Pesten is een vorm van herhaaldelijk gedrag waarbij één persoon of een groep anderen opzettelijk pijn doet, vernedert, bedreigt of buitensluit. Het kan zowel fysiek, verbaal als psychologisch van aard zijn en kan zich voordoen op verschillende plaatsen, zoals op school, op het werk, thuis of online. Bij pesten is er sprake van een machtsonevenwicht, waarbij de pester meer macht of status heeft dan het slachtoffer. Pesten kan ernstige gevolgen hebben voor het slachtoffer, zowel op korte als op lange termijn, zoals emotionele schade, angst, depressie, sociale isolatie en zelfs fysieke letsels of zelfmoordgedachten. Het is belangrijk om pesten serieus te nemen en actie te ondernemen om het te stoppen (zie Definitie Pesten).
Stichting Stop Pesten Nu vertrouwt volledig op vrijwillige donaties en de inzet van vrijwilligers om haar belangrijke werk mogelijk te maken. Wij ontvangen geen subsidies, waardoor wij volledig afhankelijk zijn van de steun van mensen zoals u.
Alle informatie over pesten per doelgroep
Drie kenmerken van pesten
- Herhaaldelijk gedrag: Pesten is geen eenmalige gebeurtenis, maar een patroon van terugkerend gedrag dat zich over een langere periode voordoet. Het kan zich voordoen op verschillende plaatsen, zoals op school, op het werk, in de buurt of online.
- Machtsongelijkheid: Pesten houdt in dat de pester meer macht heeft dan het slachtoffer. Deze machtsverhouding kan gebaseerd zijn op fysieke kracht, sociale status, leeftijd, populariteit of andere factoren die de pester in staat stellen controle uit te oefenen over het slachtoffer.
- Opzettelijke schade: Pestgedrag is intentioneel en heeft tot doel schade, leed of angst toe te brengen aan het slachtoffer. Het kan zich uiten in verschillende vormen, zoals beledigingen, uitsluiting, vernedering, roddelen, bedreigingen, fysiek geweld of het verspreiden van geruchten online.
Pesten heeft ernstige gevolgen voor zowel het slachtoffer als de pester. Slachtoffers kunnen emotionele problemen ontwikkelen, zoals angst, depressie, een laag zelfbeeld, sociaal isolement en zelfs suïcidale gedachten. Pesters kunnen ook negatieve gevolgen ondervinden, zoals problemen op school of werk, antisociaal gedrag op latere leeftijd en moeite hebben me t het aangaan van gezonde relaties.
Tip van de redactie
Heb je haast? Navigeer dan snel naar:
Wat pesten niet is?
Het is belangrijk om te begrijpen dat enkele incidenten, conflicten of gevechten tussen gelijken, zowel persoonlijk als online, niet als pesten worden gedefinieerd. Hoewel deze acties veel leed kunnen veroorzaken, voldoen ze niet aan de definitie van pesten en zijn ze geen voorbeelden van pesten, tenzij ze opzettelijk en herhaaldelijk plaatsvinden. Enkele voorbeelden van wat geen pesten is:
- Af en toe sociale afwijzing, afkeer, narigheid of wrok
- Willekeurige daden van agressie of intimidatie
- Onderlinge ruzies of meningsverschillen
Wanneer gaat een onschuldige grap te ver en valt iets onder pestgedrag?
Het lijkt een moeilijke vraag, waar geen eenduidig antwoord op te geven is. Toch is het antwoord juist heel simpel. De belangrijkste vuistregel is: Het gaat er niet om wat jij wel of niet doet, het gaat erom hoe dat bij een ander binnenkomt. Je vertoont pestgedrag als ook maar één iemand dat gedrag niet fijn vindt!
Als je geplaagd wordt, kun je altijd terugplagen. Daar ontstaan geen problemen van. Plagen is nooit gemeen, plagen kent geen ruw randje (of lichte schuring), plagen is altijd voor alle partijen grappig. Als het gemeen voelt of pijn doet, dan was het geen plagen, maar gemeen gedrag (of pesten - iedere keer bij dezelfde).
Misverstanden over pesten
- “Pesten is goed voor je karaktervorming en helpt je om je uit moeilijke situaties te redden”
NIET WAAR! Van systematisch gepest worden leer je namelijk helemaal niets. - "Voor mensen die zeggen 'Ik ben vroeger ook gepest maar dat heeft geen enkel effect op me gehad'.
NIET WAAR! Pesten laat ALTIJD zijn sporen na, de wetenschap gaat zelfs zover en vraagt dan aan die personen: Was het wel écht pesten? - "Als je gepest wordt, moet je juist leren om van je af te bijten”
NIET WAAR! Dit is nagenoeg onmogelijk door het machtsverschil en het meer tegen 1.
Denk je dat jij het doelwit kan zijn van een pestkop?
- Geloof jij dat pesten de zwaksten en meest kwetsbaren overkomt?
