Waarom worden gevechten gefilmd?

Vijf jongeren uit Gorinchem zijn deze week mishandeld door leeftijdsgenoten. De daders filmden dat en plaatsten de video's online. Begin dit jaar gebeurde zoiets ook bij de 14-jarige Tommy uit Spijkenisse. Waarom gebeurt dit?

De afgelopen dagen gingen afschuwelijke beelden rond van de mishandelingen. De slachtoffers werden ingesloten en in elkaar geslagen, zonder dat ze wisten waarom. De politie is bezig met een onderzoek en heeft verdachten op het oog, maar er is nog niemand aangehouden. Begin dit jaar gebeurde iets vergelijkbaars in Spijkenisse. Beelden van de mishandeling van de 14-jarige Tommy werden massaal gedeeld en bekeken. Dat jongeren elkaar pesten en in elkaar slaan is van alle tijden. Maar dat het wordt gefilmd én gedeeld is nieuw. Waarom gebeurt dat? Socioloog aan de Universiteit van Amsterdam Don Weenink legt uit. 

Filmen als onderdeel van je verhaal

Volgens Weenink voegt het filmen een nieuwe dimensie toe aan vechtpartijen. ‘Elke groep die geweld gebruikt maakt verhalen over zo’n gebeurtenis. Dat geldt voor hooligans, voor leden van gangs en misschien ook wel voor de politie. Het filmbeeld wordt een onderdeel van dat verhaal. Daardoor zie je precies wie wat op welk moment deed en hoe gevaarlijk dat was. Zo willen daders laten zien wat ze gedaan hebben.’ Of ze ook verder gaan als er wordt gefilmd kan Weenink niet zeggen. ‘Mensen worden wel vaker gefilmd, dat betekent niet meer zoveel, behalve dat het de moeite waard is om vast te leggen.’  

Invloed van ondersteunende groep 

Of de situatie escaleert of de-escaleert hangt volgens Weenink vooral af van de reactie van de omstanders. Zij kunnen daders rustig krijgen, maar ook opjutten. Dat laatste gebeurde in het filmpje van Tommy. ‘Daar was een grote ondersteunende groep. De jongens kun je geen omstanders noemen, want ze hebben een band met de daders. Af en toe riepen zij wel iets als: “Nu is het klaar”, maar ze zijn vooral aan het lachen en aan het schreeuwen. Daardoor kwamen de daders in een soort tunnel terecht waardoor het uit de hand liep en ze alleen nog maar gefocust waren op het pijn doen van het slachtoffer.’ 

Afschuw en fascinatie  

Als de beelden online staan, gaat het snel. Veel mensen keuren het gevecht af, maar willen het wél even zien. ‘We houden van actie. Je ziet iets wat niet zo vaak gebeurt en daarom wil je blijven kijken. Sommige mensen hebben een fascinatie voor geweld en kijken het uit sensatie, maar er zijn ook mensen die het afschuwelijk vinden. Maar juist die afschuw maakt het ook wel weer spannend.'

Bron SevenDays