De geschiedenis van Social Media

Social media is een verzamelnaam voor de online platformen waar gebruikers, zonder tussenkomst van een professionele redactie, content kunnen plaatsen. Maar waar komt de term eigenlijk vandaan? Hoe heeft het zich door de jaren heen ontwikkeld? Wat zijn de invloeden ervan op de samenleving? Het ontstaan van social media heeft natuurlijk alles te maken met de opkomst van het internet. Zonder internet geen sociale media. Waar we vroeger nog mensen op straat moesten aanspreken om te vragen hoe het gaat en te weten te komen wat ze dagelijks doen, kun je hier tegenwoordig met een klik op de knop of een zogenaamde DM al achterkomen. De mogelijkheden om met elkaar in contact te komen zijn over de jaren heen steeds gemakkelijker en uitgebreider geworden. We nemen in deze blog even een sprong terug in de tijd.

De eerste vorm van social media is ontstaan in de jaren ‘70 van vorige eeuw. In 1979 bood het programma Usenet voor het eerst de mogelijkheid aan zijn gebruikers om berichten en bestanden met elkaar uit te wisselen. Hierdoor ontstonden er discussies online over sport, literatuur en muziek. Hierbij was er nog geen sprake van het aanmaken van persoonlijke profielen zoals we die nu kunnen.

Enkele jaren later in 1997 kwam de eerste ‘verouderde’ vorm van social media onder de naam Six Degrees. SixDegrees.com was echter maar van korte duur, want in 2001 verdween dit alweer. Op SixDegrees.com konden gebruikers vrienden, familieleden of kennissen toevoegen aan de site. Hier was het mogelijk om elkaar berichten te sturen of prikborditems te delen met een bepaalde groep mensen.

De eerste vorm van social media zoals we deze nu kennen begon in 2003 met het zakelijke platform LinkedIn. Hierdoor veranderde het social media zoals voorheen bekend was van enkel informatie delen naar ook connecties maken om zo jouw netwerk te vergroten. Voor LinkedIn ging het hierbij om vakmensen en was het idee erachter om zo de werkgevers en werkzoekenden met elkaar te verbinden. In de eerste 15 jaar, van 2003 tot 2015, groeide dit platform met 690 miljoen gebruikers.

Hyves

In 2004, één jaar na de komst van LinkedIn, kwamen ook Hyves en Facebook om de hoek kijken. Hyves was het eerste en ook gelijk het enige Nederlandse social media platform ooit. In de beginjaren deed Hyves het hierdoor in Nederland ook beter qua populariteit en aantal gebruikers dan Facebook. Echter kwam daar in 2010 verandering en stapte vele Nederlandse gebruikers over naar het internationale Facebook. In 2013 besloten de makers van Hyves dan ook om de stekker eruit te trekken en door te gaan als spelletjeswebsite.

Facebook

Facebook is door de jaren heen steeds blijven groeien in het aantal gebruikers, maar bleef zich ook als social media platform continu doorontwikkelen. Zo werd het voor bedrijven ook veel aantrekkelijker om, naast LinkedIn, ook een Facebookaccount aan te maken toen de functie voor het maken van bedrijfspagina’s werd geïntroduceerd. Wist je dat Facebook is ontwikkeld door Mark Zuckerburg ooit als platform speciaal voor studenten van Harvard om met elkaar in contact te komen?

Youtube

Na de komst van Facebook volgde ook al vrij snel het videoplatform Youtube. Op dit platform konden gebruikers video’s van anderen bekijken en zelf ook video’s delen. Wist je dat de eerst video die op Youtube werd geplaatst een video was waarin iemand de dierentuin bezoekt? Door de jaren heen zijn de filmpjes wel wat diverser en professioneler geworden.