- Denk je dat het gebeurt met degenen die impopulair zijn en sociaal geïsoleerd van collega's, klasgenoten of teamgenoten?
- Denk je dat het jou niet zal overkomen omdat je sterk, onafhankelijk en gerespecteerd bent?
Als je instemmend knikt, heb je dezelfde verkeerde opvattingen aangenomen die velen van ons hebben over pestkoppen en degenen die ze targeten. Uit onderzoek blijkt dat ons beeld van het zwakke en muisachtige slachtoffer van pesten hoogst onnauwkeurig is. Sterker nog, de meesten zijn sterk, onafhankelijk, zeer ethisch en geliefd bij hun collega's. Voor de een op de vier van ons die zegt gepest te zijn op het werk, kan dit bewijs ons een veel beter gevoel geven. We kunnen nu ophouden onszelf de schuld te geven en ons afvragen wat we verkeerd hebben gedaan.
We kunnen beginnen de verantwoordelijkheid rechtstreeks bij de daders te leggen en onszelf van de haak te slaan. Onderzoek is in tegenspraak met het stereotype van het slachtoffer van pesten als iemand die zwak, verlegen en ruggengraatloos is. In feite zijn ze vaak precies het tegenovergestelde: zeer bekwaam, ethisch, eerlijk en geliefd. Pestkoppen richten zich op degenen die hen bedreigen Lees meer >>
Verschil tussen (Klassiek) Pesten & Online Pesten (cyberpesten)
Online pesten (cyberpesten) en ‘klassiek’ pesten hebben veel van elkaar weg. Zo wil de dader in beide gevallen het slachtoffer doelbewust en herhaaldelijk kwetsen. Toch zijn er ook een aantal belangrijke verschillen, waardoor Online Pesten mogelijk nog diepere sporen kan nalaten dan klassiek pestgedrag. Terwijl 'gewone' pesterijen plaatsvinden op de speelplaats of op het werk, gebeurt cyberpesten (online pesten) volledig online. Maar dat is niet het enige verschil tussen beide.
De volgende 5 kenmerken van online pesten kunnen ervoor zorgen dat daders zich minder geremd voelen dan bij klassiek pestgedrag
- Anonimiteit
- Een eindeloos publiek
- Tijd- en plaatsonafhankelijk
- Het cockpit-effect
- De beperkte controle.
Subdoel kenniscentrum Pesten
Wij streven ernaar om u te voorzien van een uitgebreide bron van informatie en praktische middelen om pesten effectief aan te pakken en een positieve verandering te bewerkstelligen. Samen kunnen we werken aan het creëren van een wereld zonder pesten. Ons kenniscentrum heeft als hoofddoel het welzijn van de hele bevolking met betrekking tot pesten te bevorderen (Universele preventie). Vanuit een collectieve benadering ontwikkelen, faciliteren, creëren en delen wij kennis over pesten en over de preventieve aanpak ervan.
► Navigeer nòg sneller en ga direct naar alle gebundelde kennis per functie
Veelgestelde vragen over pesten met antwoorden ....
Pesten algemene vragen
- Anti-pesten of preventie, wat is het verschil?
- Gevolgen van pesten, wat kunnen de gevolgen zijn en wat kan je daartegen doen?
- Grensoverschrijdend gedrag, is daar een voorbeeld protocol voor?
- Ik word gepes op mijn werkt, wat kan ik doen?
- Inclusie is toch van belang voor de preventie van pesten?
- Komt pesten vaker voor dan volwassenen denken?
- Misverstanden over pesten: ‘Sla gewoon terug, joh’
- Overdrijven wij de effecten van pesten niet gewoon?
- Pesten, wat is de (officiële) definitie van pesten?
- Plagen, wanneer is het nu plagen en wanneer is het pesten?
- Waarom pest iemand ... denk er eens over na
- Waarom spreken we over 'doelwit' versus 'slachtoffer' en 'kind dat pest' versus 'pestkop'?
- Woorden doen pijn, of hoe werkt dit in de hersenen?
Vraag & Antwoord ... Agressie, conflict, intimidatie, ruzie of pesten
- Agressie versus pesten, wat is het verschil?
- Conflict of Pesten, wat is het verschil?
- Conflict helpen oplossen als derde, hoe kan ik dit bemiddelingsgesprek het beste aanpakken?
- Direct of indirect pesten, wat is het verschil?
- Intimidatie of is het pesten? Hoe kan ik dit herkennen?
- Ruzie of is het pesten?
Vraag & Antwoord ... Online Pesten ~ Cyberpesten
Vraag & Antwoord ... Scholen, BSO, TSO en iedereen die met kinderen werkt
- Dit is wat pesten met een kind doet
- Een kind me vertelt dat het wordt gepest of mishandeld?
- Fysiek ingrijpen naar leerlingen of niet?
- Gepest in mijn klas: hoe pak ik dit aan
- Hoe moet ik de kinderen die pesten aanspreken?
- Komt pesten vaker voor dan volwassenen denken?
