RTL Nieuws: In Nederland wordt het minst gepest, maar echt goed nieuws is het niet

In Nederland wordt 9,3 procent van de middelbare scholieren gepest, blijkt uit onderzoek van PISA, een onderwijsafdeling van OESO. Scholieren uit Portugal, IJsland, Zuid-Korea en Spanje worden net iets vaker gepest. Leeftijdgenootjes uit Rusland, de Dominicaanse Republiek, China en Tunesië hebben het veel zwaarder. Zij worden het meest gepest op school.

Cijfers zijn graadmeter

PISA baseert zich op cijfers uit 2015. Waarom sommige landen hoog en andere landen juist laag scoren, is niet duidelijk. Een woordvoerder van Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs zegt: "De PISA-cijfers zijn een graadmeter. Ze geven aantallen, maar verduidelijken niet waarom iets gebeurt." 

"En het is moeilijk een beeld te krijgen van het buitenlandse onderwijs. Over de grenzen neemt het pesten in klassen met veel zittenblijvers toe. Dat gebeurt ook als leerkrachten streng (fysiek) straffen en er een onveilige sfeer ontstaat."

Vrijblijvendheid weg

Ten opzichte van 2014 is het pestgedrag onder jongeren in Nederland afgenomen. Vorig jaar bleef het gelijk. Staatssecretaris Sander Dekker reageerde eerder daarom voorzichtig optimistisch. "We moeten blijven vechten voor een veilige schoolomgeving. Elk kind dat wordt gepest, is er één te veel", waarschuwde hij toen.

GGD-medewerker Irene Linders bezoekt Gelderse scholen om pesten te verminderen. Ze ziet dat Wet van Sociale Veiligheid (2015) echt iets heeft veranderd. Scholen moeten jaarlijks aantonen wat ze tegen pesten hebben gedaan. "De vrijblijvendheid is gelukkig weg. Het antipestprotocol is niet langer een stoffige maatregel die af en toe wordt afgestoft."

Niet gerustgesteld

Patricia Bolwerk van Stop Pesten Nu, is niet gerustgesteld door de PISA-cijfers. Ze is bang dat mensen kunnen denken dat het allemaal wel meevalt. "Ik word wanhopig als ik hoor dat 9,3 procent van de scholieren gepest wordt. Gaan we het pesten hiermee bagatelliseren? Mensen willen vaak goedpraten wat niet goed gaat. Eigenlijk doen we het helemaal niet zo slecht, zou je kunnen denken. Maar dat is natuurlijk niet zo."

Anti-pest coach Bamber Delver valt Patricia bij. "Het begon allemaal na de zelfmoord van Tim Ribberink, in 2013. Pas toen gingen onze ogen open en begon het ministerie van Onderwijs met protocollen. Sindsdien houdt het onderwijs zich er echt mee bezig. Maar de pestcijfers zakken niet. Dat zou voor ons een signaal moeten zijn. Er gaat blijkbaar nog steeds telkens iets mis."

Scholieren bepalen straf zelf

De echte oplossing tegen pesten lijkt vanuit scholieren zelf te komen. Bamber Delver: "Er zijn scholen waar het beter gaat, daar geven onderwijzers juist leerlingen een grotere rol. Soms scholieren mogen zelf een straf bepalen."

"Ik hoorde onlangs hoe verkering tussen twee scholieren was verbroken. De jongen had naaktfoto's van zijn ex verspreid. Toen besloten klasgenoten met het meisje mee naar huis te fietsen. Zo werd het slachtoffer gesteund. Bovendien stopten de jongeren met de verspreiding van de blootfoto's. De pestkop werd opeens een loser."