Kenniscentrum Pesten

(Klassiek) Pesten - Offline Pesten

Bennie Jolink

Pesten is een vorm van agressie waarmee een ander wordt gekwetst zowel offline (klassiek pesten) als online (cyberpesten - online pesten). Pesten komt voor in alle leeftijdscategorieën voor, van kleuters tot aan de ouderen in het verzorgingshuis. Pesten gebeurt bewust en structureel. Bij pesten is de sfeer nooit positief en er is altijd sprake van meer tegen één. Bij pesten is er altijd sprake van een machtsverschil. Zie ook de Definitie Peste

♦ Adviezen om in te grijpen ♦ Cyberpesten / Online Pesten ♦ Definitie Pesten ♦ Downloadcentrum ♦ Feiten & Cijfers ♦ Gevolgen ♦ Kennisbank ♦ Dag tegen Pesten ♦ Leerlingen ♦ Lesideëen ♦ Misverstanden ♦ Plagen & Pesten ♦ Pesten aanpakken is complex ♦ Rollen ♦ Tips tegen Pesten ♦ Voorlichtingen ♦ Vormen ♦ Wat kan ik doen ♦ Wat doe jij als je ziet dat iemand gepest wordt

Wat pesten niet is?

Enkele incidenten en conflicten of gevechten tussen gelijken, zowel persoonlijk als online, worden niet gedefinieerd als pesten. Deze acties kunnen veel leed veroorzaken. Ze passen echter niet in de definitie van pesten en het zijn geen voorbeelden van pesten, tenzij iemand ze opzettelijk en herhaaldelijk doet.

Af en toe sociale afwijzing, afkeer, narigheid of wrok;
Willekeurige daden van agressie of intimidatie;
Onderlinge ruzies of meningsverschillen.

Heb je haast? Navigeer snel naar ....

Het Kenniscentrum Pesten is ingedeeld op doelgroep & per functionaris om iedere inwoner in Nederland zo snel mogelijk bij de juiste informatie over het aanpakken van pesten te brengen. Mis je iets? Laat het ons weten? redactie@stoppestennu.n

♦ Kenniscentrum Ouders & Opvoeders

♦ Kenniscentrum Sportverenigingen
of ga rechtstreeks naar de informatie per functie: Bestuurders | Coaches, Trainers & Begeleiders | Topporters, Sporters & Scheidsrechters

♦ Kenniscentrum Werknemers

♦ Kenniscentrum Woonzorgcentra & Ouderen

Pesten is geen kleuterding!

Vroeger werd altijd gezegd dat pesten een kleuterding is, dat je daar als volwassene mee om hoort te kunnen gaan; heel veel mensen zijn met dat idee opgegroeid. Met als gevolg dat veel mensen die gepest worden en daar last van hebben, denken: ligt het dan aan mij, ben ik zo gevoelig? Pesten gebeurt dus niet alleen bij kinderen. Pesten komt ook voor bij collega’s, je team, je sportvereniging of zelfs in het bejaardentehuis. Ook wordt er online veel gepest via social media.

Hoeveel mensen worden in Nederland gepest

♦Pesten in Bejaardentehuizen (Woonzorgcentra)

1 op de 5 (Nationaal Ouderenfonds) ► Cijfers → 20% van de bejaarden wordt gepest door medebewoners

♦Pesten in het Onderwijs

1 op de 10 Basisischool → 2 tot 3 kinderen per groep (CBS) ► Cijfers PO 10% van de kinderen wordt gepe
1 op de 20 Voortgezet Onderwijs → 1 tot 2 leerlingen per klas (CBS) ► Cijfers VO 5% van de leerlingen wordt gepest
1 op de 15 MBO ►Cijfers → 7,5% van de BOL-studenten en 4,6% van de BBL-studenten wordt gepest
1 op de 12 Hogescholen ► Cijfers → 7% van de studenten wordt gepest
1 op de 12 Universiteiten ► Cijfers → 7% van de studenten wordt gepest

♦Online Pesten (Cyberpesten)

1 op de 5 (CBS) ► Cijfers → 20% van de jongeren 400.000 jongeren per jaar

♦Pesten in de Sport

1 op de 5 (NOC-NSF & Centrum Veilige Sport) ► Cijfers → 20% van de leden wordt gepest, jong & oud

♦ Pesten op Werkvloer

1 op de 8 (TNO) ► Cijfers → 13% van de werknemers wordt gepest - 500.000 werknemers per jaar

Sabine

Wanneer gaat een onschuldige grap te ver en valt iets onder pestgedrag?

