Ouders Ruben (19) pleiten voor meer preventie op scholen na zelfmoord

Acties tegen pesten mogen niet beperkt worden tot één week, hoe goed bedoeld ook. Dat vinden de ouders van Ruben Deweerd uit Menen tijdens deze Vlaamse Week tegen Pesten. Hun 19-jarige zoon pleegde vorige zomer zelfmoord nadat hij zes jaar lang werd gepest. Ze doen hun verhaal als eerbetoon aan Ruben en in de stellige hoop dat acties tegen pesten verder gaan dan goede bedoelingen of een eenmalige momentopname.

Op 31 juli vorig jaar, op zijn eerste verlofdag als alarminstallateur, stapte Ruben uit het leven. Een donderslag bij heldere hemel voor het gezin Deweerd. Want de voorbije twee jaar, sinds hij afstudeerde en VTI Sint-Lucas in Menen verliet, ging het beter met de jongeman, dachten ze. In zijn zevende jaar aan het VTI in Roeselare en tijdens zijn eerste werkjaar leek alles in de plooi te vallen. Zijn zes schooljaren in het middelbaar leken enkel nog een vage en nare herinnering. Ruben had een hechte vriendengroep, een vriendin, maakte toekomstplannen,...

De zes jaren voordien waren anders geweest. “Van zodra hij in het eerste middelbaar arriveerde, begonnen de pesterijen”, vertellen ouders Franky (46) en Isabel Cardon (47). “Dat begon vrij onschuldig met kleine verwijten, maar daarna werd het steeds erger. In het tweede middelbaar moesten we met Ruben naar de spoed nadat hij de hele klas was rondgesleurd. Het werd voor hem dagelijkse kost. Hij raakte het zelfs gewoon, kan je je dat voorstellen?”

Schooldirectie

Franky en Isabel maakte de schooldirectie attent op de pesterijen, maar kregen het gevoel dat er te weinig tegen werd gedaan. “Ook Ruben voelde zich machteloos”, vertellen ze. “De pesters konden ongestoord blijven voortdoen. Na verloop van tijd kropte hij alles op en klapte hij dicht. Dat gaf de school wellicht een vals gevoel dat alles opgelost was. Zes jaar vernederingen moeten hem zo erg hebben getekend dat hij zelfs twee jaar later de stap naar zelfmoord zette. Geen impulsieve beslissing, want achteraf vonden we berichtjes op zijn computer en gsm waaruit bleek dat hij al zes maanden met het idee speelde. Pesters beseffen te weinig welke impact hun gedrag op een slachtoffer heeft. Het is iets wat ze de rest van hun leven blijven meeslepen. Vergelijk het met een verfrommeld blad papier. Ook dat blad krijg je nooit meer helemaal effen.” Franky en Isabel hopen met het verhaal van Ruben duidelijk te maken dat pesten niet ok is. Aan gepeste jongeren geven ze een goede raad: “blijf erover vertellen”.

Week tegen Pesten

Ze vinden ook dat het VTI Sint-Lucas in Menen meer had kunnen doen om de pesterijen tegen te gaan. Franky werd deze week dan ook kwaad toen hij zag dat de school, naar aanleiding van de Week tegen Pesten, deelnam aan de Ketnetactie met de vier stippen tegen pesten. Niet omdat de school de campagne steunde, maar vooral omdat het bericht op Facebook werd verwijderd van zodra er (negatieve) reacties binnenkwamen, onder meer van Isabel. “Ik reageerde dat ik het een mooi initiatief vond, maar dat het spijtig was dat de actie niet naar de tweede en derde graad werd uitgebreid”, aldus Isabel. “Een pestprobleem los je niet in één ‘week tegen pesten’ op. Je moet er blijvend aandacht voor hebben en kordaat ingrijpen. Als een zachte aanpak niet werkt, moet maar worden overgeschakeld op een harde aanpak. Dat is in Menen te weinig gebeurd. Mijn kritiek was opbouwend bedoeld. We willen geen steen gooien naar één school, maar pleiten voor meer preventie en een mentaliteitswijziging bij alle schooldirecties en -besturen.”

Veel vragen

Franky en Isabel blijven na de dood van Ruben met veel vragen zitten. “Hadden we zelf beter kunnen doen? Had hij al vroeger de school in Menen moeten verlaten? We stelden het hem verschillende keren voor, maar hij wilde niet verhuizen omdat hij toch enkele goede vrienden had. Hadden we andere hulp moeten zoeken? Mijn job is mijn therapie, antwoordde Ruben het laatste jaar altijd. We zullen nooit meer antwoorden krijgen op onze vragen. De leegte aan tafel en in ons dagelijks leven blijft, ook voor zijn broers Niels en Sander (18).” VTI Sint-Lucas wenste niet te reageren. Ze nodigden Franky en Isabel wel al uit voor een open gesprek.

Wie vragen heeft over zelfmoord, kan terecht op de Zelfmoordlijn 1813 of in Nederland 113 online. “Pesten op zich leidt niet tot zelfdoding”, klinkt het bij Kirsten Pauwels van die Zelfmoordlijn. “Het kan wel een trigger zijn en die nare ervaringen kunnen na jaren opnieuw de bovenhand nemen, maar het is een combinatie van complexe factoren. Daarom zijn we heel voorzichtig om de rechtstreekse link tussen pesten en zelfdoding te leggen. Omdat zelfdoding niét de oplossing is om komaf te maken met pesten.”

Bron