- Ongewenste intimiteiten in de klas zijn
- Online pestkop Één van mijn leerlingen is een online pestkop - Wat nu?
- Online gepest Één van mijn leerlingen wordt online gepest.- Wat nu?
- Pesten, wat is de (officiële) definitie van pesten?
- Plagen, wanneer is het nu plagen en wanneer is het pesten?
- Symptonen herkennen gepest kind
- Waarom pest iemand ...
- Waarom spreken we over 'doelwit' versus 'slachtoffer' en 'kind dat pest' versus 'pestkop'?
- Woorden doen pijn, of hoe werkt dit in de hersenen?
Vraag & Antwoord ... Leerlingen
- Als een klasgenoot telkens gemeen doet maar mij er telkens de schuld van geeft?
- Elke dag bij ons in de klas doen ze Richard na als hij praat en dan trekken ze allemaal gekke gezichten.
- Er is een meisje in onze klas, ze praat niet veel. Als ze praat, klinkt het anders en kinderen lachen haar uit.
- Hoe kun je pesten stoppen?
- Hoe vertel ik een volwassene dat ik iets naars heb meegemaakt?
- Iemand die ik ken wordt gepest, wat kan ik doen?
- Iemand plaatst foto's en video's van mij op sociale media
- Ik pest soms. Ik wil stoppen, maar ik kan het niet.
- Ik word elke dag in de bus gepest als ik naar school ga
- Ik word gepest, hoe ga ik hiermee om?
- Kan een vriend mij pesten?
- Soms wil ik bij een bepaalde groep vrienden passen maar als ik erbij ben dan pest ik. Hoe kan ik stoppen met pesten en mijn vriendschap behouden?
- Waarom pesten kinderen zo vaak?
- Waarom pesten kinderen mij vooral in de pauze?
- Wat als je het een volwassene vertelde en het niet hielp?
Vraag & Antwoord ... Ouders & Opvoeders
- Conflicten tussen broers of zussen? Word er gepest tussen broers en zussen?
- Dit is wat pesten met een kind doet
- Gevolgen van pesten, wat kunnen de gevolgen zijn en wat kan je daartegen doen?
- Hoe help je je kind de signalen van pesten te herkennen?
- Hoe kan ik school informeren over pestincidenten?
- Mijn kind wordt gepest, hoe kan ik dit met de leraar bespreken?
- Mijn kind wordt online gepest. Wat kan ik doen?
- Misverstanden over pesten: ‘Sla gewoon terug, joh’
- Overdrijven wij de effecten van pesten niet gewoon?
- Plagen, wanneer is het nu plagen en wanneer is het pesten?
- Symptonen herkennen gepest kind
- Terugvechten is dat een goed idee?
- Wat kan ik doen als de school het pesten niet oplost?
- Welke invloed heeft groepsdruk op pestgedrag?
Vraag & Antwoord ...
Voor Werkgevers & Werknemers- Arbowet over Pesten
- Collega wordt gepest, wat kan ik doen?
- Doe de test - Pesten op de Werkvloer - Pest ik anderen?
- Doe de test - Pesten op de Werkvloer - Word ik gepest?
- Doe de test - Waar ligt de grens tussen plagen en pesten?
- Gevolgen Pesten op het Werk
- Meldingen van pesten op het werk, hoe moet je daarop reageren?
- Oorzaken van Pesten op het werk voor de organisatie, groep, dader en slachtoffer
- Pesten op het werk herkennen, vormen van pesten
- Potentieel voor pesten op het werk identificeren
- Wat kan ik doen | Jij of je collega wordt gepest op het werk
- Wat is Pesten op het Werk
- Zelfinspectie en RI&E
Hulp nodig bij Pesten of Cyberpesten (Online Pesten)
Als je gepest wordt, twijfel niet om hulp te zoeken. Er zijn verschillende organisaties waar je direct en gratis terecht kunt voor een luisterend oor, advies en ondersteuning. Let op: Stichting Stop Pesten Nu biedt geen directe hulp, maar wij verwijzen je graag door naar mensen die je verder kunnen helpen.
Waar kun je terecht?
De organisaties in onderstaande links hebben getrainde medewerkers die naar je verhaal luisteren, je adviseren en samen met jou een oplossing zoeken. Je kunt anoniem contact met hen opnemen, en alles wat je vertelt blijft vertrouwelijk. Klik op de link die het beste past bij jouw situatie:
Voor vragen over Pesten (algemeen):
www.stoppestennu.nl/bellen-chatten-mailen-over-pesten
Voor vragen over Online Pesten (cyberpesten):
www.stoppestennu.nl/bellen-chatten-mailen-over-online-pesten-cyberpesten
Jij verdient het om je veilig en begrepen te voelen, en er is altijd iemand die naar je wil luisteren. Praten over pesten is de eerste stap naar verandering – je staat er niet alleen voor. Neem vandaag nog contact op via een van de bovenstaande links.