Twitter

In 2006 verscheen Twitter voor het eerst. Met de komst van Twitter konden gebruikers nog makkelijker hun gedachtes en bezigheden delen in minder dan 140 tekens. Twitter onderscheidt zich van alle andere social media kanalen door zijn real-time interactie. Wanneer je wilt weten wat er op dit moment gaande is en allemaal speelt dan moet je bij Twitter zijn.

Insagram

Na de komst van Twitter in 2006 bleef het even enkele jaren stil. Pas een aantal jaar later in 2010 verscheen er een nieuw social media platform genaamd Instagram. Met de komst van Instagram verschoof de focus van het tekstuele aspect naar het visuele. Instagram was ook het eerste platform dat de mogelijkheid bood om foto’s te maken met je telefoon en deze te bewerken voordat deze werd geplaatst. Instagram is nu nog steeds een van de snelst groeiende kanalen en blijft zich, net als Facebook, constant doorontwikkelen.

Pinterest, Snapchat, TikTok, Clubhouse

Nog steeds worden er bijna jaarlijks nieuwe social media platformen ontwikkeld die hopen dat ze de volgende Facebook of Instagram worden. Echter blijven Facebook en Instagram nog sterk bovenaan staan met het meeste aantal gebruikers. Wel merk je dat nieuwe platforms als TikTok en Snapchat populairder zijn onder de jongere generatie.

We hebben allemaal last van FOMO

De komst van alle social media netwerken heeft er niet alleen voor gezorgd dat we online ‘socialer’ worden, maar heeft ons ook allemaal een vorm van FOMO (Fear Of Missing Out) gegeven. Want wees eens eerlijk; waarom meld je je aan voor een bepaald platform? Om in contact te blijven met de rest van de wereld en niets te missen!

Bron

Impact sociale media op welzijn jongeren | Kenniscentrum Online Pesten | Cyberpesten

Bitescience analyseert het nieuwste en belangrijkste onderzoek naar mediawijze thema's

Jongeren besteden steeds meer tijd op Instagram, Snapchat en WhatsApp. Wat doet het gebruik van sociale media eigenlijk met hun welzijn? Bitescience analyseert het meest recente en relevante wetenschappelijke onderzoek naar dit thema, wat vrijwel allemaal is gedaan onder jongeren (tieners en jongvolwassenen). Wat zijn de negatieve én positieve effecten van sociale media op het welbevinden van jongeren? Welke persoonlijke eigenschappen of omgevingsfactoren zorgen ervoor dat effecten meer of minder optreden? Te beginnen met enkele verrassende positieve bevindingen.

In opdracht van Netwerk Mediawijsheid analyseert Bitescience het meest recente en relevante wetenschappelijke onderzoek naar dit thema. Op basis van deze analyse beschrijft zij in deze Bitefile de negatieve en positieve effecten van sociale media op het welbevinden van jongeren.

De positieve kanten van sociale media

Jongeren die zowel online als offline contact onderhouden met vrienden, hebben een rijker sociaal leven dan jongeren die alleen offline of alleen online contacten hebben.*
Jongeren die meer tijd besteden aan sociale media hebben meer empathie.*
Ook voelen jongeren die actief zijn op sociale media zich beter thuis in hun vriendengroep. Dat gaat echter alleen op voor jongens en niet voor meisjes.*
Jongeren en ouders die elkaar als ‘vriend’ toevoegen op sociale media hebben een betere band.*
Het kijken naar eigen profielfoto’s op sociale media kan zorgen voor een boost in het zelfvertrouwen.
Wanneer iemand een negatieve update op sociale media plaatst, kan dat een signaal zijn voor vrienden om hulp te bieden. Daardoor kan bijvoorbeeld een depressie vroeg worden gesignaleerd en kan erger worden voorkomen.

* Belangrijk om hierbij aan te merken is dat deze bevindingen laten zien dat het welzijn van jongeren positief gerelateerd is aan hun sociale mediagebruik. Er kunnen echter geen conclusies getrokken worden over oorzaak (d.w.z. sociale mediagebruik) en gevolg (d.w.z. welzijn).