Het lijkt een moeilijke vraag, waar geen eenduidig antwoord op te geven is. Toch is het antwoord juist heel simpel. De belangrijkste vuistregel is: Het gaat er niet om wat jij wel of niet doet, het gaat erom hoe dat bij een ander binnenkomt. Je vertoont pestgedrag als ook maar één iemand dat gedrag niet fijn vindt!

Als je geplaagd wordt, kun je altijd terugplagen. Daar ontstaan geen problemen van. Plagen is nooit gemeen, plagen kent geen ruw randje (of lichte schuring), plagen is altijd voor alle partijen grappig. Als het gemeen voelt of pijn doet, dan was het geen plagen, maar gemeen gedrag (of pesten - iedere keer bij dezelfde).

► Lees alles over de verschillen tussen plagen & pesten

Verschil tussen (Klassiek) Pesten & Online Pesten (cyberpesten)

Online pesten (cyberpesten) en ‘klassiek’ pesten hebben veel van elkaar weg. Zo wil de dader in beide gevallen het slachtoffer doelbewust en herhaaldelijk kwetsen. Toch zijn er ook een aantal belangrijke verschillen, waardoor cyberpesten mogelijk nog diepere sporen kan nalaten dan klassiek pestgedrag. Terwijl 'gewone' pesterijen plaatsvinden op de speelplaats of op het werk, gebeurt cyberpesten (online pesten) volledig online. Maar dat is niet het enige verschil tussen beide.

De volgende 5 kenmerken van cyberpesten kunnen ervoor zorgen dat daders zich minder geremd voelen dan bij klassiek pestgedrag

1. Anonimiteit

2. Een eindeloos publiek

3. Tijd- en plaatsonafhankelijk

4. Het cockpit-effect

5. De beperkte controle.

Onderzoek toont aan dat er een grote verwevenheid is tussen cyberpesten (online pesten) en klassiek pestgedrag

Zo worden 6 op 10 slachtoffers van cyberpesten (online pesten) ook in de offline wereld gepest.
Vaak gaat het om een voortzetting van offline pesterijen, met dezelfde daders.
Toch is er geen één-op-één relatie tussen beide.
Niet iedereen die offline gepest wordt, zal ook online in een pestsituatie belanden.
Omgekeerd is het aantal slachtoffers dat enkel online gepest wordt wel vrij laag.
Belangrijk in dit verband is ook dat klassieke pestsituaties vandaag nog steeds meer voorkomen dan cyberpesterijen (online pesterijen).

Misverstanden over pesten

1. “Pesten is goed voor je karaktervorming en helpt je om je uit moeilijke situaties te redden”
- NIET WAAR! Van systematisch gepest worden leer je namelijk helemaal niets.
2. "Voor mensen die zeggen 'Ik ben vroeger ook gepest maar dat heeft geen enkel effect op me gehad'
- NIET WAAR! Pesten laat ALTIJD zijn sporen na, de wetenschap gaat zelfs zover en vraagt dan aan die personen: Was het wel écht pesten?
3. "Als je gepest wordt, moet je juist leren om van je af te bijten”
- NIET WAAR! Dit is nagenoeg onmogelijk door het machtsverschil en het meer tegen 1.

Als je gepest wordt, voel je je vaak onzichtbaar omdat niemand ingrijpt

"Met die onzichtbaarheid hebben ze het vaak zwaarder dan met de fysieke pijn. Je eigenwaarde wordt van pesten heel laag, als niemand iets zegt, ga je zelf ook geloven dat je het wel verdiend zult hebben. Als er ook maar een iemand iets van zegt, weet je: diegene vindt ook dat ik dit niet verdien." Volgens Bolwerk is het daarom altijd belangrijk om er iets van te zeggen.

"Wat ook meespeelt bij de afwachtende houding van omstanders, is dat mensen opgevoed worden met het idee dat stoeien erbij hoort. "Daarom denken ze: ik bemoei me er niet te snel mee. Wat ook veel mensen denken, is dat de gepeste voor zichzelf moet opkomen. De meeste slachtoffers bijten ook echt wel van zich af, maar het is altijd een oneerlijke situatie. Bijvoorbeeld omdat de pesters met meer zijn of omdat een pester ouder is."

"Als dat allemaal niet lukt, stap dan na afloop op het slachtoffer af", zegt Bolwerk.
"Dat is wel heel naar, want dan is het leed al geschied.
Maar dan bied je in elk geval steun en voelt het slachtoffer zich niet meer onzichtbaar.
Stel bijvoorbeeld voor om het samen aan iemand te vertellen.
Een leerkracht bijvoorbeeld, een ouder of een werkgevende."

