapjes. Het begint met ‘gekke’ woorden bedenken, die ze vervolgens van elkaar nadoen.

Met ongeveer 3 jaar beginnen peuters rijmen heel leuk te vinden. Een zinnetje als ‘een krokodil bijt in je bil’ vinden ze hilarisch. Ook zelfbedachte woorden en combinaties van woorden die eigenlijk niet mogen, zoals poep en pies, vinden peuters uitermate grappig.

Grapjes maken met je kind

Met humor kunnen angstige situaties overzichtelijk gemaakt worden, maar het schept ook een band. Er moet dus een vertrouwd gevoel zijn tussen de grappenmaker en zijn publiek. Bovendien moet een grap niet een al te grote verrassing zijn.

Let er maar eens op hoe behoedzaam een clown te werk gaat. Maak bijvoorbeeld eerst oogcontact met je kind voordat je dat gekke hoedje of die rode neus opzet: zo voorkom je een brulpartij.

Kindhumor en opvoeding

Je krijgt zelfs eerder iets van je kind gedaan met humor dan door streng te zijn. ‘Als je een kind rechtstreeks aanspreekt, krijgt hij door niet te luisteren de macht om iets niet te doen,’ aldus ontwikkelingspsycholoog Elly Singer. ‘Met humor haal je die machtscomponent eruit. Ik zag bijvoorbeeld op een kinderdagverblijf een kind met een konijnenpakje aan dat niet wilde luisteren. Pas toen de leidster zei “Ik denk dat dit konijntje wel een worteltje lust”, kwam ze eten.’

Inlevingsvermogen

Lacht je kind altijd als iemand zich bezeert? Dat betekent niet dat hij zich niet kan inleven in anderen. Alleen: kinderen kunnen maar één ding tegelijk. Het volwassen vermogen om meerdere emoties tegelijk te voelen, zoals iets grappig vinden en je inleven in anderen, moet zich bij een kind nog ontwikkelen.

Je kind gaat dus óf lachen, óf huilen, óf hij gaat iemand troosten. Wij kunnen iets grappig vinden en toch medelijden voelen, en de keuze maken iemand te gaan troosten.

Gezicht in de plooi

Iedereen kent wel dat stoute lachje van de peuter die net iets expres heeft omgegooid. Dat ziet er zo grappig uit, dat je erom moet lachen. Maar je doet er beter aan je lachen in te houden, want het is een slimme manier om zijn en jouw grenzen te verkennen.

Clown uithangen

Je hoeft je kind niet te remmen als hij altijd de clown uithangt: dat gebeurt vanzelf wel. Als je kind ‘leuk’ doet door bijvoorbeeld de blokken van een ander kind om te gooien, dan gaat het andere kind huilen of boos worden. Je kind leert zo zelf de grenzen van zijn humor kennen.

Je kunt hem daarbij wel helpen door hem erop te wijzen dat anderen zijn grapjes niet leuk vinden. Zeg bijvoorbeeld: ‘Kijk, dat kindje huilt omdat jij zijn blokken hebt omgegooid.’

Bron Ouders van Nu