De negatieve kanten van sociale media

Hoe meer jongeren sociale media gebruiken, hoe vaker ze zich eenzaam voelen en ontevreden zijn over hun leven. Dat is echter niet gekoppeld aan klinische depressie.**
Jongeren die vooral online met anderen communiceren, ervaren een verlaagd sociaal welzijn. Dat geldt vooral voor meisjes.**
Een afwijzing op sociale media (‘ontvriend worden’) kan zorgen voor negatieve gevoelens en piekeren.
Jongeren die sociale media gebruiken om andere taken uit te stellen, ervaren vaker stress in school en studie.**
Meisjes hebben een negatiever lichaamsbeeld wanneer ze vaak sociale media gebruiken, vooral als ze actief bezig zijn met foto’s op sociale media, zoals bewerkte selfies.**
Ook jongens willen meer investeren in hun uiterlijk door sociale media, maar gebruiken sociale media minder vaak en hebben er daardoor waarschijnlijk minder last van.

** Belangrijk om hierbij aan te merken is dat deze bevindingen laten zien dat het welzijn van jongeren negatief gerelateerd is aan hun sociale mediagebruik. Er kunnen echter geen conclusies getrokken worden over oorzaak (d.w.z. sociale mediagebruik) en gevolg (d.w.z. welzijn).

De relaties die in het wetenschappelijk onderzoek worden gevonden zijn over het algemeen erg klein en gaan niet op voor alle jongeren. Wetenschappers verschillen bovendien van mening over welke conclusies ze aan hun bevindingen kunnen verbinden. Sommige onderzoekers stellen dat ook kleine effecten op individueel niveau grote maatschappelijke gevolgen kunnen hebben, bijvoorbeeld voor het algemene welzijnsniveau van een generatie. Anderen stellen dat de effecten zo klein zijn, dat er geen grond is voor politieke inmenging of regelgeving.

Sociale media zijn niet voor iedereen hetzelfde

Niet iedereen reageert hetzelfde op sociale media. Bepaalde eigenschappen van een persoon kunnen de negatieve effecten versterken. Zo ervaren meisjes over het algemeen meer negatieve effecten van sociale media dan jongens. Daarnaast lopen jongeren die de neiging hebben om zichzelf met anderen te vergelijken, meer risico op een verlaagd zelfbeeld wanneer ze op sociale media zitten. De effecten zijn het sterkst bij jongeren die overmatig gebruikmaken van sociale media en bij wie bijvoorbeeld sociale mediacontacten volledig de plaats innemen van offline contacten.

Niet alleen de eigenschappen van de persoon, maar ook de eigenschappen van het medium en de omgeving spelen een rol. Sociale media waarbij foto’s centraal staan (zoals Instagram of Snapchat) kunnen gevoelens van eenzaamheid verlagen en gevoelens van geluk verhogen in jongvolwassenen, terwijl sociale media die vooral gebaseerd zijn op tekst geen effect hebben op deze gevoelens. Op weekenddagen kunnen jongeren langer bezig zijn met digitale activiteiten, zonder negatieve effecten op hun welzijn te ervaren.

Geniet met mate

Uit een groot en langdurig onderzoek van de universiteit van Oxford, waaruit wel conclusies getrokken kunnen worden over oorzaak en gevolg, blijkt dat jongeren die gematigd gebruik maken van digitale technologieën niet minder gelukkig zijn en sociaal goed functioneren. Pas bij overmatig gebruik, meer dan 2 uur per dag op schooldagen en meer dan 4 uur per dag in het weekend, kan het welzijn licht verminderen. Wetenschappers verschillen in hoe ze die patronen interpreteren. Sommige wetenschappers zeggen dat jongeren geen last of zelfs baat hebben bij beperkt gebruik van sociale media. Anderen concluderen dat jongeren het gelukkigst zijn als ze weinig tijd besteden aan elektronische communicatie.

