Negatieve gedachten hield ik voor mezelf

Mensen die zich somber voelen, of een andere emotie ervaren die in het algemeen wordt gezien als ‘negatief’, zetten regelmatig een masker op naar de buitenwereld. Doen alsof het goed gaat, een mooie lach opzetten en iets zeggen van ‘oh, gewoon een beetje moe’. Herkenbaar? Voor Laurens wel.

Negatieve gedachten lachte ik weg of hield ik voor mezelf, waardoor mijn omgeving niks door had

Laurens (28 jaar) woont inmiddels in Nieuwegein met zijn vriendin, hond en twee katten. Hij werkt als psycholoog bij een vroegdetectie- en interventieteam op het gebied van psychoses. In zijn vrije tijd zoekt hij de sportschool op of is hij te vinden met z’n neus in een boek.

Ik was rond de 16 jaar toen ik voor het eerst gedachten kreeg aan zelfdoding. Het ging al langer niet heel fijn. Mede door een (v)echtscheiding en veel spanning thuis. Ook op school liep het niet lekker, ik haalde veel vakken moeiteloos maar bleef dikke onvoldoendes halen voor wiskunde, hoeveel uren bijles ik ook kreeg. Nu ik als volwassene een diagnose ADHD begrijp ik beter waarom dat toen zo moeilijk ging, maar toentertijd was het vooral een hele frustrerende strijd die ik alleen maar leek te kunnen verliezen.

Toch werden deze gedachten zonder hulp van anderen weer wat minder. Ik ging van het vwo naar de havo en kon een pakket zonder wiskunde krijgen. Ik ervaarde minder stress en mijn sociale kring werd wat groter. Het ging misschien niet perfect, maar de gedachten aan de dood namen hiermee wel ook af.

Door de wanhoop en uitzichtloosheid kwamen de gedachten aan de dood. Juist dat ik niet zo bang werd van die gedachten, maakte dat ik mij zorgen ging maken

Helaas kwamen de sombere gevoelens rond mijn 21ste weer behoorlijk heftig terug. Ik was toen aan het studeren en woonde in een studentenhuis. Door een onverwachte relatiebreuk werd ik geraakt in patronen die ik in mijn jeugd had ontwikkeld, en daar voelde ik me behoorlijk instabiel door. Het lukte toen slecht om hier weerstand aan te bieden. Ik begon mij steeds meer terug te trekken, had geen zin meer om dingen te ondernemen, en was behoorlijk streng tegen mezelf. Ik vond m’n werk en studie eigenlijk niet meer leuk, ik at weinig en zat de hele dag in mijn slaapkamer naar series te kijken of te gamen.

De negatieve gedachten en gevoelens bleven aanhouden, en hoe langer ik me zo bleef voelen, hoe vaker ik wanhoop en uitzichtloosheid begon te ervaren. Hiermee kwamen ook de gedachten aan de dood terug. Ik schrok hier toen meer van dan eerst, omdat ik er vaker over nadacht dan eerst en ik het ook een reëlere oplossing begon te vinden voor hoe ik me voelde.

In eerste instantie ben ik hier mee om gegaan door het te proberen te negeren. Ik deed net alsof de gedachten en de somberheid er niet waren. Als het ware een soort masker voor mezelf. Hier werd het helaas niet veel beter van. Ik begon mij steeds eenzamer te voelen. Juist ook omdat mijn omgeving niet wist hoe het echt met me ging. Dit maakte ook dat ik veel onbegrip of negatieve reacties kreeg op hoe ik me gedroeg. Het huis opruimen lukte bijvoorbeeld niet, waardoor er spanning in huis kwam en ik me voortdurend schuldig voelde.

Soms kon ik ook, als ik bij of met vrienden was, me zo overspoeld voelen door m’n negatieve emoties dat ik zomaar, zonder het te zeggen, naar huis kon gaan om rust te vinden. Dat gaf op de korte termijn rust, maar ik voelde me daarna direct schuldig. Hulp vragen wilde ik niet: ik was bang dat ik gedwongen opgenomen zou worden en medicatie moest nemen, een beetje zoals ik dat wel eens in films had gezien. Ook voelde het zwak om hulp te vragen: ik kreeg het gevoel dat ik het allemaal zelf moest oplossen.

Toen ik op een dag boodschappen deed, merkte ik dat ik me zó slecht voelde dat het net leek alsof de wereld en alle mensen om me heen volledig aan me voorbij gingen. Ik stond niet meer in contact met mezelf en stond op de automatische piloot boodschappen te doen. Ik merkte toen dat het niet vanzelf voorbij zou gaan, maar hulp nodig ging hebben. Daarop belde ik mijn moeder om te vertellen hoe slecht het ging en dat ik advies nodig had. Ik merkte aan haar dat ze er van schrok, maar ze stelde me ook vragen over wat ik dan precies voelde en hoe dat zich uitte in mijn gedrag. Samen met haar besprak ik wat ik kon doen, en zij adviseerde mij toen ook om naar de huisarts te gaan.

Ik kreeg vanuit de huisarts een verwijzing naar een psycholoog. Voor mij waren de gesprekken met de psycholoog in eerste instantie heel helpend. Ik leerde beter begrijpen waar mijn somberheid vandaan kwam en probeerde meer te vertellen over mijn klachten aan de mensen in mijn directe omgeving, vooral mijn vrienden en mensen op m’n studentenvereniging. Ik leerde om niet langer uit gewoonte zeggen ‘het gaat goed’ of ‘ik ben gewoon moe’, maar écht stilstaan bij hoe ik me voel en daar eerlijk over leren te zijn. En ook het leren om steun te ontvangen, want dat voelde onwennig.

Dit zou dan ook mijn advies zijn: praat erover. Ook als je je schaamt, of als je angstig bent voor de reactie die je misschien krijgt. Deze angst speelde ook bij mij: desondanks dat ik zelf psychologie studeerde, had ik het idee dat een therapeut bezoeken iets heel geks was. Wat ik er fijn van vond was dat ik me al snel heel erg gesteund en gehoord voelde: ik hoefde niet alle antwoorden te hebben, ik kon mijn schaamte bespreken, en ik voelde me begrepen. Toen ik in mijn omgeving ging praten over deze klachten, verbaasde het me hoeveel van de mensen die dichtbij me stonden ervaring met psychische klachten hadden en ook al therapie hadden gehad.

Als het te spannend is om erover te beginnen tegen mensen in je directe omgeving, probeer eens te kijken of je een keer kan praten met iemand van stichting 113, of bijvoorbeeld met je huisarts. Zij zien dit maar al te veel. Als je dit soort gedachten bespreekt met iemand, betekent dat ook niet dat je opeens gedwongen opgenomen moet worden: dit is iets waar ik mensen vaak angstig voor hoor zijn!

Ga naar de website www.HoudMoed.nl voor tips en informartie

Houd Moed is het online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding.

Op Houd Moed worden regelmatig artikelen, verhalen van hoop en herkenning gepubliceerd. Via onze community kan je in contact komen met elkaar.

Houd contact. Neem via onderstaande wegen contact met ons op:

Denk je aan zelfdoding en zoek je direct hulp? Bel gratis 0800-0113 of chat op 113.nl
Wil je jouw verhaal delen op de website? Klik dan hier
Heb je een andere vraag? Mail dan naar houdmoed@113.nl

Houd Moed is opgericht door Stichting 113 Zelfmoordpreventie en maakt deel uit van Samen Minder Suïcide.