Op zoek naar de daders (en slachtoffers) van pesten op het werk

Klopt het dat sommige werknemers vaker dan anderen het mikpunt van pesterijen zijn? En wat is de rol van leidinggevenden? Worden ze terecht zo dikwijls als daders aangeduid?

Weinig zelfvertrouwen, verlegenheid, onzeker gedrag. Het zijn eigenschappen die we als vanzelf met slachtoffers van pesterijen associëren. Omgekeerd denken we bij daders al snel aan narcistische persoonlijkheden. Klopt niet helemaal, stelt professor Elfi Baillien (KU Leuven). “Introverte werknemers lopen niet per definitie meer kans om gepest te worden dan extraverte werknemers. Meer nog dan persoonlijkheidskenmerken spelen werkomstandigheden een rol. Hoge werkdruk bijvoorbeeld blijkt een zeer goede voorspeller van pestgedrag.” In zekere zin is dat voor bedrijven een geruststelling: het wil zeggen dat ze wel degelijk iets kunnen doen om pesterijen te voorkomen.

De baas heeft het gedaan

En hoe zit het dan met de rol van leidinggevenden? In een studie van Securex duiden twee op de drie bevraagde slachtoffers hun leidinggevende als dader aan. Wat moeten we daarvan denken, professor Baillien? “Leidinggevenden die pesten zijn vaak middle managers, die gewrongen zitten tussen de eisen van de top en de verwachtingen van hun medewerkers. Hun frustratie daarover uiten ze via pesterijen. Toch denk ik niet dat het cijfer in werkelijkheid zo hoog ligt. Leidinggevenden zijn zeker niet allemaal bullebakken (lacht). Dat de baas zo vaak met de vinger wordt gewezen, komt wellicht uit ontgoocheling voort. Werknemers verwachten immers van hun leidinggevenden dat ze ingrijpen wanneer er op de werkvloer iets fout loopt. Gebeurt dat niet, dan gaan ze hen zien als deel van het probleem.”

Daders

• Ze hebben op een of andere manier meer ‘macht’ dan hun slachtoffer. Ze hebben meer ervaring, staan hoger in de hiërarchie, zijn minder misbaar voor de organisatie…
• In conflictsituaties zijn ze geneigd om tot het uiterste te gaan. Ze willen kost wat kost hun gelijk halen.
• Ze werken frustraties makkelijk uit op andere mensen.

Slachtoffers

• Ze wijken af van ‘de standaard’ in de groep. Ze kleden zich anders, hebben een ander diploma (vb. een ingenieur tussen allemaal sociale wetenschappers), zijn jonger, beoefenen andere hobby’s, zijn extravert terwijl alle andere collega’s introvert zijn,…
• Ze nemen meestal een passieve houding aan bij problemen, ze hebben het gevoel dat ze er zelf niet zoveel aan kunnen doen.

Bron

Interessante informatie:

• Tips bij pesten voor ouders, scholen, ouderen, werknemers, kinderen (omstanders, pestkop, gepeste, meelopers)
• Ons aanbod bij aanpak bij pesten en online pesten (cyberpesten)
• Pesten op het werk pak het aan en doe de Pesttest Pesten op het Werk van FNV
• Pesten op het werk Beleid en factsheets in downloadcentrum
• Hulp nodig (praten, chatten, bellen of mailen) over pesten
• Hulp nodig bij online pesten