Hoe mogelijk negatieve effecten te voorkomen?

Het is belangrijk om te investeren in de mentale gezondheid van jongeren (bijvoorbeeld de ontwikkeling van emotionele vaardigheden), aangezien dat bescherming biedt tegen problematisch sociale mediagebruik.

10 dingen die je moet weten over sociale media

Maak een veilig account aan: Op sociale media moet je eerst een profiel aanmaken. Vul nooit je echte naam, adres, woonplaats of telefoonnummer in.
Zet je account op privé: Ook jouw foto’s op Instagram of je video’s op TikTok hoeft niet iedereen te zien. Zet je account op privé. Dan kunnen alleen je vrienden of je volgers het zien.
Je moet minimaal 13 jaar zijn: De meeste sociale media vragen om je geboortedatum als je een account aanmaakt. Je moet namelijk minimaal 13 jaar zijn. Waarom? Omdat de Nederlandse wet de privacy van jonge kinderen wil beschermen.
Bedrijven verzamelen jouw gegevens: WhatsApp, Instagram, YouTube en al die andere media verzamelen gegevens over jou. Ze weten precies wat je kijkt. Hoe vaak je kijkt. Waar je op klikt. Hoe oud je bent.
Je kunt gehackt worden: Inbreken op internet noemen we hacken. Als je bent gehackt, kun je je eigen account niet meer in. Je bent je spullen kwijt, en iemand anders kan bijvoorbeeld onder jouw naam akelige berichten versturen. Een handige hacker heeft jouw wachtwoord snel gekraakt. Bedenk dus een goede, bijvoorbeeld met deze tips voor een sterk wachtwoord.
Op sociale media bestaan geen geheimen: Op sociale media bestaan geen geheimen. Alles wat je zegt, kan meteen worden gekopieerd, gedeeld of opgeslagen. Je kunt het dan nooit meer offline halen. Denk dus goed na voordat je iets post. Vertel nooit waar je woont, of wat je telefoonnummer is. Dat soort informatie hoeven anderen niet te weten. Ook jouw foto’s op Instagram hoeft niet iedereen te zien. Zet er een slotje op. Dan kunnen alleen je vrienden of je volgers het zien.
Er is veel nep: Op sociale media is veel fake. Er is nepnieuws, je kunt nepvolgers kopen en mensen maken nepprofielen aan. Ook de likes op Instagram zijn soms hartstikke nep, je kunt ze gewoon kopen.

Tip: bekijk de video hiernaast ‘Te koop: volgers en likes op Insta’.
Taggen is belangrijk: Op sociale media is het heel belangrijk om te taggen en te liken. De plek waarop je tagt is ook belangrijk, bekijk de video van het Jeugdjournaal ‘Belangrijk: taggen op Insta’ maar eens. Sommige kinderen voelen zich verplicht om iemand te taggen. Niet iedereen vindt dat leuk.

Tip: Zorg ervoor dat dit je vriendschap niet beïnvloedt!
Je kunt last krijgen van stress en onzekerheid: Op sociale media heeft iedereen een leuk leven. Daarmee lijkt jouw leven misschien saai. Of je wordt onzeker van de mooie foto’s. Maar bedenk: op sociale media is veel nep. Ook dit kan voor stress zorgen: het gevoel dat je steeds moet reageren op berichten. Of het steeds willen checken of je al een nieuw bericht of een nieuwe like hebt gekregen.
Gratis bestaat niet: Download jij wel eens gratis apps, een gratis game of een gratis skin? Gratis is leuk, maar hoe verdient de maker dan geld? Dat kan op verschillende manieren: In-app aankopen – ín de game kun je extra spullen kopen waar je alsnog voor moet betalen. De maker verkoopt jouw gegevens door aan bedrijven – zij gaan je reclame sturen, zie ook punt 4

Bron Bitelife HoezeMediawijs en Mediawijzer

Wat is social media? Kenniscentrum Online Pesten