Luuk: De coach ging steeds een stapje verder | Stop Pesten NU

084-8340086

Luuk: De coach ging steeds een stapje verder

Luuk von Burg trainde twee jaar onder basketbalcoach Edmar D., die vorig jaar 3,5 jaar cel en tbs kreeg voor seksueel misbruik van drie pupillen, webcamseks met twaalf minderjarigen en het maken van kinderporno. Zijn vroegere pupil Luuk vraagt zich nog steeds af waarom de club nooit heeft geïnformeerd of er bij hem iets is gebeurd.

Luuk von Burg (21) dacht niet meer zo vaak aan wat hij in zijn jeugd had meegemaakt met zijn basketbalcoach. De herinneringen aan die ene gebeurtenis op zijn kamer, aan de rare WhatsAppjes, waren weggezakt. Tot september van dit jaar. Er komt dan een nieuwe zedenzaak aan het licht in de regio. Basketbalcoach Arne W. wordt verdacht van onzedelijk gedrag bij zijn pupillen. Luuk kent het basketbalwereldje in de regio Utrecht goed, en dus ook Arne W.

Hij leest in de Soester Courant dat er bij Red Stars, waar de verdachte werkte, volgens de voorzitter ‘absoluut geen sprake is geweest van ontucht met jeugdleden’. Die stelligheid verbaast hem. “Je kunt zoiets helemaal niet zeggen”, vertelt Luuk in een Utrechts café.

Bij zijn oude club werd hij gecoacht door Edmar D., met wie hij intensief contact had. Na diens veroordeling heeft niemand gevraagd: ‘Goh Luuk, hoe was dat toen voor je? Had je het er moeilijk mee?’ Probeer dan maar eens je mond open te doen. Daarom wil de basketballer, die nu journalistiek studeert, praten over wat hij zelf heeft meegemaakt.

Zijn verhaal begint acht jaar geleden. Luuk is dertien en traint bij de Utrechtse basketbalacademie Uball. Hij wil prof worden, maar is niet de beste basketballer van zijn team. Als coach Edmar in zijn leven komt, groeit zijn zelfvertrouwen. “Edmar was een hele joviale man die je veel vertrouwen gaf”, vertelt Luuk. “Je hebt in het basketbalcultuurtje ook coaches die langs de kant staan te schreeuwen. Edmar praatte op een hele vriendelijke toon met je, heel prettig. Ik was een buitenbeentje, had minder talent dan de rest. Ik moest alles doen voor die paar speelminuten.”

Grapjes

Luuk gaat beter spelen. Hij heeft het gevoel dat zijn talent eindelijk gezien wordt. De coach zegt vaak dat Luuk het in zich heeft om echt goed te worden. Dat andere spelers misschien fysiek sterker zijn, maar dat hij nu al inzicht heeft. En dat inzicht niet te leren is.

Hij krijgt meer speelminuten. De betere jongens in het team zijn jaloers en maken er grapjes over. ‘Edmar laat altijd slechte spelers spelen’, zeggen ze. ‘Je krijgt alleen maar speelminuten omdat je hem pijpt’, ‘je speelt omdat je zachte billetjes hebt’. Luuk reageert er niet op, maar hij weet dat het geen normale basketbalgrapjes meer zijn.

In het tweede jaar dat Luuk onder Edmar speelt, is er steeds meer contact tussen pupil en coach. Edmar vraagt hem advies over tactische dingen. Dat gaat vaak via WhatsApp. “Ik vond het logisch dat hij bij me aan kwam, omdat hij in mij een meer rationele, volwassen basketballer zag.”

Luuk komt één keer bij zijn coach thuis. “Ik had tegen Edmar gezegd dat hij eens moest gaan kijken bij een vriend van me, omdat hij echt goed was. Hij speelde toevallig een wedstrijd in Mijdrecht, waar Edmar woonde. Daarna vroeg hij of ik mee naar zijn huis wilde om nog wat te drinken. Ik vond dat geen vreemd voorstel, omdat hij daar woonde.”

