Cybertip: afpersing via Instagram

Online afpersing komt helaas veel voor. Zo kennen we inmiddels allemaal de mails waarin wordt gedreigd dat er gevoelig beeldmateriaal van jou wordt verspreid als je niet snel betaalt. Maar deze vorm van afpersing speelt zich ook af op een persoonlijker niveau, met alle gevolgen van dien.

Het overkwam de zoon van Mariët, die nietsvermoedend via Instagram aan het chatten was met ene 'Sanne'. Ze kenden elkaar niet persoonlijk, maar dat is niet vreemd voor het platform. Het gesprek nam een onplezierige wending toen deze Sanne vroeg om een foto. De zoon van Mariët gaf aan dat hij liever geen foto wilde sturen. Vervolgens kreeg hij een foto toegestuurd van een naakte man waarop zijn hoofd te zien is. Het was goed te zien dat het niet echt zijn lichaam is, maar toch is het enorm schrikken. Sanne dreigt dat ze de foto gaat verspreiden, tenzij hij haar beltegoed betaald. Uit angst en schaamte maakt hij meerdere keren geld over.

Nadine Werkhoven is digitaal forensisch onderzoeker bij Digital Investigation en geeft in de uitzending van Opgelicht?! tips hoe je het beste kunt omgaan met deze situatie.

Tip 1 - Weet welke informatie je met wie deelt

Een belangrijke stap om te voorkomen dat je in deze situatie terecht komt, is het afschermen van je online profielen. Zo kun je zelf bepalen wie je toestaat om je te volgen, en dus ook wie je toestemming verleent om jouw foto’s kunnen zien. Als je profiel openbaar is, wordt het een stuk makkelijker voor mensen met kwade bedoelingen om een foto van jou te kopiëren en te bewerken.

Je Instagramprofiel afschermen, hoe moet dat?
Je Facebookprofiel afschermen, tips en trucs.
Privacy-instellingen op Snapchat, hoe zit het?

Tip 2 - Weet met wie je praat

Als iemand online een gesprek met je begint, bijvoorbeeld via de chatfunctie van Instagram, ga dan goed na of je die persoon inderdaad kent. Hebben jullie bijvoorbeeld gemeenschappelijke vrienden? Beweert iemand dat je op dezelfde school zit, vraag dan iets wat alleen je medescholieren kunnen weten. Bijvoorbeeld welke docent Duits je hebt.

Tip 3 - Schaam je niet en neem iemand in vertrouwen

Mocht je toch slachtoffer worden van online afpersing, neem dan iemand in vertrouwen. Denk bijvoorbeeld aan je ouders of een vriend of vriendin. Ga er vooral niet op in, ongeacht wat ze van je vragen of waar ze mee dreigen. Op het moment dat jij het gesprek afkapt en de persoon direct blokkeert en verwijdert, kunnen ze misschien wel een (nep)foto verspreiden, maar dat is minder schadelijk dan wanneer je er wel op ingaat en je al je geld kwijt bent.

Tip 4 - Doe altijd aangifte

Als iemand dreigt foto’s van jou te verspreiden als je niet betaalt, valt dit onder afpersing. Dat is strafbaar en dus kun je hier aangifte van doen. Bewaar hiervoor zo veel mogelijk informatie, bijvoorbeeld de gesprekken en screenshots van de foto’s. Is de foto wel echt van jou en ben je minderjarig? Dan kun je ook aangifte doen van bezit, vervaardiging en/of verspreiding van kinderpornografie. Is de foto echt van jou, maar ben je meerderjarig? Dan kun je aangifte doen van smaad en laster.

Tip 5 - Hou in de gaten wat er over je te vinden is

Via een functie van Google kun je een alert instellen op jouw naam of profielnaam. Zo krijg je een melding op het moment dat er iets nieuws op internet verschijnt met je naam. Op deze manier weet je wat er over je te vinden is en kun je eventueel webpagina’s verzoeken bepaalde informatie te verwijderen. Om dit in te stellen ga je naar www.google.nl/alerts, de rest wijst zich vanzelf.

Bron Opgelicht