,,Ik heb angst om succesvol te zijn, maar ook angst om te falen. Een strijd die ik met mezelf voer. Het kan toch niet zo zijn dat Patricia iets doet waarin ze de grootste is, dat Patricia in wat ze doet serieus wordt genomen? Dat komt door vroeger.'

Bent u zelf dan ook gepest? ,,Ja. Met name het eerste jaar van het voorgezet onderwijs was zwaar. Ik was verlegen, onzeker. Ik werd door klasgenoten gepest, genegeerd. Zelfs mijn docent pestte me. Hij maakte van mij een soort zondebok en zo werd het voor anderen makkelijk mij te pesten. Hij belde naar mijn ouders, begon over mijn slechte werkmentaliteit, dat ik mijn huiswerk niet maakte en door de les heen praatte. Ik durfde niet eens te praten! In de loop der jaren werd ik steeds bozer op hem. Toen ik mijn rijbewijs haalde zei ik tegen mijn partner: Als ik hem zie oversteken, dan weet ik het verschil tussen het gaspedaal en de rem niet meer. Gelukkig voor hem en mij kwam ik hem niet tegen.''

Toch zag u dit destijds niet als pesten. ,,Nee, ik dacht dat het aan mij lag. Ik was ook niet mans genoeg om er tegenin te gaan.''

Werkt uw pestverleden in uw dagelijks leven nog door?
,,Altijd als ik weer iets nieuws , iets groots begin, dan ben ik zó onzeker. Zoals nu, ben ik hard bezig met een campagne tegen pesten. Dan komt het verlegen, onzekere, gepeste Patricia weer naar boven dat dan denkt: kom ik wel goed genoeg over? Dan heb ik het Spaans benauwd, hartkloppingen, voel ik mijn klieren in mijn nek, verkrampte kaken. Pesten beschadigt je zelfvertrouwen voor je hele leven. Ik voelde me nooit goed genoeg, zelfs niet als moeder. Dat pestkopje reist je hele leven in je hoofd mee. Dat blijkt ook wel uit recente wetenschappelijke onderzoeken.'' Directeur Bestuurder & Oprichter Patricia Bolwerk van stichting Stop Pesten Nu voelt nog steeds de gevolgen van pesten.

Hoofddoel
Wij richten ons op het welzijn van de hele bevolking rondom pesten (Universele preventie) en vanuit een collectieve benadering ontwikkelen, faciliteren, creëren en delen wij kennis over pesten en over het (preventief) aanpakken van pesten.

Subdoel
Zoveel mogelijk mensen voorzien van juiste, tijdige, heldere en relevante inzichten, tips, tools & adviezen om pesten zelf aan te pakken (in de eigen omgeving) om te komen tot een sociaal veilige werk-, leer- en sportomgeving.

Binnen dit kenniscentrum treft u niet alleen tips & adviezen tegen pesten aan maar ook informatie, zoals: Beleidsinstrumenten, Factsheets, Wegwijzers, Cijfers & Feiten, Richtlijnen, Wet- en regelgevingen, Handreikingen, Protocollen, Wetenschappelijke Onderzoeken en Lesmaterialen.

Wij richten ons op de volgende doelgroepen: ♦Kinderen & Jongeren, ♦Ouders & Opvoeders, ♦Ouderen & Woonzorgcentra, ♦Scholen, ♦Sportverenigingen, ♦Werkgevers, ♦Werknemers

Ik word gepest, bij wie kan ik terecht

Soms is het gewoon lekker om eerst te praten met iemand die je niet kent. Gewoon met mensen die de tijd hebben om naar jou te luisteren en mee te denken voor een oplossing. Je hoeft je nooit te schamen! Ook niet als het even niet zo lekker gaat, of als je niet weet hoe je het pesten kan stoppen.

Praten over pesten is super moeilijk en dit is waarom!' Patricia Bolwerk van stichting Stop Pesten Nu legt het je uit in deze video

► Ik word gepest, wat kan ik doen ?

Stichting Stop Pesten Nu heeft niet de mogelijkheid om iedereen individueel hulp te bieden. Wij vinden het wel belangrijk, dat jij over jouw (hulp)vraag met iemand kan praten om te kijken wat jij het beste kan doen. Om deze reden houden wij bij, bij welke organisaties jij terecht kunt!*.

Bij al deze organisaties zitten getrainde mensen om met jou mee te denken over een oplossing!

► Chat, bel of mail met deze organisaties over Pesten

► Chat, bel of mail met deze organisaties over Online Pesten

Foutmelding

Kenniscentrum Pesten | Stop Pesten Nu