Luuk, op dat moment vijftien, gaat mee naar huis. Ze kijken op tv naar de Duitse basketbalcompetitie. Edmar zet veel koekjes en snoep op tafel. Na een paar uur wordt Luuk weer naar huis gebracht. Zijn moeder begint dan argwaan te krijgen. “Ze vond het gek van een alleenstaande man. Maar je gaat toch uit van het goede van de mens. Hij kende mijn ouders, kreeg koffie bij mij thuis. Mijn vader kon goed met hem overweg. Een coach die het in je zoon ziet, daar kun je het natuurlijk goed mee vinden.”

Edmar stelt een nieuwe regel in voor zijn spelers: ze moeten binnen tien minuten omgekleed zijn. Zelf wisselt hij altijd zijn schoenen om in de kleedkamer. Door de regel kunnen de jongens niet anders dan zich omkleden waar hij bij is. “Op die leeftijd wil je je niet helemaal uitkleden en douchen als de coach in de kleedkamer is. Wij wachtten altijd tot hij klaar was met zijn schoenen. Door die nieuwe regel kon dat niet meer.”

De jongens vinden het raar, maar ze gehoorzamen. “Als de coach zei ‘ga op je kop staan’, dan deed je dat. Hij was de persoon die je goed ging maken. Je wilde niet dat hij een slechte indruk van je kreeg. Topsport zat in de kleine dingen, dat werd je altijd zo verteld. Als jij niet in tien minuten uit de kleedkamer was maar in elf, dan was dat iets heel ergs.”

Logeren

In 2013 vraagt Edmar of Luuk een weekend met hem wedstrijden wil kijken. Hij kan slapen in de logeerkamer van zijn huis. Het is de kamer waar Edmar D. rond de eeuwwisseling drie pupillen seksueel heeft misbruikt. Dat komt eind 2015 pas aan het licht, als één oud-speler na jarenlang zwijgen aangifte doet. Dan blijkt ook dat D. zich op online chatboxen voordoet als meisje. Hij zet jongens aan tot seksuele handelingen en chanteert ze met de beelden die hij daarvan maakt.

Luuk weet dat allemaal niet, maar hij vindt de voorstellen die zijn coach doet vreemd. “Ik wimpelde die voorstellen, zoals een weekend samen wedstrijden kijken, uiteindelijk af. Als hij op WhatsApp tegen je praatte, voelde het net alsof je met een leeftijdsgenoot aan het praten was. Dat was heel ongemakkelijk.”

Edmar gaat steeds een stukje verder. Hij zegt dat hij alcohol met Luuk wil drinken. “Het is heel raar als je coach zegt dat hij benieuwd is hoe je bent als je dronken bent. Ik bleef ver weg van alcohol en drugs, want ik was bezeten van de religie basketbal.” Luuk houdt het er maar op dat zijn coach vast heel eenzaam is en op zoek is naar vrienden.

"Op die leeftijd wil je je helemaal niet uitkleden en douchen als de coach in de kleedkamer is" © Patrick Post

Schaamte

Op een dag komt Edmar Luuk ophalen voor een wedstrijd. De coach vraagt of zijn ouders thuis zijn, wat niet zo is. Of Luuk even een kop koffie voor hem kan zetten, en of hij zijn kamer mag zien. Ze gaan naar boven. “Op mijn kamer voelde ik ineens, van achteren, twee handen in mijn zij. In een reflex gooide ik die van mij af. Ik ben meteen naar beneden gegaan. Ik schrok heel erg van die actie.”

Luuk weet niet goed wat hij met de situatie aan moet. “Je gaat er niet vanuit dat een coach die jou gaat brengen wat je grote droom is, iets slechts met je voor heeft. En Edmar was de man die het in me zag, die me vertrouwen gaf.”

Edmar vraagt op WhatsApp of hij geschrokken is dat hij hem ‘kietelde’. Er komen steeds meer berichten, ook midden in de nacht. Luuk gaat zijn coach zielig vinden. “Hij vroeg een keer of ik de gesprekken tussen ons op Whats­App kon verwijderen. Ik denk dat hij toen al wel doorhad dat het niet klopte wat hij deed.”

De ouders van Luuk weten niets van de situatie. “Ik schaamde me er enorm voor. Het bewees juist alleen maar dat ik speelminuten kreeg omdat ik zijn lievelingetje was. Dat wilde ik niet. Ik wilde ook niet dat mijn ouders hem gingen wantrouwen, want hij was puur goed, honderd procent goed.”

Verraad 

Na de zomer komt Edmar niet terug bij Uball. Om privéredenen, zegt het bestuur. De berichtjes gaan wel door. “Op een dag kreeg ik een foto van hem zonder shirt, met een linkje naar zijn profiel op de website gay.nl. Hij zei: ‘hopelijk heb je hier geen problemen mee’. Ik dacht: wat is dit? Ik liet het zien aan een vriend.”

De vriend gaat ermee naar zijn vader, de vader stapt naar de club. Edmar mag daarna van Uball geen contact meer hebben met oud-spelers. Luuk krijgt nog één berichtje. “Hij vond dat ik hem had verraden. Hij wenste me nog wel een fijne jaarwisseling. Daarna heb ik nooit meer wat van hem gehoord. Mijn ouders reageerden verbaasd. Ik heb ze nooit iets verteld van die situatie in die kamer. Daar schaamde ik me te veel voor. Ik heb het weggestopt.”

In 2015 wordt Edmar D. opgepakt. Een oud-speler van basketbalclub Argon in Mijdrecht doet aangifte van seksueel misbruik. Meer spelers melden zich. De vader van Luuk hoort ervan. Hij vraagt zijn zoon of er ooit iets is gebeurd, en zegt dat hij zich nergens voor hoeft te schamen als dat wel zo is. “Ik zei gelijk dat er niets is gebeurd. Er is ook concreet niets gebeurd. Ik ben niet verkracht.”

In de media wordt Edmar het ‘misbruikmonster van Mijdrecht’ genoemd. De details die bij de zitting naar voren komen zijn gruwelijk. Edmar lokte zijn slachtoffers met alcohol en videospelletjes naar zijn logeerkamer. Daar had hij seks met ze. Luuk schrikt zich rot. “Tot de zaak dacht ik dat het zich alleen beperkte tot wat er met mij was gebeurd. Ik ben daar thuis geweest, hij had alles op slot kunnen doen. Stel je voor dat ik wel bij hem was gaan logeren.”

Wakker 

Luuk heeft geen idee of jongens uit zijn team zijn misbruikt. Hij was niet de enige die intensief contact had met zijn coach. “Ik heb één keer overwogen aangifte te doen. Ik las tijdens de behandeling van de zaak in de krant dat er bij Uball niks was gebeurd omdat er geen melding was gedaan. Toen dacht ik nog: dat kun je helemaal niet zeggen. Edmar was wel gewoon op een hele smerige manier bezig met mij en anderen.

“Iedereen wist dat ik toen heel veel contact met Edmar had. Wat hij had gedaan stond in alle kranten, maar er is geen enkele bijeenkomst geweest. Er kwam geen aangifte vanuit Uball, het is doodgezwegen. Dat betekent niet dat er niets is gebeurd. Want hij probeerde het wel.”

Luuk hoopt dat bestuursleden van sportclubs door zijn verhaal wakker worden geschud. Dat ze naar de leden stappen bij vermoedens van seksueel misbruik. “Ik snap dat het gezichtsverlies is. Maar een professionele club die vooropstaat als er prijzen in ontvangst genomen worden, moet ook crisisberaad houden als zoiets gebeurt. Ga naar de leden, vraag om het te vertellen, vraag om te helpen.”

Zijn oude club heeft zich nooit zorgen om hem gemaakt, vindt Luuk. Edmar wel, denkt hij. “Het voelde nog steeds alsof hij zich wel oprecht om mij bekommerde, terwijl je weet wat hij heeft gedaan.”

Club stelt vertrouwenspersoon aan na verhaal Luuk

Basketbalclub Uball heeft dit artikel vooraf gelezen en reageert geschokt. “Het verhaal van Luuk grijpt personen binnen en buiten de vereniging persoonlijk aan”, zegt John Voppen namens het bestuur. “Velen kennen hem al lang. Ze hadden hem dolgraag willen helpen. Maar we zijn als vereniging niet in staat geweest om de signalen op te vangen en hem het vertrouwen te geven om met ons in gesprek te gaan.” De club betreurt het dat Edmar ooit aan Uball verbonden is geweest. “Wij gruwen ervan dat hij deze vreselijke maatregelen, zoals binnen tien minuten douchen en aangekleed zijn, heeft kunnen invoeren. Het is goed dat Luuk sportverenigingen waarschuwt.”

Toen de zaak tegen Edmar bekend werd, heeft de club hulp gekregen van de politie. Ouders werden per mail geïnformeerd en kregen de vraag of ze signalen van seksueel misbruik zagen. Na lezing van dit artikel denkt het bestuur dat het beter was geweest om ook persoonlijk contact met de spelers te hebben.

Uball heeft de afgelopen jaren verschillende maatregelen genomen. Er is een vertrouwenspersoon via de bond, er zijn gedragsovereenkomsten, en meerdere trainers per team. Naar aanleiding van het verhaal van Luuk wil Uball ook een vertrouwenspersoon binnen de club aanstellen.

Het bestuur vindt het goed dat Luuk met dit verhaal naar buiten is gekomen. “Wij willen voorkomen dat nog meer kinderen dit mee moeten maken. We hebben contact met hem opgenomen om hier alsnog over te praten. We willen weten wat we nog meer kunnen doen om vroegtijdig misstanden aan het licht te brengen.”

Lees ook:  
‘Wegkijken bij seksueel misbruik in de sport wordt nu moeilijker’

Marijn de Vries schreef een column over haar ervaringen met seksueel misbruik in de sport. Aangespoord door de schrijnende onthullingen van enkele voormalige topvoetballers in Engeland openbaarde ze ruim een jaar geleden wat haar overkwam: intimidatie door een coach en een mecanicien en onzedelijke handelingen van een masseur. 

Misselijk van het machtsmisbruik

Met kippenvel las ik afgelopen week de groeiende berichtenstroom uit het Engelse voetbal. Oud-profspeler Andy Woodward was de eerste die begon te vertellen wat hem was overkomen als jongetje: hij was honderden keren verkracht door zijn jeugdtrainer.

 

Bron Trouw

Doelgroep: 
Sport en Vrije Tijd

Tip van de redactie

Heb je haast? Navigeer dan snel naar:Angela

► Scholen & Professionals Kenniscentrum Pesten in het Onderwijs

► Sportverenigingen Kenniscentrum Pesten in de Sport

► Werkgevers Kenniscentrum Pesten op het WerkJan Joost

► Ouderen Kenniscentrum Pesten in Woonzorgcentra

Tip Stop Pesten Nu

 

Breng snel een bezoekje aan ...

Kenniscentrum (Klassiek) Pesten 

Kenniscentrum Online pesten (cyberpesten)

Kennisbank & Downloadcentrum o.a. Beleid & Factsheets  / Handleidingen / Lesmaterialen Posters / Wetenschappelijke Onderzoeken 

► Ik word gepest, wat kan ik doen

 

 

Stichting Stop Pesten Nu is het enige Erkende Goede Doel tegen Pesten in Nederland!

CBFGoede Doelen NederlandANBIKBUnesco